REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana formy prawnej firmy – przekształcenie działalności a przeniesienie własności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Zmiana formy prawnej firmy – przekształcenie działalności a przeniesienie własności /fot. Shutterstock
Zmiana formy prawnej firmy – przekształcenie działalności a przeniesienie własności /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku decyzji o zmianie formy prawnej działalności, przedsiębiorca ma do wyboru kilka możliwych rozwiązań. Niektórzy podatnicy decydują się na jej przekształcenie (restrukturyzację), inni wybierają przeniesienie własności składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części do nowo utworzonego podmiotu. Wybór określonego modelu zależy m.in. od skutków podatkowych planowanej operacji, które będą odmienne w zależności od przyjętego scenariusza.

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową

Na zmianę formy prawnej biznesu mogą zdecydować się zarówno osoby fizyczne działające w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, jak i spółki.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi częstym wyborem jest przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę kapitałową. Przekształcenie przeprowadza się zgodnie z procedurą uregulowaną w Kodeksie spółek handlowych. Osoba fizyczna odpowiada solidarnie z powstałą spółką kapitałową za powstałe przed przekształceniem, związane z aktywnością gospodarczą zobowiązania przedsiębiorcy przez okres trzech lat. Okres ten liczy się od dnia wpisu przekształcenia do rejestru, który w świetle przepisów KSH jest dniem przekształcenia.

Jeśli chodzi o zobowiązania w zakresie prawa podatkowego, utworzona spółka odpowiada za zobowiązania przedsiębiorcy – osoby fizycznej związane z jego działalnością, z wyłączeniem praw nieobjętych kontynuacją w świetle przepisów dotyczących opodatkowania spółek kapitałowych. Utworzony w ten sposób podmiot nie przejmuje zatem wszelkich zobowiązań przedsiębiorcy w zakresie rozliczeń podatkowych. Jako osoba fizyczna w dalszym ciągu odpowiada za swoje zobowiązania podatkowe, natomiast utworzona wskutek przekształcenia spółka odpowiada z nim solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości powstałe do dnia przekształcenia.

Samo przekształcenie jest zasadniczo neutralne podatkowo, zarówno na gruncie podatków dochodowych, jak i VAT. Niemniej, planując tego rodzaju restrukturyzację, należy wziąć pod uwagę, że przekształcenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a podstawę opodatkowania stanowić będzie wysokość kapitału zakładowego utworzonej spółki kapitałowej.

Należy wziąć również pod uwagę dalsze konsekwencje przekształcenia, w tym fakt, iż dochód spółki kapitałowej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podlega w istocie dwukrotnemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym, najpierw w zakresie zysku na poziomie spółki, a następnie w momencie jego wypłaty wspólnikom (dywidendy). Z tego względu przekształcenie działalności przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w wielu przypadkach jest jedynie przystankiem na drodze do utworzenia spółki komandytowej, w której spółka kapitałowa pełnić będzie rolę komplementariusza. Przy odpowiednim ukształtowaniu podziału zysków w takim wehikule może to zapewnić dodatkowe korzyści w zakresie rozliczeń podatkowych, a ponadto ograniczyć osobistą odpowiedzialność przedsiębiorcy za zobowiązania spółki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przekształcenia spółek handlowych

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w ramach spółek handlowych mogą również zdecydować się na ich przekształcenie. Transformacja spółki osobowej w kapitałową nie rodzi konsekwencji podatkowych, natomiast, decydując się na przekształcenie spółki kapitałowej w osobową, należy wziąć pod uwagę konieczność rozliczenia podatku w zakresie niepodzielonych zysków przekształconej spółki. Kontrowersje budzi również kwestia opodatkowania takiego przekształcenia podatkiem od czynności cywilnoprawnych, niemniej najnowsze orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego jest w tym zakresie korzystne dla podatników.

Sprzedaż przedsiębiorstwa

Często wybieranym przez przedsiębiorców planujących restrukturyzację biznesu scenariuszem jest także przeniesienie własności przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (dalej „ZCP”) np. w postaci wkładu niepieniężnego wniesionego do specjalnie utworzonego podmiotu. W przeciwieństwie do przekształceń czy sprzedaży udziałów w spółkach (ang. share deal), ten typ transakcji polegający na przeniesieniu na nabywcę zespołu elementów służących prowadzeniu działalności gospodarczej (ang. asset deal) nie skutkuje automatycznym transferem całokształtu praw i obowiązków. W szczególności w ramach transakcji asset deal na kupującego nie przechodzą zobowiązania zaciągnięte przez sprzedawcę. W związku z tym kwestia ewentualnego scedowania ich na nowego właściciela wymagać będzie odrębnych uzgodnień, w tym również z wierzycielami zbywcy.

REKLAMA

Należy jednak pamiętać, że nabywca przedsiębiorstwa będzie odpowiadał ze zbywcą solidarnie za dotychczasowe zobowiązania mające związek z jego prowadzeniem, chyba że w momencie zakupu przedsiębiorstwa, pomimo dochowania należytej staranności, nie miał wiedzy o ich istnieniu. Na tej samej zasadzie do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nabywca będzie solidarnie odpowiadał ze sprzedawcą za zaległości podatkowe związane z jego działalnością gospodarczą – powstałe do dnia nabycia. Należy mieć jednak na uwadze, że nabywca będzie odpowiadał za zaległości podatkowe sprzedawcy w sytuacji, gdy od dnia wydania zaświadczenia o wysokości tych zaległości do dnia przeniesienia własności przedsiębiorstwa upłynęło więcej niż 30 dni. Warto zatem zadbać o to, aby informacja uzyskana w tym zakresie od zbywcy była aktualna.

Jeśli chodzi o rozliczenia podatkowe, sytuacja będzie kształtować się odmiennie, w zależności od tego, czy przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część w rozumieniu przepisów podatkowych. W przypadku sprzedaży poszczególnych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa możemy mieć do czynienia z odpłatną dostawą towarów, podlegającą opodatkowaniu VAT, a nabywca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ich nabycia, dzięki czemu z punktu widzenia VAT transakcja będzie dla niego neutralna.

Jeśli jednak zespół składników stanowić będzie przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a zatem mógłby działać niezależnie jako przedsiębiorstwo, które samodzielnie realizuje zadania gospodarcze, sprzedaż pozostanie poza zakresem opodatkowania VAT. W konsekwencji nabywca nie odliczy podatku naliczonego, a ponadto będzie zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu. W zależności od wartości przedmiotu transakcji wysokość należnej kwoty PCC może być znacząca, istotnie zwiększając koszt jego nabycia, a tym samym negatywnie wpływając na opłacalność całego przedsięwzięcia.

Jak wybrać najlepsze rozwiązanie?

Planując restrukturyzację biznesu, podatnik ma do wyboru szereg możliwych scenariuszy. Wybór optymalnego modelu zależy od okoliczności i założeń biznesowych towarzyszących danej transakcji, a możliwe konsekwencje podatkowe niewątpliwie są w tym zakresie jednym z kluczowych czynników. Gruntownej analizy prawnopodatkowej wymagają z pewnością skutki przeprowadzenia operacji, a w przypadku przeniesienia własności przedsiębiorstwa na nowy podmiot również kwestia odpowiedzialności stron transakcji za przeszłe rozliczenia z fiskusem (w tym ich prawidłowość i rzetelność). Przed podjęciem decyzji o wyborze konkretnego scenariusza warto zapoznać się z dostępnymi opcjami i skonsultować z doświadczonym doradcą, który pomoże wybrać najlepsze w danych okolicznościach rozwiązanie.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA