REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Firma w spadku - jak przeprowadzić sukcesję podatkową?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Firma w spadku - jak przeprowadzić sukcesję podatkową? /shutterstock.com
Firma w spadku - jak przeprowadzić sukcesję podatkową? /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Dzięki nowym regulacjom, funkcjonującym w systemie prawnym od końca ubiegłego roku, możliwe jest też bezpieczne i płynne przeprowadzenie sukcesji podatkowej. Na mocy tych przepisów możliwe jest kontynuowanie działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę fizyczną będącą jej następcą prawnym.

Jak było dotychczas?

Niemal do końca 2018 r. śmierć przedsiębiorcy skutkowała tym, iż jego przedsiębiorstwo po prostu przestawało istnieć. Następcy prawni mieli zatem nie lada problem z bieżącym zarządzaniem firmą, w tym jej finansami. Zresztą nawet załatwienie wszelkich spraw spadkowych nie umożliwiało przejęcia nazwy przedsiębiorstwa, jego NIP-u, a także uzyskanych wcześniej koncesji i zezwoleń. Na rzecz spadkobierców przechodził wyłącznie majątek zmarłego. Dodatkowo zakończenie bytu prawnego przedsiębiorstwa wiązało się z automatycznym zwolnieniem pracowników i wygaśnięciem wszelkich zawartych wcześniej kontraktów handlowych. Reaktywacja firmy we wcześniejszej formie i kształcie była zatem praktycznie niemożliwa.

REKLAMA

Autopromocja

Nowa regulacja szansą na płynną sukcesję

25 listopada 2018 r. weszła w życie regulacja, która miała rozwiązać problemy następców prawnych przedsiębiorcy. Ustawa z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 1629) reguluje zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Nowa regulacja porusza także zagadnienie kontynuowania działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa. No i oczywiście reguluje kwestie związane z opodatkowaniem prowadzonej działalności.

Czym jest zarząd sukcesyjny?

W przypadku śmierci przedsiębiorcy istnieje możliwość ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Jeżeli przedsiębiorca jeszcze za życia nie powołał lub nie zgłosił do CEIDG zarządcy sukcesyjnego, mogą to zrobić jego następcy prawni. Takie uprawnienie przysługuje małżonkowi przedsiębiorcy, jeżeli ma udział w przedsiębiorstwie w spadku, spadkobiercy przedsiębiorcy, który przyjął spadek oraz zapisobiercy windykacyjnemu, który przyjął zapis, o ile oczywiście przedsiębiorstwo jest objęte tym zapisem w testamencie. Czynność powołania zarządcy powinna przybrać formę aktu notarialnego. Należy jej dokonać w terminie dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy. Co również istotne, oprócz zgody zarządcy potrzebna jest zgoda ponad 85% uprawnionych do przedsiębiorstwa (według wielkości przysługujących im udziałów w przedsiębiorstwie).

Przedsiębiorstwo w spadku jako podatnik

W okresie zarządu sukcesyjnego przedsiębiorstwo w spadku jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Jako odrębny podmiot podlega wówczas daninom publicznym wyszczególnionym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ustawie o podatku od towarów i usług, ustawie o podatku tonażowym, ustawie o grach hazardowych oraz ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasady opodatkowania przedsiębiorstwa w spadku

Przedsiębiorstwo w spadku obowiązują dokładnie te same zasady, które odnoszą się do osób fizycznych prowadzących działalność. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podatnikiem jest przedsiębiorstwo w spadku. Jego zobowiązanie podatkowe dotyczy okresu od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego. Działalność prowadzona przez przedsiębiorstwo w spadku uznawana jest natomiast za pozarolniczą działalność gospodarczą, która stanowi jednocześnie odrębne źródło przychodu. Warta podkreślenia jest przy tym kwestia ciągłości. Obowiązek podatkowy przedsiębiorstwa w spadku jest taki jak w odniesieniu do pierwotnego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że jeżeli na przykład przedsiębiorca podlegał w dniu otwarcia spadku nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, to podlega mu również przedsiębiorstwo w spadku. Niezależnie zatem od miejsca położenia źródeł przychodów, przedsiębiorstwo w spadku odprowadza podatek liczony od całości jego dochodów. Z korzyści przedsiębiorstwa w spadku należy natomiast wskazać to, iż jest ono uprawnione do kontynuowania amortyzacji środków trwałych, których dokonywał zmarły właściciel. Z kolei przychód przedsiębiorstwa w spadku może zostać pomniejszony na zasadach ogólnych o stratę, którą przedsiębiorstwo poniosło za życia jej pierwotnego właściciela.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Inne regulacje

Ustawy szczegółowe precyzują możliwości, jakie posiada przedsiębiorstwo w spadku w zakresie opodatkowania. Przykładowo ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wskazuje, że przedsiębiorstwo w spadku, które osiąga przychody z działalności gospodarczej pozarolniczej, może opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w dwóch formach – ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej. Z kolei w przypadku przychodów z tytułu zawartych umów najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych podobnych przedsiębiorstwo może opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Polecamy: Przedsiębiorca przed sądem

Zwolnienie od podatku od spadków i darowizn

Warto również podkreślić, że ustawa o zarządzie sukcesyjnym wprowadziła do ustawy o podatku od spadków i darowizn zwolnienie dla nabywców przedsiębiorstwa. W przypadku jego dziedziczenia albo uzyskania w drodze zapisu windykacyjnego następcy prawni nie muszą płacić podatku. Należy jednak zgłosić do właściwego urzędu skarbowego fakt objęcia przedsiębiorstwa. Dodatkowo istnieje wymóg, aby przedsiębiorstwo było dalej prowadzone przez następców przez co najmniej pięć lat. Ta sama zasada dotyczy sytuacji, w której dziedziczenie następuje na rzecz większej liczby osób.

Skutki wprowadzenia zarządu sukcesyjnego

Przyznanie przedsiębiorstwu w spadku podmiotowości prawnopodatkowej spowodowało, że mimo śmierci przedsiębiorcy istnieje możliwość zachowania pewnej ciągłości przedsiębiorstwa. Ta ciągłość dotyczy nie tylko kwestii majątkowych, ale również zakresu regulowania podatku dochodowego, związanego z działalnością określonego przedsiębiorstwa w momencie, gdy podlega zarządowi sukcesyjnemu. Nowa regulacja spowodowała, że zarówno pracownicy, jak i kontrahenci dotychczas istniejącego podmiotu zyskali swoistą przejrzystość i pewność w funkcjonowaniu firmy. Ten pozytywny wpływ na sytuację prawną zarówno pracowników, jak i kontrahentów umożliwia natomiast utrzymanie sprawnego, niezakłóconego obrotu gospodarczego. Niewątpliwie zatem taka regulacja była bardzo potrzebna w polskim systemie prawnym.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zobacz także: Moja firma

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

Plan rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na handel internetowy budzi poważne kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że nowe przepisy mogą zahamować rozwój polskich e-sklepów i wzmocnić azjatyckie platformy, które często omijają unijne regulacje. W tle apel o zatrzymanie prac legislacyjnych i skupienie się na rozwiązaniach na poziomie UE.

Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w kontroli celno-skarbowej i podatkowej. Widzą potrzebę dialogu z kontrolerami

Przedsiębiorcy, w ramach deregulacji prowadzonej przez rząd, domagają się większej współpracy i otwartości na wyjaśnienia ze strony służb celno-skarbowych, jasnej interpretacji przepisów, partnerskiego traktowania oraz skrócenia procesu przedawnienia.

Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

REKLAMA

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

REKLAMA

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

REKLAMA