Wypowiedzenie umowy o pracę

W wyroku z 20 lutego 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że pracownik zatrudniony na czas określony musi zostać poinformowany przez pracodawcę o przyczynach rozwiązania z nim umowy o pracę za wypowiedzeniem, jeśli informacji takiej udziela się pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony. Zdaniem TSUE polskie przepisy przewidujące wskazanie tych przyczyn jedynie pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony naruszają prawo podstawowe pracownika na czas określony do skutecznego środka prawnego. W Polsce dopiero od 26 kwietnia 2023 r w Kodeksie pracy istnieje obowiązek podawania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony. Wcześniej przyczynę wypowiedzenia pracodawca musiał wskazywać tylko w przypadku rozwiązania umowy bez zachowania wypowiedzenia. 

W przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, pracownicy stają się jego wierzycielami. Są zaspokajani w pierwszej kolejności z masy upadłości, szczególnie w zakresie zaległych pensji. Nie muszą zgłaszać swoich roszczeń syndykowi. Należności wynikające ze stosunku pracy są umieszczane na liście wierzytelności z urzędu. Sąd upadłościowy uznaje je m.in. na podstawie listy płac i obecności. Jednak pracownik może nie mieć pewności, czy dokumenty były prowadzone w prawidłowy sposób i czy sąd w ogóle nimi dysponuje. W celu weryfikacji, czy upadły ujął wierzytelności w prawidłowej wysokości, zatrudniony ma prawo sam wystąpić z roszczeniem. Jeśli pracodawca jest niewypłacalny, to należność zostanie uregulowana ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W określonych przypadkach pracownikowi przysługuje też odszkodowanie oraz odprawa.

Wypowiedzenie umowy o pracę jest jednym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę. Zgodnie z Kodeksem pracy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem następuje po złożeniu oświadczenia przez pracownika lub pracodawcę – oczywiście przy zachowaniu określonych wymogów formalnych związanych z okresem wypowiedzenia. Co musi zawierać wypowiedzenie? W jakiej formie należy je przygotować? Jaka jest długość okresów wypowiedzenia? Co należy wiedzieć o świadectwie pracy?

Praca zdalna funkcjonowała w naszej praktyce gospodarczej już od dłuższego czasu, często nieformalnie, bez określonej ustawą formy telepracy /art. 67(5) Ustawy Kodeks pracy/, ale z początkiem marca 2020 r. zyskała jednak zupełnie inny, zdecydowanie bardziej masowy charakter. Zmagania z pandemią Covid-19 spowodowały, że w wielu miejscach pracy, w przypadku pracowników biurowych, telepraca stała się powszechnym zjawiskiem. Przepisy tzw. tarcz antykryzysowych umożliwiły pracodawcy wprowadzenie formalnie trybu pracy zdalnej. Pracownik w trybie pracy na odległość może pojawiać się w biurze – siedzibie pracodawcy regularnie (np. raz, dwa razy w tygodniu), ale może też tygodniami świadczyć pracę z domu. Pojawia się zatem pytanie - w jakiej formie należy wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi świadczącemu pracę zdalnie, jeśli zajdzie taka potrzeba. Z różnych powodów nie zawsze będzie możliwe wezwanie pracownika do stawienia się w siedzibie pracodawcy i wręczenie mu dokumentu w trakcie bezpośredniego spotkania (mimo, że przepisy tzw. tarcz antykryzysowych dopuszczają taką możliwość). Jak zatem można ten proces przeprowadzić?

W trakcie trwa stosunku pracy lub po jego zakończeniu, pracownikowi przysługuje szereg opisanych w Kodeksie pracy świadczeń, odszkodowań czy rekompensat. Można je podzielić na cztery podstawowe grupy: z tytułu utraty pracy, rentowe, emerytalne oraz pośmiertne.

Prawo do wypowiedzenia umowy o pracę przysługuje każdej ze stron stosunku pracy, w dowolnym momencie. Przepisy precyzyjnie regulują kwestię zakończenia zatrudnienia. Jakie obowiązki i uprawnienia mają pracodawca i pracownik w tym zakresie?

Pracownik, który chce rozwiązać umowę o pracę ze swoim pracodawcą, musi wiedzieć, jaki okres wypowiedzenia mu przysługuje. Jest to zależne od rodzaju zawartej umowy, czasu, na jaki została zawarta umowa oraz przepracowanego okresu (stażu pracy) u danego pracodawcy, ale nie tylko.

Jakie warunki musi spełnić oraz jakich formalności musi dochować zarówno pracownik, jak i pracodawca, w celu prawidłowego zakończenia stosunku pracy w drodze wypowiedzenia?

Obradujące w Gdańsku prezydium KK NSZZ "Solidarność" zgłosiło uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy, sposobu i trybu jego wydania, prostowania i uzupełniania.

Pracownik otrzymał powołanie do wojska 10 lipca. 9 dni później otrzymał od swojego pracodawcy wypowiedzenie. 25 lipca pracownik przekazał pracodawcy kopię dokumentu powołania do wojska. Czy w takiej sytuacji wypowiedzenie ma moc prawną?

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich 7-dniowy termin na odwołanie do sądu po zwolnieniu z pracy jest za krótki i niezgodny z konstytucją. Adam Bodnar powołuje się na sprawę mężczyzny, który z powodu szoku po stracie pracy nie mógł dotrzymać tego terminu.

Na najbliższym posiedzeniu Sejm zajmie się projektem nowelizacji ustawy Kodeks pracy. Zakłada on wydłużenie do 30 dni terminu umożliwiającego pracownikowi odwołanie się do sądu pracy od wypowiedzenia umowy o pracę.

W dniu 22 lutego 2016 roku wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu pracy przynosząca zmiany w okresach wypowiedzenia umów o pracę. Okresy te nie będą jak dotąd uzależnione od rodzaju umowy, ale od czasu trwania danej umowy. Zatem okresy wypowiedzenia będą takie same dla umów na czas określony i nieokreślony: dwa tygodnie, miesiąc lub trzy miesiące w zależności od długości stażu pracy u danego pracodawcy. Podwyższone zostały ponadto kwoty odszkodowań za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę.

Obowiązujące aktualnie przepisy nie przewidują możliwości zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Mimo to część pracodawców decyduje się na stosowanie takiego rozwiązania. Nowe regulacje Kodeksu pracy wprowadzą od 22 lutego 2016 r. możliwość jednostronnego zwalniania pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, niezależnie od tego, jakiego rodzaju umowa jest wypowiadana.

W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony za wypowiedzeniem pracodawca musi w piśmie rozwiązującym umowę o pracę zawsze określić przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Bezwzględny obowiązek wskazania przyczyny dotyczy również każdego rodzaju umowy, gdy pracodawca rozwiązuje umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia zarówno z winy pracownika, jak i z przyczyn, które nie leżą po stronie pracownika.

W myśl uchwalonej przez Sejm w lipcu br. zmiany Kodeksu pracy, począwszy od 2016 r. umowa o pracę będzie zawierana na okres próbny, na czas nieokreślony albo na czas określony. Likwidacji ulegną umowy na czas wykonania określonej pracy. Głównym celem zmian jest ograniczenie nadużywania przez pracodawców podpisywania z pracownikami terminowych umów o pracę.

Sejm pracuje nad kolejnymi zmianami w kodeksie pracy. Celem tej nowelizacji jest przede wszystkim ograniczenie nieuzasadnionego wykorzystywania umów o pracę na czas określony. Proponowane rozwiązanie „33 i 3” zakłada, że gdy okres zatrudnienia pracownika na czas określony u jednego pracodawcy przekroczy 33 miesiące lub gdy pracodawca zawarł z pracownikiem już 3 takie umowy – to od następnego dnia po upływie 33 miesięcy lub od dnia zawarcia czwartej umowy – pracownik będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Ponadto okresy wypowiedzenia umów o pracę będą takie same dla każdego rodzaju umowy.

Generalną zasadą jest, że przy wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia pracodawca zobowiązany jest podać przyczyny uzasadniające wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Obecnie w orzecznictwie zliberalizowano wymagania odnośnie podawania przyczyn wypowiedzenia.

Jednemu z naszych pracowników który pracuje od wtorku do soboty od 7:00 do 15:00 wręczyliśmy wypowiedzenie w poniedziałek 9 marca tj. w dniu harmonogramowo wolnym. Pracownik ma 3 miesięczny okres wypowiedzenia. Czy takie wypowiedzenie jest ważne i niewadliwe?

Zwolnienie dyscyplinarne to rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jest to wyjątkowy sposób zakończenia stosunku pracy.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest najpopularniejszym sposobem zakończenia stosunku pracy. Możliwość taka odnosi się przede wszystkim do umów zawartych na okres próbny oraz na czas nieokreślony.

Pracodawca ma prawo wypowiedzenia umowy o pracę z pracownikiem, który odmawia podpisania umowy o zakazie konkurencji - o ile przewidziana w niej kara umowna nie jest rażąco wygórowana w stosunku do wynagrodzenia pracownika, czy odszkodowania z art. 1012 par. 1 kodeksu pracy.

Pracodawca chce wypowiedzieć umowę pracownikowi, który przebywa na urlopie wypoczynkowym. Jeżeli nie złoży mu wypowiedzenia w tym miesiącu, od następnego będzie obowiązywał go trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, aby wręczyć mu wypowiedzenie?