REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – zasady działania, podmioty obowiązane, sankcje

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Russell Bedford Poland Sp. z o.o.
Grupa doradcza Russell Bedford jest członkiem międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych Russell Bedford International, zrzeszających prawników, audytorów, doradców podatkowych, księgowych, finansistów oraz doradców biznesowych. Russell Bedford doradza klientom w ponad 90 krajach na całym świecie. Grupa posiada ponad 290 biur i zatrudnia ok. 7.000 profesjonalnych doradców.
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – zasady działania, podmioty obowiązane, sankcje /shutterstock.com
Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – zasady działania, podmioty obowiązane, sankcje /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Jakie są zasady działania Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)? Które podmioty obowiązane są do dokonywania zgłoszeń? Jakie sankcje grożą z tytułu niewykonania obowiązków?

Z dniem 13 października 2019 roku, na mocy ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, weszły w życie przepisy wprowadzające do polskiego systemu prawa Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) oraz obowiązek zgłaszania oraz aktualizowania w CRBR informacji dotyczących spółek i ich beneficjentów rzeczywistych. 

REKLAMA

Autopromocja

Celem powyższego jest w teorii zwiększenie efektywności działania systemu zapobiegania praniu pieniędzy, a także dostosowanie polskich regulacji w tym aspekcie do obowiązujących standardów międzynarodowych. Przyjrzyjmy się działaniu rejestru.

Charakterystyka beneficjenta rzeczywistego

Przy opisywaniu przedmiotowego zagadnienia na początku warto wyjaśnić kim jest beneficjent rzeczywisty. Otóż zgodnie z art., 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przez beneficjenta rzeczywistego rozumie się osobę fizyczną lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub osobę fizyczną lub osoby fizyczne, w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna, w tym:

  1. w przypadku klienta będącego osobą prawną inną niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadającym im przepisom prawa państwa trzeciego:

  • osobę fizyczną będącą udziałowcem lub akcjonariuszem klienta, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,

  • osobę fizyczną dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym klienta, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

  • osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji klienta, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie klienta, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

  • osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad klientem poprzez posiadanie w stosunku do tej osoby prawnej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), lub

  • osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w tiret pierwszym, drugim, trzecim i czwartym oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,

  1. w przypadku klienta będącego trustem:

  • założyciela,

  • powiernika,

  • nadzorcę, jeżeli został ustanowiony,

  • beneficjenta,

  • inną osobę sprawującą kontrolę nad trustem,

  1. w przypadku klienta będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na fakt sprawowania kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne, przyjmuje się, że taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym.

Beneficjentem rzeczywistym jest zatem zawsze osoba fizyczna. W przypadku spółek kapitałowych najczęściej jest to wspólnik spółki kapitałowej, który posiada więcej niż 25% udziałów lub akcji takiej spółki lub wspólnik, który posiada więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w spółce, także na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi co do głosu lub jako zastawnik lub użytkownik udziałów.

Kto ma zgłaszać informacje o beneficjentach rzeczywistych

REKLAMA

Na podstawie art. 58 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji obowiązane są: spółki jawne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, spółki z o.o. oraz spółki akcyjne z wyjątkiem spółek publicznych. W związku z tym, że ustawa enumeratywnie wskazuje podmioty obowiązane do dokonywania zgłoszeń, uznać należy, że podmioty tam niewymienione takiemu obowiązkowi nie podlegają. Zatem obowiązkowi nie podlegają np. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, przedsiębiorcy zagraniczni, oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, fundacje czy stowarzyszenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Spółki już istniejące są obowiązane wywiązać się z obowiązków zgłoszeniowych opisanych powyżej w terminie do 13 kwietnia 2020 r. Z kolei, w przypadku spółek nowo powstałych informacje o beneficjentach rzeczywistych zgłaszane mają być w terminie 7 dni od dnia wpisu spółki do rejestru przedsiębiorców KRS. 7-dniowy termin obowiązuje także w przypadku zmiany danych przekazanych do rejestru.

Zakres zgłaszanych informacji

Zakres informacji, jakie podlegają zgłoszeniu do CRBR, reguluje art. 59 ustawy. Informacje te obejmują:

  1. dane identyfikacyjne spółek wymienionych w art. 58:

  1. nazwę (firmę),

  2. formę organizacyjną,

  3. siedzibę,

  4. numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,

  5. NIP,

  1. dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółek wymienionych w art. 58:

  1. imię i nazwisko,

  2. obywatelstwo,

  3. państwo zamieszkania,

  4. numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL,

  5. informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.

Formalności związane ze zgłoszeniem do rejestru

REKLAMA

Zgłoszenia do CRBR dokonuje osoba uprawniona do reprezentacji spółki. Dokonuje się go nieodpłatnie za pośrednictwem strony internetowej. Zgłoszenie powinno być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. CRBR jest rejestrem jawnym zatem informacje o beneficjentach rzeczywistych tam zawarte są udostępniane nieodpłatnie, na wniosek. Udostępnianie informacji z CRBR odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej .

Zgodnie z przepisem art. 61 ustawy, zgłoszenie do CRBR zawiera oświadczenie osoby dokonującej zgłoszenia o prawdziwości informacji zgłaszanych do Rejestru. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 4, składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Natomiast zgodnie z art. 233 Kodeksu Karnego „kto składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

Polecamy: Przedsiębiorca przed sądem

Sankcje za niedopełnienie zgłoszenia do rejestru

Niezależnie od odpowiedzialności karnej osób dokonujących zgłoszenia za złożenie fałszywego oświadczenia, ustawa kreuje także odpowiedzialność spółek, które nie dopełniły obowiązku zgłoszenia informacji do CRBR w wyżej wskazanych terminach. Spółki te podlegają bowiem karze pieniężnej w wysokości do 1 mln zł.

Teoretycznie posiadanie danych o beneficjentach rzeczywistych powinno mieć duże znaczenie dla zwalczania zjawisk związanych z praniem brudnych pieniędzy, ponieważ utrudnia ukrycie czyjejś tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej. Publiczny charakter rejestru umożliwiający każdemu nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych zapewnia również większą kontrolę informacji przez społeczeństwo. Niemniej wprowadzone rozwiązania obarczone są wadami. Przede wszystkim z całą pewnością na kawie stosowania ustawy będą występowały trudności w określeniu, kto jest beneficjentem rzeczywistym w podmiotach o rozproszonej, rozbudowanej strukturze właścicielskiej. Ponadto, za niewypełnienie obowiązku zgłoszenia obowiązujące przepisy przewidują karę pieniężną wyłącznie wobec spółki, co również rodzi pole do nadużyć. Zatem wprowadzenie nowych przepisów niewątpliwie będzie implikowało powstanie wielu utrudnień w codziennym funkcjonowaniu zwykłych przedsiębiorstw, natomiast nie gwarantuje osiągnięcia celu w postaci wyeliminowania zjawiska prania brudnych pieniędzy.

Russell Bedford
Artykuł pochodzi z RB Magazine wydawanego przez Russell Bedford

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA