REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ułatwienia w sukcesji firmy prowadzonej w formie spółki handlowej

Subskrybuj nas na Youtube
Ułatwienia w sukcesji firmy prowadzonej w formie spółki handlowej /shutterstock.com
Ułatwienia w sukcesji firmy prowadzonej w formie spółki handlowej /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii poinformowało, że prowadzone są prace nad przygotowaniem kolejnych przepisów ułatwiających sukcesję przedsiębiorstwa. Koncentrują się one w głównej mierze na trudnościach związanych z sukcesją za życia właściciela firmy oraz z prowadzeniem przedsiębiorstwa rodzinnego w formie spółki handlowej.

W odpowiedzi na interpelację poselską nr 28563 Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii udzieliło wyjaśnień w sprawie warunków rozwoju firm rodzinnych.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Interpelacja odnosi się do wyników kontroli NIK nt. „Bariery prawne w rozwoju firm rodzinnych w Polsce”, w których wskazano na potrzebę:

- rozważenia wprowadzenia do polskiego porządku prawnego definicji firmy rodzinnej oraz przygotowania systemowych rozwiązań dla tej kategorii firm, ułatwiających prowadzenie działalności gospodarczej, a tym samym wspierających ich rozwój oraz

- kontynuowania przez MPiT działań mających na celu wprowadzenie do polskiego systemu prawnego rozwiązań pozwalających na przekazanie przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej następcy prawnemu, bez konieczności uruchomienia własnej działalności gospodarczej.

REKLAMA

MPiT wskazało, że dotychczasowe doświadczenia dotyczące poprawy otoczenia prawnego, w jakim funkcjonują firmy rodzinne, wskazują, że każdy problem prawny utrudniający działalność firm rodzinnych wymaga indywidualnego podejścia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Punktem wyjścia do podjęcia przez resort przedsiębiorczości i technologii prac nad ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, która odpowiada na najbardziej palący, systemowy problem sukcesji, była właśnie szczegółowa analiza zakresu podmiotowego problemu. Obejmowała ona kwestię potrzeby wprowadzenia definicji firmy rodzinnej. Najliczniejszą grupą podmiotów, które dotkliwie odczuwały brak narzędzi prawnych pozwalających na kontynuowanie działalności gospodarczej po śmierci właściciela przedsiębiorstwa były właśnie firmy rodzinne. Problem dotyczył jednak wszystkich przedsiębiorców prowadzących działalność na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Podmiotowe ograniczanie rozwiązań ustawy jedynie do tych firm, w których prowadzeniu uczestniczą członkowie rodziny, byłoby nieracjonalne.

Podobnie, analiza zakresu problemu była punktem wyjścia do prac nad zmianami w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w celu umożliwienia uznawania za koszt uzyskania przychodu wartości pracy małżonka i małoletnich dzieci przedsiębiorcy. W tym przypadku zasadne było objęcie zmianami (w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym) przedsiębiorców, będących podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych, a zatem nie tylko przedsiębiorców wpisanych do CEIDG, ale również wspólników spółek osobowych. Z uwagi na rodzaj bariery, w tym przypadku nie było potrzeby definiowania firmy rodzinnej, choć właśnie takie firmy będą „beneficjentami” planowanych zmian.

Ograniczanie barier musi zatem opierać się na identyfikacji ich zakresu podmiotowego, który jest różny, w zależności od obszaru i charakteru problemu. W ocenie MPiT wątpliwa byłaby przydatność generalnej definicji firmy rodzinnej, bez wskazania konkretnych celów, jakim miałaby służyć.

Odnosząc się do uwagi NIK o potrzebie „wprowadzenia do polskiego systemu prawnego rozwiązań pozwalających na przekazanie zmarłej osoby fizycznej następcy prawnemu, bez konieczności uruchomienia własnej działalności gospodarczej”, należy zauważyć, że możliwość przekazania następcy prawnemu przedsiębiorstwa zmarłego przewidują już obecnie przepisy prawa spadkowego (zob. art. 551 Kodeksu cywilnego). W szczególności, przedsiębiorstwo (rozumiane jako zorganizowany zespół składników majątku przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej) może być przedmiotem zapisu windykacyjnego, który powoduje, że z chwilą otwarcia spadku przedsiębiorstwo zostaje nabyte bezpośrednio przez wskazaną osobę. Problemy związane z sukcesją dotyczą przede wszystkim zachowania bytu przedsiębiorstwa w znaczeniu funkcjonalnym, a nie przedmiotowym. Dlatego kluczowe jest utrzymanie w mocy związanych z działalnością gospodarczą praw, takich jak uprawnienia z decyzji administracyjnych czy kontynuacja stosunków pracy – co umożliwia ustawa o zarządzie sukcesyjnym.

NIK wskazuje, że przejęcie przedsiębiorstwa nie powinno wiązać się z koniecznością rozpoczęcia „własnej” działalności gospodarczej przez następcę prawnego. W ocenie MPiT wymóg taki nie powinien jednak budzić wątpliwości. Przedsiębiorstwo nie ma osobowości prawnej i jest ściśle związane z prowadzącym je podmiotem. Przedsiębiorca, osobiście, jest adresatem decyzji, podatnikiem, pracodawcą oraz stroną innych umów. By „upodmiotowić” przedsiębiorstwo jego właściciel może np. założyć spółkę. Jeśli jednak tego nie uczyni, sukcesor musi podjąć działalność gospodarczą na własny rachunek. Jak każdy inny podmiot wykonujący działalność gospodarczą – musi być przedsiębiorcą (art. 43.1 k.c., art. 4 Prawa przedsiębiorców). Nie może trwale działać „pod nazwiskiem” zmarłego, na jego rachunek czy też na podstawie wpisu do CEIDG osoby zmarłej. Od decyzji sukcesora zależy, czy w celu kontynuacji działalności gospodarczej przedsiębiorcy również zdecyduje się na wpis do CEIDG, czy np. założy spółkę. Nie jest możliwe wykonywanie działalności gospodarczej bez podmiotu, który reprezentuje firmę i odpowiada za jej zobowiązania. Ponadto, sama konieczność podjęcia przez następcę prawnego działalności gospodarczej w wybranej formie prawnej nie rodzi dziś większych problemów praktycznych.

Polecamy: Poradnik Gazety Prawnej. Firma w spadku – zarząd sukcesyjny

Równolegle z wdrażaniem rozwiązań ustawy o zarządzie sukcesyjnym, w MPiT są prowadzone prace nad przygotowaniem kolejnych przepisów ułatwiających sukcesję. Uwzględniają one nie tylko wnioski NIK, ale również inne dane i analizy, w tym raporty przygotowywane przez środowisko firm rodzinnych. Prace te koncentrują się przede wszystkim na następujących trudnościach związanych z sukcesją za życia właściciela przedsiębiorstwa oraz z prowadzeniem firmy rodzinnej w formie spółki handlowej:

1) Sukcesja za życia właściciela firmy: coraz większym problemem jest stosunkowo niewielka skłonność dzieci do przejmowania prowadzenia firm rodziców co wynika m.in. z braku przygotowania do sukcesji w rodzinie. Wskazuje się na potrzebę sukcesywnego przekazywania wiedzy, wartości i faktycznej władzy w firmie (Raport „Barometr sukcesyjny. Ścieżki kariery pokolenia Next Generation w polskich firmach rodzinnych”, Instytut Biznesu Rodzinnego, Poznań 2017.). Jednocześnie wskazanie sukcesora - w kręgu najbliższej rodziny lub spoza tego grona - a nawet przekazanie mu własności przedsiębiorstwa może okazać się niewystarczające, gdy istnieje konieczność uzyskania nowych zezwoleń, koncesji czy licencji. Może to spowodować wstrzymanie działalności, ze szkodą dla właściciela firmy, jej pracowników i kontrahentów. Uzasadnia to przede wszystkim zaprojektowanie mechanizmu, który pozwoli przejąć decyzje związane z przedsiębiorstwem także w przypadku przeniesienia własności przedsiębiorstwa za życia przedsiębiorcy.

2) Śmierć małżonka przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG: co najmniej do czasu stwierdzenia nabycia spadku nie jest przesądzone, kto może dysponować prawami małżonka do przedsiębiorstwa. Brakuje jednej osoby uprawnionej do zarządzania majątkiem i samodzielnej reprezentacji wszystkich następców prawnych małżonka. Istnieje też ryzyko braku zgody współwłaścicieli na dysponowanie poszczególnymi przedmiotami należącymi do spadku co powodowałoby w praktyce paraliż działania firmy. Należy zatem umożliwić zarząd udziałem w przedsiębiorstwie po śmierci małżonka przedsiębiorcy na zasadach podobnych do zarządu sukcesyjnego.

3) Sukcesja praw w spółkach handlowych: w spółce kapitałowej w następstwie śmierci wspólnika może dojść do paraliżu decyzyjnego, zwłaszcza gdy jedyny albo większościowy wspólnik jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu spółki. Przedłużające się procedury spadkowe powodują, że spadkobiercy nie mogą wykonywać swych praw w spółce, a działalność spółki stanowi często podstawowe źródło ich utrzymania. Dodatkowo sukcesję w przypadku firm rodzinnych utrudniają wątpliwości co do możliwości „podziału” ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej oraz brak możliwości objęcia zapisem windykacyjnym „udziału” wspólnika w spółce osobowej. Uzasadnia to wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą zachować pełną ciągłość działania spółki handlowej mimo śmierci wspólnika oraz ułatwią procesy sukcesyjne za życia wspólnika, zwłaszcza w spółce osobowej.

MPiT przesłało zgłoszenie do Wykazu prac Rady Ministrów uwzględniające m.in. powyższe propozycje ułatwień sukcesyjnych.

Zobacz także: Moja firma

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Sejm RP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

REKLAMA

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co sprawdza ZUS?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

30.09.2025: ważny dzień dla KSeF - Krajowego Systemu eFaktur. Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję systemu

30 września Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF 2.0). To sygnał dla firm, że czas intensywnych przygotowań właśnie się rozpoczął. Jak ten czas na testowanie należy optymalnie wykorzystać?

Rewolucja nie mniej ważna niż KSeF. Nowy obowiązek dla firm sektora MŚP

Cyfryzacja rozliczeń podatkowych w Polsce wchodzi w kolejny etap. Podczas gdy uwaga przedsiębiorców skupia się dziś na KSeF, równie istotna zmiana dotknie ich jeszcze wcześniej. Od 1 stycznia 2026 roku prowadzenie KPiR możliwe będzie wyłącznie w formie cyfrowej. MF przekonuje, że to krok w stronę uproszczenia, automatyzacji oraz zwiększenia transparentności biznesu. Dla sektora MŚP oznacza on również nowe formalności, konieczność inwestycji w systemy IT oraz kary za nieterminowe raporty.

Samochód w JDG – zakup, leasing, VAT, koszty (100%, 75%, czy 50%), sprzedaż. To przedsiębiorca musi wiedzieć koniecznie

Mobilność to często klucz do efektywnego działania przedsiębiorcy, zwłaszcza w usługach, handlu czy transporcie. Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) mogą skorzystać z licznych udogodnień podatkowych, które umożliwiają nie tylko częściowe odliczenie kosztów zakupu pojazdu, ale także rozliczanie wydatków związanych z jego użytkowaniem i eksploatacją. Bierzemy pod lupę najpopularniejsze ulgi i odliczenia samochodowe przysługujące od momentu zakupu, poprzez jego użytkowanie aż po sprzedaż.

REKLAMA

KSeF zmienia zasady gry. Jak biura rachunkowe mogą zabezpieczyć siebie i klientów?

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zautomatyzuje obieg dokumentów, ale jednocześnie zrodzi fundamentalne pytanie o odpowiedzialność za kwalifikację kosztów. Obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcy, jednak w praktyce to biura rachunkowe znajdą się na pierwszej linii jeśli idzie o nowe wyzwanie. Niewdrożenie odpowiednich procedur może prowadzić do chaosu komunikacyjnego, sporów z klientami, a nawet do procesów sądowych.

Gigantyczny deficyt i nowe podatki. Rząd ogłasza budżet na 2026 rok - co to oznacza dla naszych portfeli?

Rząd przyjął projekt ustawy budżetowej na 2026 rok, który zakłada rekordowe wydatki na bezpieczeństwo, zdrowie i programy społeczne, ale też gigantyczny deficyt na poziomie 271,7 mld zł. W planie znalazły się podwyżki podatków i akcyzy, a także nowe rozwiązania fiskalne, które mają zasilić budżet. Co to oznacza dla Polaków i jak wpłynie na ich portfele?

REKLAMA