Wystawienie faktury ustrukturyzowanej (wysłanie jej do KSeF) nie rodzi ex lege skutków cywilnoprawnych. Czym zastąpić fakturę (jako dokument handlowy) od 1 lipca 2024 r.?
REKLAMA
REKLAMA
W tytule niniejszego tekstu przedstawiono tezę zaliczającą się do tzw. oczywistych oczywistości. Aby jakikolwiek dokument mógł wywoływać skutki inter pares, musi być zgodna wola stron, chyba że wynika to z przepisu prawa regulującego wprost stawki cywilnoprawne (ius cogens). Czy takim przepisem jest ustawa o VAT regulujący wystawianie faktur? Odpowiedź jest oczywista: nie, przynajmniej od dnia 1 lipca 2004 r., gdy zaczęła obowiązywać nowa, unijna ustawa z dnia 11 marca 2004 r. – pisze profesor Witold Modzelewski.
- Przepisy VAT dot. faktur nie powodują skutków cywilnoprawnych. Co z tego wynika?
- Obowiązkowy KSeF od 1 lipca 2024 r. Oświadczenie na wszelki wypadek
- Wizualizacja faktur wysłanych do KSeF i przesyłanie ich kontrahentom nie ma sensu
- Czym zastąpić fakturę dla celów cywilnoprawnych od 1 lipca 2024 r.?
Przepisy VAT dot. faktur nie powodują skutków cywilnoprawnych. Co z tego wynika?
Przepisy o wystawianiu faktur dla potrzeb tego podatku są ściśle zharmonizowane, wywołują wyłącznie skutki prawnopodatkowe i nie mogą regulować stosunków prywatnoprawnych, bo prawo cywilne nie podlega harmonizacji. Oczywiście strony umowy mogą nadać tym fakturom status prywatnoprawny, ale to wymaga ich zgodnej woli. Tak stało się w naszym kraju jeszcze pod rządami starej ustawy o VAT obowiązującej w latach 1993-2004. Pod rządami już unijnej wersji tego podatku podatnicy powszechnie używają faktur podatkowych jako faktur handlowych.
Gdy pojawiła się perspektywa zastąpienia dotychczasowych form fakturowania (papierowej i elektronicznej) tzw. fakturami ustrukturyzowanymi, które faktycznie są wysyłane tylko do władzy publicznej, większość podatników dostrzegła oczywiste wady tych dokumentów: po prostu nie nadają się one do roli dokumentów handlowych, które wywołują skutki cywilnoprawne.
REKLAMA
Obowiązkowy KSeF od 1 lipca 2024 r. Oświadczenie na wszelki wypadek
Na wszelki wypadek wysyłane są oświadczenia dostawcom lub usługodawcom, że wystawianie faktur ustrukturyzowanych dnia od 1 lipca 2024 r. nie wywoła jakichkolwiek skutków cywilnoprawnych i faktury te nie będą uznane za dokument handlowy. Czy takie oświadczenie wystarczy? Z reguły tak, ponieważ wysyłanie tego dokumentu do KSeF nie jest jego „doręczeniem” w rozumieniu prawa cywilnego, bo umowy nie przewidują „wirtualnego doręczenia” poprzez wysyłkę jakiegoś dokumentu do osoby trzeciej (KSeF jest w tym przypadku osobą trzecią i nie jest pełnomocnikiem nabywcy lub usługobiorcy).
Wizualizacja faktur wysłanych do KSeF i przesyłanie ich kontrahentom nie ma sensu
Wbrew temu co można dość powszechnie przeczytać w „opiniotwórczych mediach” niewielu (nikt?) będzie „używać faktur ustrukturyzowanych poza KSeF”, ponieważ po prostu nie da się ich używać. Dlaczego? Fakturą ustrukturyzowaną jest byt elektroniczny w KSeF od momentu nadania jej numeru przez ten system i tylko on: poza KSeF można użyć co najwyżej jakiejś wizualizacji tego dokumentu, który już staje się jednak w sensie prawnym odrębnym dokumentem. Ich wizualizowanie nie mają jednak większego sensu, chyba że chcemy użyć jej zgodnie z przeznaczeniem, czyli dla potrzeb zaewidencjonowania w rejestrze sprzedaży, czy w rejestrze zakupu czyli dla celów publicznych. Nie ma sensu ani potrzeby przesyłania kontrahentom całości wizualizacji tego dokumentu, bo owe 400 pól nie ma w zasadniczej części jakiegokolwiek znaczenia cywilnoprawnego. Najważniejsze jest to, że wirtualna wersja tego dokumentu, a zwłaszcza jej wystawienie i „otrzymywanie” przez osobą trzecią nie ma statusu cywilnoprawnego. Bo nie ma.
Czym zastąpić fakturę dla celów cywilnoprawnych od 1 lipca 2024 r.?
Strony umów zastanawiają się czym zastąpić od 1 lipca 2024 r. obecną fakturę podatkową, która jest powszechnie używana jako dokument handlowy gdy przestanie pełnić tę ostatnią rolę. Są tu co najmniej dwie drogi:
- wprowadzić coś co będzie nazywane „udostępnieniem faktury ustrukturyzowanej”, która zawierać będzie również treści o charakterze cywilnoprawnym (wezwanie do zapłaty, termin płatności, formę płatności, rachunek bankowy) i temu dokumentowi nadany będzie wówczas status handlowy,
- nadać obecnie stosowanym fakturom podatkowym statusu faktury proforma, która będzie wywoływać skutki cywilnoprawne, a faktury ustrukturyzowane będą wysyłane później wyłącznie jako dokumenty techniczne.
Jedno jest pewne: czeka nas całkowite przebudowanie systemu fakturowania dla potrzeb cywilnoprawnych.
Prof. dr hab. Witold Modzelewski
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
REKLAMA