REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo rejestrować odpisy aktualizujące

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Weronika Chmielewska

REKLAMA

Dokonanie odpisów aktualizujących wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych wynika przede wszystkim z zasady ostrożności, która nam mówi, iż w wyniku finansowym trzeba uwzględnić zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów.

 

Rzeczowe aktywa obrotowe to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe, zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym i wykazywane w bilansie jako zapasy (art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości). Zgodnie z definicją aktywów powinny one spełniać następujące warunki:

- mają wiarygodnie określoną wartość,

- powstały w wyniku przeszłych zdarzeń,

- spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,

- są własnością jednostki, czyli są przez nią kontrolowane.

Utrata wartości

Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych w związku z utratą w części lub całości wartości użytkowej lub handlowej oraz ich wyceną na dzień bilansowy w cenach sprzedaży netto niższych od cen zakupu (nabycia) lub kosztów wytworzenia ujmuje się na przeznaczonym do tego celu koncie odchyleń od cen ewidencyjnych zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”.

Natomiast gdy ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach ewidencyjnych równych cenom zakupu (nabycia), które stosuje się do ewidencji zapasów materiałów lub towarów w magazynach hurtowych, to każda obniżka tych cen będzie ujmowana w księgach jako utrata wartości użytkowej lub handlowej w postaci odpisu aktualizującego wartość danego składnika aktywów, zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów”.

W przypadku gdy ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach ewidencyjnych na poziomie cen sprzedaży netto, które z reguły stosuje się w ewidencji wyrobów gotowych i półproduktów, to różnica między wartością produktów według kosztu wytworzenia, a wyższą od niej ceną sprzedaży netto, stanowi odchylenie kredytowe od cen ewidencyjnych. Taki przypadek należy zaksięgować następująco:

1. Kwota obniżki cen do wysokości różnicy stanowiącej odchylenie od cen ewidencyjnych:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”,

- Ma konto „Produkty gotowe i półprodukty”.

2. Kwota obniżki cen poniżej kosztu wytworzenia:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości w przypadku ewidencji zapasów w cenach sprzedaży brutto, które stosuje się w odniesieniu do towarów objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego, ewidencja skutków obniżenia ceny z tytułu utraty wartości użytkowej lub handlowej będzie podobna, z tym że różnica spowodowana obniżeniem cen sprzedaży do wysokości marży spowoduje jedynie korektę odchyleń od cen ewidencyjnych towarów, odpowiednio: z tytułu marży i oddzielnie z tytułu VAT.

Obniżki cen towarów

Ewidencja księgowania obniżki cen towarów objętych ewidencją wartościową (w cenach sprzedaży brutto) w punktach obrotu detalicznego będzie przepiegać następująco:

1. Kwota obniżki do wysokości marży:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży”.

2. Kwota obniżki w wysokości VAT wkalkulowanego w cenę ewidencyjną:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”.

3. Łączna kwota obniżki równa wielkościom odchyleń od cen ewidencyjnych z poz. 1 i 2:

- Ma konto „Towary”.

W przypadku gdy kwota obniżki cen będzie większa niż odchylenia kredytowe od cen ewidencyjnych z tytułu marży i z tytułu VAT (wielkość z poz. 3), różnica obniżki poniżej cen zakupu stanowi utratę wartości użytkowej lub handlowej i zarazem odpis aktualizujący wartość towarów. Różnicę tej obniżki księguje się dodatkowo następującym zapisem księgowym:

- konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów”.

Kierownik danej jednostki musi dokonać wyboru rozwiązania księgowego: czy w razie utraty wartości użytkowej lub handlowej towarów wielkość odpisów aktualizujących wartość zapasów należy księgować bezpośrednio na uznanie konta zapasów, czy należy odnosić je na konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów” - specjalnie przeznaczone do grupowania odchyleń od cen ewidencyjnych z tytułu odpisów aktualizujących wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych.

