REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady rozstawania się z pracodawcą - zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zasady rozstawania się z pracodawcą - zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
Zasady rozstawania się z pracodawcą - zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Nierzadko zdarza się tak, że w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę, pracownik zostaje zwolniony z obowiązku świadczenia pracy w okresie między dniem wręczenia mu wypowiedzenia porozumienia stron odnośnie warunków rozwiązania umowy o pracę, a upływem przysługującego pracownikowi okresu wypowiedzenia lub uzgodnioną w porozumieniu datą rozwiązania umowy o pracę.

Jak zatem widać podstawą do zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, może być jednostronna czynności prawna podjęta przez pracodawcę. Pracodawca oświadcza pracownikowi w dokumencie stanowiącym wypowiedzenie umowy, że zwalnia go z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Może to być następstwem porozumienia stron, w którym określone zostają warunki odejścia pracownika z firmy.

REKLAMA

Autopromocja

Jeśli chodzi o jednostronne zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, to przed dniem 22 lutego 2016 r. a więc przed wejściem w życie art. 362 kodeksu pracy (k.p.) kwestia dopuszczalności zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia na mocy jednostronnej decyzji pracodawcy, a także wysokość przysługującego pracownikowi za ten okres wynagrodzenia, nie była wprost uregulowana w przepisach prawa pracy. Wzbudzało to liczne kontrowersje zarówno w orzecznictwie (vide wyrok SN z dnia 12 października 2007 r. I PK 117/07, wyrok SN z dnia 20 września 2013 r. II PK 6/13), jak również w doktrynie. Nie zmieniało to oczywiście faktu, że takie czynności w praktyce były stosowane.

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

REKLAMA

Przedmiotem szczególnych rozważań była wówczas kwestia wyliczenia wynagrodzenie, które przysługuje pracownikowi za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy. W orzecznictwie tamtego okresu prezentowany był m.in. pogląd, zgodnie, z którym pracownik zwolniony przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia doznaje przeszkody w jej wykonywaniu z przyczyn dotyczących pracodawcy, w rozumieniu art. 81 § 1 k.p. (tzw. przestój) i z tego tytułu  przysługiwać mu może wynagrodzenie w wysokości określonej w tym przepisie – a więc jak za postój. Zostało to oprotestowane w doktrynie,  z powodu, iż wyliczenie wynagrodzenia, za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, według zasad wynikających z art. 81 § 1 k.p. było mniej korzystne dla pracownika niż wynagrodzenie obliczone, jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy (por. wyrok SN z dnia 6 marca 2018 r, II PK 86/17).
Stanowisko to powoli ewoluowało, co znalazło potwierdzenie w wyroku SN z dnia 5 grudnia 2016 r. III PK 30/16, w którym wyrażono pogląd zgodnie, z którym zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy bez podstawy ustawowej (ewentualnie bez zgody pracownika), za wynagrodzeniem jest czynnością jednostronną  i bezprawną. Ma charakter zobowiązujący, a więc stanowi podstawę do wypłaty wynagrodzenia, z tym że wynagrodzenie to nie powinno być ustalane na podstawie art. 81 § 1 k.p. (za przestój) lecz powinno odpowiadać wynagrodzeniu, jakie pracownik by otrzymał gdyby w okresie zwolnienia wykonywał pracę, czyli na zasadzie analogii do wynagrodzenia ustalanego za urlop.  

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powyższe dywagacje stały się nieaktualne po wejściu w życie art. 362 k.p. zgodnie, z którym w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę, pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu do wyroku SN z dnia 6 marca 2018 r, II PK 86/17 do wyliczenia wynagrodzenia za okres tego zwolnienia stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za niewykorzystany urlop. Zgodnie z § 5 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzeń oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. Nr 62, poz. 289 ze zm.).

Należy jednak zauważyć, że przepisy prawa pracy nadal nie regulują wprost zasad ustalania wynagrodzenia, które przysługuje pracownikowi zwolnionemu z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, gdy nie jest konsekwencją wypowiedzeniem umowy o pracę, lecz gdy dotyczy przypadku rozwiązania umowy o pracę na zasadzie porozumienia stron. O tym, jakie to będzie wynagrodzenie, jak słyszenie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dni 9 marca 2017 r., II PK 411/1, decyduje przede wszystkim wola stron ujawniona w porozumieniu. Na podstawie, którego umowa o pracę ma zostać rozwiązana. W interesie pracownika, jest, zatem uregulowanie tego zagadnienia w podpisywanym porozumieniu. W ocenie Sądu Najwyższego priorytet w tym przypadku należy przypisać treści porozumienia, które podlega regułom interpretacji przewidzianym w art. 65 k.c. w związku z art. 300 k.p.

Należy mieć też na uwadze treść art. 56 k.c. w związku z art. 300 k.p., który stwierdza, że czynność prawna wywołuje skutki nie tylko w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, zasad współżycia społecznego i ustalonych zwyczajów. Zważywszy, zatem na fakt, że przepisy prawa pracy nie regulują wprost tej kwestii wskazane jest, aby w porozumienia stron określającym warunki rozwiązania umowy o pracę doprecyzować również sposób wyliczenia wynagrodzenia, przysługującego pracownikowi za czas nieświadczenia pracy. Można tego przykładowo dokonać przez odwołanie się do zasad ustalania wynagrodzenia obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Problem powstaje natomiast wówczas, gdy w porozumieniu o rozwiązaniu umowy o pracę strony nie określiły sposobu wyliczenia wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy do ustalonej daty rozwiązani umowy o pracę, ani też ustaleń tych nie da się wyprowadzić, stosując opisane powyżej reguły wykładni oświadczeń woli (art. 65 k.c. i 56 k.c. w związku z art. 300 k.p.).  Jak wynika z treści uzasadnienia do wyroku Sądu Najwyższego z dna 6 marca 2018 r, II PK 86/17 powinny znaleźć zastosowanie reguły określone w art. 81 § 1 k.p. traktowane, jako przepis gwarancyjny. Generalnie, więc w takim przypadku Sąd Najwyższy dopuścił, co do zasady możliwość wyliczenia wynagrodzenia pracownika za czas nieświadczenia pracy na podstawie art. 81 § 1 k.p., czyli wynagrodzenia jak za gotowość do pracy, stosując jednak ten przepis przez analogie a nie wprost (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2012 r., III PK 76/11).
A zatem w takim przypadku, pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania powinno, co do zasady przysługiwać wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. W konkluzji należy jednak stwierdzić, że aby uniknąć powyższej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest uregulowanie sposobu ustalania wynagrodzenia, za czas nie nieświadczenia pracy bezpośrednio w porozumieniu stron o rozważaniu umowy o prac, tak, aby nie było potrzeby odwoływania się do reguł wykładni oświadczeń woli.

Wojciech Ostrowski, Radca prawny

Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawna Spółka komandytowa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe stawki za badania techniczne pojazdów od 19 września – sprawiedliwe, zbalansowane i jedne z najniższych w Europie. Co muszą wiedzieć kierowcy?

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

Masz firmę? Sprawdź, co odpowiada rząd na problemy z KSeF i słabym Internetem

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA