REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrakt menedżerski a umowa o pracę – porównanie

dr Daniela Wybrańczyk
prawnik, mediator
Kontrakt menedżerski a umowa o pracę – porównanie
Kontrakt menedżerski a umowa o pracę – porównanie

REKLAMA

REKLAMA

Kontynuując rozważania w przedmiocie kontraktu menedżerskiego, koniecznym staje się porównanie go z umową o pracę. Poniżej autor przedstawia stosowne zestawienie, zwracając uwagę na różnice i podobieństwa omawianych umów.

Podstawowa różnica pomiędzy kontraktem menedżerskim a umową o pracę wiąże się z miejscem ich uregulowania. I tak kontrakt menedżerski podlega przepisom kodeksu cywilnego (k.c.), a umowa o pracę regulowana jest przepisami kodeksu pracy (k.p.). Łączy się to z dalece posuniętą swobodą w kształtowaniu kontraktu menedżerskiego i ograniczeniem tejże swobody w umowie o pracę.

Autopromocja

Strony umowy

Stronami kontraktu menedżerskiego są przedsiębiorca (dający zlecenie) i zarządca będący osobą fizyczną – menedżer lub osobą prawną (przyjmujący zlecenie). Jeśli zarządcą jest osoba prawna należy wskazać w umowie osobę fizyczną, która będzie wykonywała czynności zarządcze.

Stronami umowy o pracę są zaś pracodawca (art. 3 k.p.) i pracownik, którym może być wyłącznie osoba fizyczna.

Forma umowy i czas jej trwania

Kontrakt menedżerski jako umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 k.c.  stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, nie wymaga zachowania formy szczególnej i może zostać zawarty zarówno na czas określony, jak i na czas nieokreślony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 29 § 2 k.p. umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli jednak umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza mu na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Zgodnie z art. 25 § 1 k.p. umowę można zawrzeć na okres próbny, na czas nieokreślony bądź na czas określony.

Sposób wykonywania pracy

Pracownik jest zobowiązanych świadczyć pracę osobiście i pod kierownictwem pracodawcy. Menedżer nie podlega zaś przedsiębiorcy, a w pewnych wypadkach może być nawet zastępowany przez inną osobę.

Co ważne pracodawca może jednostronnie powierzyć pracownikowi inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika (art. 42 § 4 k.p.), natomiast odstąpienie od kontraktu menedżerskiego w tym zakresie wymaga zgody obu stron.

Jeśli chodzi o samodzielność menedżera istnieje możliwość jej ograniczenia. Najczęściej  ogranicza się ją co do zawierania transakcji powodujących powstanie zobowiązania przekraczającego określoną kwotę lub co do możliwości sprzedaży nieruchomości należących do przedsiębiorstwa.

Zarówno umowa o pracę jak i kontrakt menedżerski stanowią umowy starannego działania. Oznacza to, że zarówno menadżer, jak i pracownikodpowiedzialni za dokonanie wszystkich zależnych od nich czynności i odpowiadają za dołożenie należytej staranności w toku ich świadczenia.

Podporządkowanie służbowe

Hierarchiczność nie występuje na gruncie kontraktu menedżerskiego. W związku z tym zaś, iż strony kontraktu menedżerskiego są równorzędnymi podmiotami nie można jej wprowadzić do umowy.

Podporządkowanie służbowe i związany z nim nadzór jest natomiast charakterystyczny dla stosunku pracy, gdzie pracownik ma obowiązek stosowania się do poleceń pracodawcy oraz podlega mu co do czasu i miejsca świadczenia pracy.

Czas pracy

Swoistą cechą kontraktu menedżerskiego jest nienormowany czas pracy, zdefiniowany w art. 140 k.p. Na gruncie tego przepisu rozumie się go jako czas pracy określony wymiarem zadań. W konsekwencji, czas pracy menedżera jest nieregularny i nie ma możliwości określenia chwili jego rozpoczęcia oraz zakończenia. Powyższe wiąże się z brakiem prawa menedżera do płatnego urlopu wypoczynkowego. Nie oznacza to jednak, iż strony nie mogą przewidzieć w umowie zapisu gwarantującego mu to prawo.

W kodeksie pracy czas pracy został uregulowany w dziale szóstym (zob. art. 128 k.p. i następne), a urlopy pracownicze w dziale siódmym (zob. art. 152 k.p. i następne).

Wynagrodzenie

Menedżer w przeciwieństwie do pracownika może się zrzec wynagrodzenia. Szczegółowe regulacje dotyczące wynagrodzenia zawarte są w art. 771 i następnych kodeksu pracy. Odnośnie kontraktu menedżerskiego brak takich unormowań, a strony mogą same zdecydować o terminach i zasadach jego wypłacania.

Odpowiedzialność

Menedżer odpowiada za poniesioną szkodę w pełnej wysokości. Jego odpowiedzialność opiera się na zasadzie winy i obejmuje zarówno rzeczywiste straty jak i utracone korzyści. Oczywiście możliwe jest ograniczenie zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej menedżera do określonej kwoty i ograniczenie tejże odpowiedzialności do winy umyślnej.

Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy jest limitowana i zasadniczo ogranicza się do wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia (zob. art. 114 k.p. i następne, w tym art. 119 k.p.).

Co istotne kodeks pracy przewiduje kary porządkowe, których brak w odniesieniu do kontraktu menedżerskiego.


Zakaz konkurencji

W przypadku kontraktu menedżerskiego, menedżer może zobowiązać się, iż w określonym czasie nie będzie świadczył podobnych usług przedsiębiorstwom konkurencyjnym i nie musi otrzymać z tego tytułu żadnego dodatkowego wynagrodzenia.

W przypadku umowy o pracę, konieczne jest natomiast określenie wysokości odszkodowania (zob. art. 1012 k.p.).

Rozwiązanie umowy

W przypadku umowy o pracę możliwość rozwiązania umowy jest ograniczona. Wyczerpujący katalog przyczyn powodujących jej rozwiązanie przewiduje art. 30 k.p. Wypowiedzenie szczegółowo regulują artykuły następne.

Jeśli natomiast chodzi o kontrakt menedżerski można go wypowiedzieć w każdym czasie, co wynika z art. 746 k.c. stosowanego do kontraktu menadżerskiego odpowiednio aczkolwiek z modyfikacjami.

Przedawnienie roszczeń

Roszczenia z kontraktu menedżerskiego przedawniają się w terminach przewidzianych w kodeksie cywilnym (zob. art. 117 k.c. i następne, w tym art. 118 k.c., art. 751 k.c.)

Terminy przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy reguluje art. 291 k.p.

Art. 29 k.p. - § 1. Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

§ 2. Jednakże roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody, wyrządzonej przez pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, ulegają przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia.

§ 21. Przepis § 2 stosuje się także do roszczenia pracodawcy, o którym mowa w art. 611 oraz w art. 1011 § 2.

§ 3. Jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, do przedawnienia roszczenia o naprawienie tej szkody stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

§ 4. Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

§ 5. Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzygania sporów, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą w trybie określonym w kodeksie przed takim organem, ulega przedawnieniu z upływem 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody.

Kończąc koniecznym jest by wskazać, że przepisy prawa pracy przewidują także wiele określonych gwarancji pracowniczych, których brak w przepisach dotyczących kontraktu menedżerskiego. Podobnie jeśli chodzi o wykroczenia pracodawcy przeciwko pracownikom. Kodeks pracy zawiera cały ich katalog (zob. art. 281 k.p. i następne), podczas gdy przepisy odnoszące się do kontraktu menedżerskiego nie przewidują takich uregulowań.

Co ważne pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Przedsiębiorca nie ma zaś względem menedżera takiego obowiązku. Z reguły jednak menedżer przed objęciem stanowiska przedstawia w tym zakresie odpowiednią dokumentację medyczną.

Menedżer nie musi też w przeciwieństwie do pracownika poddawać się kontrolnym, okresowym badanom lekarskim. Na pracodawcy ciąży obowiązek wydania świadectwa pracownikowi (zob. art. 97 k.p.), podczas gdy obowiązku takiego nie ma przedsiębiorca.

Do rozstrzygania sporów wynikłych na tle zawartych umów w przypadku kontraktu menedżerskiego właściwy jest sąd cywilny, a w przypadku umowy o pracę sąd pracy. Co istotne sądowa egzekucja należności menedżera nie korzysta z uprzywilejowania podobnego jak przy egzekucji należności za pracę, które ulegają zaspokojeniu w trzeciej kolejności, po kosztach egzekucyjnych i alimentach (zob. art. 1025 k.p.c.).

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA