REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ABC Prawa - Prokura

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W naszej poniższej publikacji postaramy się przybliżyć charakterystykę szczególnego rodzaju pełnomocnictwa, jakim jest prokura.

W obrocie gospodarczym bardzo często zdarza się, że ze względu na dużą ilość pracy i obowiązków, przedsiębiorca nie jest w stanie samodzielnie prowadzić wszystkich spraw związanych z wykonywaną przez siebie działalnością. W takich sytuacjach może on udzielić prokury, dzięki której inna osoba może występować i działać w imieniu przedsiębiorcy.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Na wstępie należy wskazać, że obecnie instytucja prokury jest uregulowana w ustawie Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej „Kodeks cywilny”).

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Obejmuje ono umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Kto zatem jest uprawniony do udzielenia prokury? Jak wynika z definicji zawartej w Kodeksie cywilnym, podmiotem uprawnionym do udzielenia prokury jest wyłącznie przedsiębiorca. Dodatkowym wymogiem do udzielenia prokury jest podleganie przez przedsiębiorcę obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zatem prokurę może udzielić przykładowo spółka handlowa (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna), spółka europejska, czy przedsiębiorstwo państwowe.

REKLAMA

Udzielenie prokury jest dokonywane jednostronną czynnością przedsiębiorcy i pod rygorem nieważności wymaga formy pisemnej. Ponadto, udzielona prokura powinna zostać wpisana do rejestru przedsiębiorców.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Osoba, której prokura jest udzielana, jest nazywana prokurentem. Prokurentem może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Warto przy tym zaznaczyć, że prokura, w przeciwieństwie do pełnomocnictwa, nie może być udzielona osobie mającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, co jest spowodowane szerokim zakresem uprawnień prokurenta. Dodatkowo, prokurent nie może przenieść prokury na inne osoby. Prokurent może jedynie ustanawiać pełnomocników do poszczególnych czynności lub do pewnego rodzaju czynności.

Wyróżnia się dwa rodzaje prokury: prokura łączna i prokura samoistna. Prokurę łączną udziela się kilku osobom, którzy uprawnieni są do łącznego (wspólnego) działania, na zasadach określonych w oświadczeniu przedsiębiorcy - mocodawcy. Prokura samoistna uprawnia każdego prokurenta do samodzielnego działania, bez konieczności współdziałania z inną osobą. Szczególnym rodzajem prokury jest prokura oddziałowa, ograniczona do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa. Taka prokura nie obejmuje wszystkich czynności związanych z działalnością gospodarczą mocodawcy, a jedynie te, które związane są z działalnością oddziału. Bardzo ważnym zagadnieniem jest zakres prokury i sposób jej wykonywania. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, prokura obejmuje reprezentację przedsiębiorcy w zakresie związanym z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokurent jest uprawniony do dokonywania zarówno czynności materialnoprawnych, jak i procesowych w imieniu swojego mocodawcy, wśród których można wymienić zawieranie umów o pracę, umów o świadczenie usług czy udzielanie kredytów. Jednocześnie, z zakresu kompetencji prokurenta wyłączono najistotniejsze czynności prawne, takie jak zbycie przedsiębiorstwa czy obciążanie nieruchomości, do których jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Jeżeli chodzi o sposoby wygaśnięcia prokury, to przede wszystkim należy zaznaczyć, że prokura, jako stosunek oparty na szczególnym zaufaniu, może być w każdym czasie i z każdej przyczyny odwołana przez mocodawcę. Prokura wygasa również wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z Krajowego Rejestru Sądowego, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy. Przyczyną wygaśnięcia prokury jest także śmierć prokurenta. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że śmierć przedsiębiorcy (mocodawcy) nie powoduje wygaśnięcia prokury, co ma na celu zapewnienie dalszego, sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Podsumowując, instytucja prokury spełnia bardzo ważną rolę w obrocie gospodarczym. Umożliwia ona sprawne funkcjonowanie prowadzonych przedsiębiorstw, które ze względu na swój poziom rozwoju i ilość spraw nie mogą być zarządzane przez jedną osobę. Wykorzystanie instytucji prokury pozwala przedsiębiorcy na powierzenie szerokich uprawnień określonej osobie, bez konieczności udzielania każdorazowego pełnomocnictwa do poszczególnych czynności. Dodatkowo, ze względu na to, że prokurenci są ujawnieni w rejestrze przedsiębiorców, kontrahenci przedsiębiorców mogą z łatwością sprawdzić, czy dana osoba posiada uprawnienie do reprezentowania przedsiębiorcy (np. przy podpisaniu umowy) w postaci prokury, czy nie.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Szokujące dane GUS i Eurostatu: Deficyt Polski może przekroczyć 7 proc. PKB, a dług rośnie najszybciej w UE – wszystko, co musisz wiedzieć o finansach publicznych w Polsce

Polska stoi w obliczu rosnącego deficytu finansów publicznych – najnowsze dane GUS i Eurostatu wskazują, że na koniec 2025 roku deficyt może przekroczyć 7 proc. PKB, a dług publiczny rośnie najszybciej w Unii Europejskiej. Sprawdź, co oznaczają te liczby dla polskiej gospodarki.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne będą zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

KSeF to prawdziwa rewolucja w fakturowaniu. Firmy mają mało czasu i dużo pracy – ostrzega doradca podatkowy Radosław Kowalski

Obowiązkowy KSeF wprowadzi prawdziwą rewolucję w fakturowaniu. Firmy muszą przygotować nie tylko systemy informatyczne, ale też ludzi i procedury – inaczej ryzykują chaos i błędy w rozliczeniach. O największych wyzwaniach, które czekają przedsiębiorców, księgowych i biura rachunkowe, mówi doradca podatkowy Radosław Kowalski, prelegent Kongresu KSeF.

Podatek od darowizn: kiedy zapłacisz, a kiedy unikniesz fiskusa

Wiele osób jest przekonanych, że darowizny w rodzinie są zawsze wolne od podatku. To nieprawda. Zwolnienie istnieje, ale tylko pod warunkiem, że obdarowany zgłosi darowiznę w terminie i udokumentuje przekazanie pieniędzy.

REKLAMA

KSeF 2.0: księgowi (biura rachunkowe) będą nakłaniani do wystawiania faktur? Uwaga na odpowiedzialność karno-skarbową

Wraz z obowiązkowym wdrożeniem Krajowego Systemu e-Faktur wielu przedsiębiorców może próbować przerzucić na księgowych nie tylko nowe obowiązki, ale i odpowiedzialność. Eksperci ostrzegają: wystawienie faktury w imieniu klienta to nie tylko pomoc w formalnościach, lecz także osobiste ryzyko karno-skarbowe. Zanim biura rachunkowe zgodzą się na taką współpracę, powinny dokładnie rozważyć, gdzie kończy się ich rola, a zaczyna odpowiedzialność za cudzy biznes.

MCU rusza 1 listopada 2025 – jak uzyskać certyfikat KSeF?

1 listopada 2025 r. Ministerstwo Finansów uruchomi Moduł Certyfikatów i Uprawnień (MCU) – nową funkcjonalność, która umożliwi nadawanie uprawnień użytkownikom i wydawanie certyfikatów KSeF. Certyfikaty te staną się podstawowym narzędziem uwierzytelnienia w systemie KSeF 2.0.

REKLAMA