REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów
Zmiany w RODO od 4 maja 2019 r. istotne dla banków i ich klientów

REKLAMA

REKLAMA

4 maja wszedł w życie pakiet zmian legislacyjnych dostosowujących polskie prawo do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólnego rozporządzenia o ochronie danych) tzw. RODO. Jedną z istotniejszych zmian ustawodawca wprowadził w obszarze prawa bankowego, precyzując warunki oceny zdolności kredytowej klientów przez banki (oraz inne instytucje pożyczkowe) przy udzielaniu kredytów i pożyczek.

Nie jest tajemnicą, że przy ocenie zdolności kredytowej banki używają tzw. modeli scoringowych. Jest to narzędzie statystyczne, które jest wykorzystywane m.in. do oceny zdolności kredytowej klienta.  Narzędzie to służy automatyzacji procesu udzielania kredytów, pozwalając bankom na zaoszczędzenie czasu i pieniędzy, które w innym wypadku musiałyby zostać przeznaczone na wypłaty dla analityków i doradców kredytowych.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Ustawodawca europejski, zdając sobie sprawę ze stopnia zaawansowania narzędzi stosowanych obecnie przez instytucje finansowe (ale nie tylko), powyższą kwestię uregulował w art. 22 ust. 1 RODO, stanowiącym że: Osoba, której dane dotyczą, ma prawo do tego, by nie podlegać decyzji, która opiera się wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu, i wywołuje wobec tej osoby skutki prawne lub w podobny sposób istotnie na nią wpływa.

Decyzje dotyczące udzielenia, bądź odmowy udzielenia kredytu, które zostały podjęte wyłącznie w oparciu o zautomatyzowane narzędzie scoringowe i bez udziału człowieka są decyzjami, o których mowa w tym przepisie.

Polecamy: INFORLEX Ekspert

Polecamy: INFORLEX Biznes

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Powołany wyżej przepis nie wprowadza jednak bezwzględnego zakazu podlegania takim decyzjom przez osoby, których dane dotyczą. RODO pozwala na ich podejmowanie jeżeli są one dozwolone prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego, któremu podlega administrator i które przewiduje właściwe środki ochrony praw, wolności i prawnie uzasadnionych interesów osoby, której dane dotyczą. Polski ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu do porządku prawnego  przepisu, który stanowi podstawę prawną przetwarzania danych przez banki wyłącznie w sposób zautomatyzowany (a precyzyjniej podejmowania decyzji w oparciu o takie przetwarzanie) i który nie wymaga dodatkowej zgody osoby, której dane mają takiemu przetwarzaniu podlegać.

W nowo dodanym art. 105a Prawa bankowego ustawodawca wprost przyznaje bankom oraz innym instytucjom wymienionym w tym przepisie, prawo do opierania się wyłącznie o zautomatyzowane przetwarzanie danych, w tym profilowanie, w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego.

Warunkiem dopuszczalności takiego przetwarzania  jest zapewnienie osobie, której dane dotyczą prawa do otrzymania stosownych wyjaśnień co do podstaw podjętej decyzji, do uzyskania interwencji ludzkiej w celu podjęcia ponownej decyzji oraz do wyrażenia własnego stanowiska.

Pierwotny projekt ustawy wprowadzał zamknięty katalog danych, w oparciu o które bank mógł podejmować takie decyzje. Rezygnację z takiego brzmienia przepisu należy uznać za rozsądną i lepiej wpisującą się w filozofię RODO. Banki i inne instytucje finansowe powinny każdorazowo przeanalizować czy ich model scoringowy spełnia główne zasady RODO tj. czy dane wykorzystywane w modelu są adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Równocześnie takie sformułowanie przepisu nie zamyka bankom drogi do aktualizacji i możliwości poprawiania stosowanych przez siebie rozwiązań na dynamicznym rynku produktów finansowych.

Kontroli tego czy modele stosowane przez banki spełniają powyższe zasady mają służyć m.in. wspomniane już wcześniej wyjaśnienia. W poprzednim brzmieniu ustawy takie uprawnienie przysługiwało jedynie przedsiębiorcom. Obecnie, zarówno osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna, ma prawo ubiegać się o udzielenie wyjaśnienia dotyczącego dokonanej oceny zdolności kredytowej. Wyjaśnienie powinno zostać sporządzone w formie pisemnej i co do zasady nie będzie ono podlegać opłacie. Możliwość uzyskania takiego wyjaśnienia, w połączeniu z prawem do uzyskania interwencji człowieka wobec podjętej decyzji, pomoże wyeliminować sytuacje, w której osoba posiadająca odpowiednie środki finansowe oraz zabezpieczenia, uzyskuje negatywną ocenę swojej zdolności kredytowej w oparciu o jeden tylko czynnik, którym może być przykładowo wykonywanie zawodu artysty czy robienie zakupów wybranych towarów o nietypowych porach dnia.

Powyższe zmiany należy co do zasady uznać za pozytywne, a samą implemetację rozwiązań RODO do polskiego porządku prawnego za trafną. Wydaje się jednak, że aby nowe przepisy nie pozostały „martwe”, najważniejsze jest zaszczepienie powszechnej świadomości o przysługujących klientom banków i podobnych instytucji uprawnieniach. Dobrą praktyką byłoby przekazywanie informacji w treści samych klauzul informacyjnych. Wydaje się to tym bardziej oczywiste, że banki uznawane są przecież za instytucje zaufania publicznego.

Ewa Banaszewska, Aplikant radcowski

Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawna Spółka Komandytowa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Badania techniczne od 19 września. Nowe stawki dla kierowców!

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

KSeF i słaby Internet? To może być problem dla Twojej firmy, ale jest rozwiązanie

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA