REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo rejestrować odpisy aktualizujące

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Weronika Chmielewska

REKLAMA

Dokonanie odpisów aktualizujących wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych wynika przede wszystkim z zasady ostrożności, która nam mówi, iż w wyniku finansowym trzeba uwzględnić zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów.

 

Rzeczowe aktywa obrotowe to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe, zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym i wykazywane w bilansie jako zapasy (art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości). Zgodnie z definicją aktywów powinny one spełniać następujące warunki:

- mają wiarygodnie określoną wartość,

- powstały w wyniku przeszłych zdarzeń,

- spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,

- są własnością jednostki, czyli są przez nią kontrolowane.

Utrata wartości

Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych w związku z utratą w części lub całości wartości użytkowej lub handlowej oraz ich wyceną na dzień bilansowy w cenach sprzedaży netto niższych od cen zakupu (nabycia) lub kosztów wytworzenia ujmuje się na przeznaczonym do tego celu koncie odchyleń od cen ewidencyjnych zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”.

Natomiast gdy ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach ewidencyjnych równych cenom zakupu (nabycia), które stosuje się do ewidencji zapasów materiałów lub towarów w magazynach hurtowych, to każda obniżka tych cen będzie ujmowana w księgach jako utrata wartości użytkowej lub handlowej w postaci odpisu aktualizującego wartość danego składnika aktywów, zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów”.

W przypadku gdy ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach ewidencyjnych na poziomie cen sprzedaży netto, które z reguły stosuje się w ewidencji wyrobów gotowych i półproduktów, to różnica między wartością produktów według kosztu wytworzenia, a wyższą od niej ceną sprzedaży netto, stanowi odchylenie kredytowe od cen ewidencyjnych. Taki przypadek należy zaksięgować następująco:

1. Kwota obniżki cen do wysokości różnicy stanowiącej odchylenie od cen ewidencyjnych:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”,

- Ma konto „Produkty gotowe i półprodukty”.

2. Kwota obniżki cen poniżej kosztu wytworzenia:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości w przypadku ewidencji zapasów w cenach sprzedaży brutto, które stosuje się w odniesieniu do towarów objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego, ewidencja skutków obniżenia ceny z tytułu utraty wartości użytkowej lub handlowej będzie podobna, z tym że różnica spowodowana obniżeniem cen sprzedaży do wysokości marży spowoduje jedynie korektę odchyleń od cen ewidencyjnych towarów, odpowiednio: z tytułu marży i oddzielnie z tytułu VAT.

Obniżki cen towarów

Ewidencja księgowania obniżki cen towarów objętych ewidencją wartościową (w cenach sprzedaży brutto) w punktach obrotu detalicznego będzie przepiegać następująco:

1. Kwota obniżki do wysokości marży:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu marży”.

2. Kwota obniżki w wysokości VAT wkalkulowanego w cenę ewidencyjną:

- Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów z tytułu VAT”.

3. Łączna kwota obniżki równa wielkościom odchyleń od cen ewidencyjnych z poz. 1 i 2:

- Ma konto „Towary”.

W przypadku gdy kwota obniżki cen będzie większa niż odchylenia kredytowe od cen ewidencyjnych z tytułu marży i z tytułu VAT (wielkość z poz. 3), różnica obniżki poniżej cen zakupu stanowi utratę wartości użytkowej lub handlowej i zarazem odpis aktualizujący wartość towarów. Różnicę tej obniżki księguje się dodatkowo następującym zapisem księgowym:

- konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów”.

Kierownik danej jednostki musi dokonać wyboru rozwiązania księgowego: czy w razie utraty wartości użytkowej lub handlowej towarów wielkość odpisów aktualizujących wartość zapasów należy księgować bezpośrednio na uznanie konta zapasów, czy należy odnosić je na konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów” - specjalnie przeznaczone do grupowania odchyleń od cen ewidencyjnych z tytułu odpisów aktualizujących wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych.

Księgowanie odpisu aktualizującego zapisem księgowym:

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”,

- Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”,

a nie na dobro konta zapasów („Materiały”, „Towary” lub „Produkty gotowe i półprodukty”), ułatwia jedynie rozliczenia z tytułu podatku dochodowego. Kwota tego odpisu pozostaje na koncie odchyleń (Ma konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”) do momentu rozchodu (upłynnienia) zapasu objętego aktualizacją wartości. Wybór rozwiązania księgowego należy do jednostki, której kierownik przyjmuje w tym zakresie odpowiednie ustalenia w zakładowym planie kont (art. 10 ust. 1 pkt 3a ustawy o rachunkowości). Uwzględnić przy tym jednak trzeba warunki danej jednostki i związaną z tymi warunkami częstotliwość dokonywania aktualizacji wartości zapasów w ciągu roku oraz powodowaną tym komplikację w rozliczeniach z tytułu podatku dochodowego.

W razie ustania przyczyny aktualizacji wyceny objętego uprzednio aktualizacją wyceny różnicę aktualizującą należy zaksięgować:

- Wn konto „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów materiałów i towarów” lub „Odchylenia z tytułu aktualizacji wartości zapasów produktów”,

- Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”.

UJĘCIE ODPISÓW AKTUALIZACYJNYCH

Poprawne ujęcie w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących wartość zapasów towarów, materiałów, produktów gotowych lub półproduktów i produktów w toku wymaga uwzględnienia przyjętych przez jednostkę do stosowania cen służących do ewidencji zapasów (cen zakupu, cen sprzedaży netto, cen sprzedaży brutto) oraz metod ewidencji, które są przedstawione w art. 17 ust. 2 pkt 1-4 ustawy o rachunkowości. Trzeba zwrócić również uwagę na przepisy podatkowe, ponieważ nie uznają one odpisów aktualizujących wartość zapasów za koszt uzyskania przychodów.


WERONIKA CHMIELEWSKA

ksiegowosc@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

Art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 10 ust. 1 pkt 3a, art. 17 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF a podatnicy zwolnieni z VAT. Limit 10 tys. zł miesięcznie w przepisie epizodycznym i nowy limit zwolnienia podmiotowego w 2026 r.

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury przy pomocy KSeF nie rodzi ex lege skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury przy pomocy KSeF nie rodzi ex lege skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Załączniki do faktur w KSeF - miały być dla wszystkich a w praktyce będą dla nielicznych. Dlaczego?

Nowa funkcja Krajowego Systemu e-Faktur pozwoli na przesyłanie do KSeF faktur zawierających załączniki, ale tylko w ściśle określonym formacie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci branży księgowej ostrzegają, że rozwiązanie, które miało ułatwiać raportowanie dodatkowych danych, w obecnym kształcie będzie dostępne głównie dla dużych firm dysponujących budżetem IT. Tymczasem mali i średni przedsiębiorcy, którzy do tej pory wysyłali z fakturą np. protokół odbioru czy raport wykonania usługi, obawiają się wykluczenia i dodatkowych obowiązków.

Ważna zmiana prawa: fakturowanie offline w KSeF nie tylko w trybie awaryjnym: co to znaczy

Najnowszy projekt ustawy o Krajowym Systemie e-Faktur zakłada, że tryb offline24 przestanie być rozwiązaniem awaryjnym i stanie się stałym elementem systemu stosowanym wedle uznania przez sprzedawców.

Ucieczka z JDG? Coraz mniej zamknięć, ale zawieszeń przybywa. Przedsiębiorcy kalkulują inaczej

W maju 2025 roku liczba wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej spadła o niemal 20% względem kwietnia, ale wzrosła o 4% w skali roku. Eksperci wskazują, że główne powody decyzji o likwidacji JDG pozostają niezmienne – to przede wszystkim wysokie koszty, presja płacowa i trudności z zatrudnieniem.

Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

REKLAMA

Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

Plan rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na handel internetowy budzi poważne kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że nowe przepisy mogą zahamować rozwój polskich e-sklepów i wzmocnić azjatyckie platformy, które często omijają unijne regulacje. W tle apel o zatrzymanie prac legislacyjnych i skupienie się na rozwiązaniach na poziomie UE.

Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w kontroli celno-skarbowej i podatkowej. Widzą potrzebę dialogu z kontrolerami

Przedsiębiorcy, w ramach deregulacji prowadzonej przez rząd, domagają się większej współpracy i otwartości na wyjaśnienia ze strony służb celno-skarbowych, jasnej interpretacji przepisów, partnerskiego traktowania oraz skrócenia procesu przedawnienia.

REKLAMA