Księgowanie odpisu aktualizującego zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”,

a nie na dobro konta zapasów („Materiały”, „Towary” lub „Produkty gotowe i półprodukty”), ułatwia jedynie rozliczenia z tytułu podatku dochodowego. Kwota tego odpisu pozostaje na koncie odchyleń (Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”) do momentu rozchodu (upłynnienia) zapasu objętego aktualizacją wartości. Wybór rozwiązania księgowego należy do jednostki, której kierownik przyjmuje w tym zakresie odpowiednie ustalenia w zakładowym planie kont (art. 10 ust. 1 pkt 3a ustawy o rachunkowości). Uwzględnić przy tym jednak trzeba warunki danej jednostki i związaną z tymi warunkami częstotliwość dokonywania aktualizacji wartości zapasów w ciągu roku oraz powodowaną tym komplikację w rozliczeniach z tytułu podatku dochodowego.

W razie ustania przyczyny aktualizacji wyceny objętego uprzednio aktualizacją wyceny różnicę aktualizującą należy zaksięgować:

- Wn konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”,

- Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”.

UJĘCIE ODPISÓW AKTUALIZACYJNYCH

Poprawne ujęcie w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących wartość zapasów towarów, materiałów, produktów gotowych lub półproduktów i produktów w toku wymaga uwzględnienia przyjętych przez jednostkę do stosowania cen służących do ewidencji zapasów (cen zakupu, cen sprzedaży netto, cen sprzedaży brutto) oraz metod ewidencji, które są przedstawione w art. 17 ust. 2 pkt 1-4 ustawy o rachunkowości. Trzeba zwrócić również uwagę na przepisy podatkowe, ponieważ nie uznają one odpisów aktualizujących wartość zapasów za koszt uzyskania przychodów.


WERONIKA CHMIELEWSKA

ksiegowosc@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

Art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 10 ust. 1 pkt 3a, art. 17 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA

Programy lojalnościowe w niebezpieczeństwie. Nowa opinia TSUE to potencjalna bomba podatkowa

Rzecznik Generalna TSUE Juliane Kokott właśnie uderzyła w sedno problemu, o którym większość firm wolałaby nie słyszeć. Jej opinia w sprawie C-436/24 Lyko Operations może oznaczać rewolucję w sposobie, w jaki sklepy rozliczają punkty i bony lojalnościowe. Skutki? Dla wielu przedsiębiorców - potężny chaos i konieczność natychmiastowej zmiany systemów.

KSeF od A do Z: słownik najważniejszych pojęć

Przedsiębiorcy od kilku lat żyją w niepewności związanej z reformą w fakturowaniu, jaką jest Krajowy System e-Faktur. Rewolucja w wystawianiu faktur kojarzy im się z drastycznymi zmianami i obowiązkami, których woleliby uniknąć. Czy jednak wystawianie dokumentów w Krajowym Systemie e-Faktur rzeczywiście jest takie skomplikowane? Materiały szkoleniowe, zarówno komercyjne, jak i te opracowywane przez rząd, często napisane są bardzo skomplikowanym, nieprzystępnym językiem, przez co dla wielu osób bywają trudne do przyswojenia. A przecież ważne, żeby definicje były dla wszystkich jasne i zrozumiałe. Poniżej znajduje się wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych z reformą.

Thermomix w kosztach? To możliwe, ale nie u każdego. Zasady są proste, ale nie każdy, je zna. Prowadzisz działalność gospodarczą? Sprawdź

Czy Thermomix może przyczynić się do uzyskania przez przedsiębiorcę przychodów? Na to pytanie dotyczące rozliczeń podatkowych nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakimi kryteriami należy się kierować dokonując w tym zakresie niezbędnej oceny.

Geopolityka zaczyna sterować światowym handlem i logistyką

OECD ostrzega, że masowy reshoring może kosztować świat 18 proc. spadku w handlu i 5 proc. ubytku w PKB. Coraz więcej managerów zarządzających logistyką deklaruje jednocześnie, że szuka nowych źródeł zaopatrzenia i alternatywnych wobec Chin lokalizacji dla produkcji i inwestycji. Nie ma już żadnych wątpliwości, że globalne łańcuchy dostaw ulegają transformacji, niestety nie widać tego w Polsce, choć mamy pewne przewagi, które stawiają nas w uprzywilejowanej pozycji w Europie.

REKLAMA

KSeF 2026: obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych. Dlaczego nie uprawnienie?

Obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych oraz ich elektronicznych „zastępników” nie ma obiektywnie większego sensu – twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. I postuluje nowelizację przepisów, która powinna zamienić ten obowiązek na zwykłe uprawnienie podatnika.

Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

REKLAMA