REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów
Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów

REKLAMA

REKLAMA

4 maja wszedł w życie pakiet zmian legislacyjnych dostosowujących polskie prawo do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólnego rozporządzenia o ochronie danych) tzw. RODO. Jedną z istotniejszych zmian ustawodawca wprowadził w obszarze prawa bankowego, precyzując warunki oceny zdolności kredytowej klientów przez banki (oraz inne instytucje pożyczkowe) przy udzielaniu kredytów i pożyczek.

Nie jest tajemnicą, że przy ocenie zdolności kredytowej banki używają tzw. modeli scoringowych. Jest to narzędzie statystyczne, które jest wykorzystywane m.in. do oceny zdolności kredytowej klienta.  Narzędzie to służy automatyzacji procesu udzielania kredytów, pozwalając bankom na zaoszczędzenie czasu i pieniędzy, które w innym wypadku musiałyby zostać przeznaczone na wypłaty dla analityków i doradców kredytowych.

REKLAMA

REKLAMA

Ustawodawca europejski, zdając sobie sprawę ze stopnia zaawansowania narzędzi stosowanych obecnie przez instytucje finansowe (ale nie tylko), powyższą kwestię uregulował w art. 22 ust. 1 RODO, stanowiącym że: Osoba, której dane dotyczą, ma prawo do tego, by nie podlegać decyzji, która opiera się wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu, i wywołuje wobec tej osoby skutki prawne lub w podobny sposób istotnie na nią wpływa.

Decyzje dotyczące udzielenia, bądź odmowy udzielenia kredytu, które zostały podjęte wyłącznie w oparciu o zautomatyzowane narzędzie scoringowe i bez udziału człowieka są decyzjami, o których mowa w tym przepisie.

Polecamy: INFORLEX Ekspert

REKLAMA

Polecamy: INFORLEX Biznes

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powołany wyżej przepis nie wprowadza jednak bezwzględnego zakazu podlegania takim decyzjom przez osoby, których dane dotyczą. RODO pozwala na ich podejmowanie jeżeli są one dozwolone prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego, któremu podlega administrator i które przewiduje właściwe środki ochrony praw, wolności i prawnie uzasadnionych interesów osoby, której dane dotyczą. Polski ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu do porządku prawnego  przepisu, który stanowi podstawę prawną przetwarzania danych przez banki wyłącznie w sposób zautomatyzowany (a precyzyjniej podejmowania decyzji w oparciu o takie przetwarzanie) i który nie wymaga dodatkowej zgody osoby, której dane mają takiemu przetwarzaniu podlegać.

W nowo dodanym art. 105a Prawa bankowego ustawodawca wprost przyznaje bankom oraz innym instytucjom wymienionym w tym przepisie, prawo do opierania się wyłącznie o zautomatyzowane przetwarzanie danych, w tym profilowanie, w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego.

Warunkiem dopuszczalności takiego przetwarzania  jest zapewnienie osobie, której dane dotyczą prawa do otrzymania stosownych wyjaśnień co do podstaw podjętej decyzji, do uzyskania interwencji ludzkiej w celu podjęcia ponownej decyzji oraz do wyrażenia własnego stanowiska.

Pierwotny projekt ustawy wprowadzał zamknięty katalog danych, w oparciu o które bank mógł podejmować takie decyzje. Rezygnację z takiego brzmienia przepisu należy uznać za rozsądną i lepiej wpisującą się w filozofię RODO. Banki i inne instytucje finansowe powinny każdorazowo przeanalizować czy ich model scoringowy spełnia główne zasady RODO tj. czy dane wykorzystywane w modelu są adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Równocześnie takie sformułowanie przepisu nie zamyka bankom drogi do aktualizacji i możliwości poprawiania stosowanych przez siebie rozwiązań na dynamicznym rynku produktów finansowych.

Kontroli tego czy modele stosowane przez banki spełniają powyższe zasady mają służyć m.in. wspomniane już wcześniej wyjaśnienia. W poprzednim brzmieniu ustawy takie uprawnienie przysługiwało jedynie przedsiębiorcom. Obecnie, zarówno osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, ma prawo ubiegać się o udzielenie wyjaśnienia dotyczącego dokonanej oceny zdolności kredytowej. Wyjaśnienie powinno zostać sporządzone w formie pisemnej i co do zasady nie będzie ono podlegać opłacie. Możliwość uzyskania takiego wyjaśnienia, w połączeniu z prawem do uzyskania interwencji człowieka wobec podjętej decyzji, pomoże wyeliminować sytuacje, w której osoba posiadająca odpowiednie środki finansowe oraz zabezpieczenia, uzyskuje negatywną ocenę swojej zdolności kredytowej w oparciu o jeden tylko czynnik, którym może być przykładowo wykonywanie zawodu artysty czy robienie zakupów wybranych towarów o nietypowych porach dnia.

Powyższe zmiany należy co do zasady uznać za pozytywne, a samą implemetację rozwiązań RODO do polskiego porządku prawnego za trafną. Wydaje się jednak, że aby nowe przepisy nie pozostały „martwe”, najważniejsze jest zaszczepienie powszechnej świadomości o przysługujących klientom banków i podobnych instytucji uprawnieniach. Dobrą praktyką byłoby przekazywanie informacji w treści samych klauzul informacyjnych. Wydaje się to tym bardziej oczywiste, że banki uznawane są przecież za instytucje zaufania publicznego.

Ewa Banaszewska, Aplikant radcowski

Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawna Spółka Komandytowa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA