Podatki w branży IT w 2022 roku. Jakie formy współpracy z pracownikami są korzystne podatkowo?

REKLAMA
Podatki 2022 w branży IT. Bilans zysków i start
Podniesienie składki zdrowotnej i brak możliwości odliczenia jej od dochodu od początku 2022 roku pogorszyło sytuację finansową wielu pracowników. Co prawda, podniesienie kwoty wolnej od podatku i wprowadzenie ulgi dla klasy średniej – z której ostatecznie zrezygnowano przy okazji obniżenia stawki PIT do 12% - niektórym rekompensowało te straty. Jednak część z nich nadal pozostawała w niekorzystnej sytuacji, a inni, przy okazji tych zmian, lepiej uświadomili sobie jaką część kwoty przeznaczanej na ich wynagrodzenie pochłaniają podatki i składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Również współpracownicy -którzy pozostawali na kontraktach B2B - świadczący usługi głównie dla jednego kontrahenta, zostali dotknięci wprowadzonymi zmianami. Zasady dotyczące odliczania składek zdrowotnych odnoszą się też do przedsiębiorców, a dodatkowo w ustawie o zryczałtowanym podatku od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wprowadzone zostały nowe stawki. Dla specjalistów z branży IT szczególnie istotne jest to, że stawką 12% zostały objęte przychody ze świadczenia usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1). Jakkolwiek zmiana ta jest pozytywna, gdyż wcześniej powyższe usługi objęte były stawką 15%, to w dalszym ciągu problematyczną kwestią pozostaje prawidłowe dopasowanie prowadzonej przez nich działalności do właściwego PKWiU wskazanego w ustawie o ryczałcie. Zasada jest taka, że w razie, gdy usługi nie kwalifikują się do żadnego z kodów, objęte są stawką 8,5%.
Dodatkowo, programiści potencjalnie mają możliwość skorzystania z preferencyjnej stawki 5% od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, do których zalicza się m.in. autorskie prawo do programu komputerowego (tzw. ulga IP Box). Jednakże, korzystanie z tej ulgi jest stosunkowo skomplikowane i wymaga prowadzenia dodatkowej ewidencji.
Ograniczenia i ryzyka nowych form współpracy
Możliwości jest więc wiele, a wybór najlepszej z nich nie zawsze jest zadaniem łatwym. Spółki cyfrowe, w celu uatrakcyjnienia swojej oferty, coraz częściej biorą na swoje barki wdrażanie określonego modelu opodatkowania współpracowników. Przykładowo, dla programistów zainteresowanych ryczałtem lub IP Box, oferują pomoc w złożeniu wniosku o interpretację indywidualną albo analizę podatkową sporządzoną przez doradców podatkowych. Dla spółek, zadowolony współpracownik B2B, to nie tylko korzyść w postaci utrzymania zatrudnienia, ale także obniżenie kosztów związanych z pełnieniem funkcji płatnika.
Decydując się na przejście na współpracę w modelu B2B trzeba jednak także pamiętać o ograniczeniach i ryzykach. Dotyczy to przede wszystkim podatników, którzy przechodzą na B2B po zakończonym stosunku pracy i zaczynają świadczyć usługi na rzecz byłych pracodawców. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o ryczałcie, jeżeli podatnik prowadzący działalność, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które:
- wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
- wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym,
w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Podobne ograniczenie znajduje się w ustawie o PIT w zakresie wyboru podatku liniowego, przy czym ograniczenie dotyczy tylko jednego roku.
Kodeks spółek handlowych z komentarzem do zmian
Kup książkę:
Kodeks spółek handlowych z komentarzem do zmianInnym, poważniejszym ryzykiem, jest domniemanie stosunku pracy. Jeżeli bowiem umowa o świadczenie usług w ramach kontraktu B2B będzie posiadać cechy właściwe dla stosunku pracy – w szczególności usługodawca pozostawać będzie w stosunku podporządkowania wobec usługobiorcy – wówczas można postawić zarzut, że w istocie jest to stosunek pracy. Postawieniem takiego zarzutu może być zainteresowana zarówno Państwowa Inspekcja Pracy jak i ZUS oraz urząd skarbowy. W takiej sytuacji dokonywane rozliczenia podatkowe uznane zostaną za nieprawidłowe i - zarówno pracownik, jak i pracodawca jako płatnik - posiadać będą zaległości podatkowe oraz składkowe.
Pracownicy postawieni pod ścianą
Niezależnie od powyższego – nawet jeśli kontrakt B2B nie zostanie zakwestionowany – wciąż pozostaje ryzyko zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Często bowiem zdarza się, że były pracownik podpisuje umowę B2B nie ze swoim poprzednim pracodawcą, ale z podmiotem z nim powiązanym, np. z inną spółką z grupy, w efekcie czego może wybrać opodatkowanie ryczałtem od samego początku. Tymczasem zgodnie z art. 119a ustawy Ordynacja Podatkowa czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny (unikanie opodatkowania). W omawianych przypadkach może zostać postawiony zarzut, że podpisanie umowy B2B z innym podmiotem, podczas gdy w rzeczywistości usługi świadczone są dla byłego pracodawcy ma znamiona sztuczności w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, jaką jest – korzystniejsze niż w przypadku zasad ogólnych - opodatkowanie ryczałtem. Zwłaszcza, że przepisy wskazują, iż na ocenę sztuczności tego sposobu działania może wskazywać w szczególności występowanie m.in. angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego, lub elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności.
Infor IFK - bieżące aktualności o zmianach przepisów:
Nowe obowiązki biur rachunkowych związane z KSeF
Jakie zmiany czekają w prawie pracy i podatkach na 2024 rok?
Co prawda, powyższe ryzyko obciąża wyłącznie pracownika, gdyż pracodawca nie odnosi w tym przypadku korzyści podatkowej, jednak opisane działanie może spełniać też przesłanki schematu podatkowego, który podlega raportowaniu. Zgłoszenie takiego schematu, w niektórych przypadkach obciążać będzie też pracodawcę, a brak zgłoszenia naraża go na konsekwencje karnoskarbowe w postaci grzywny.
Jakie typy umów są najkorzystniejsze w kontekście wprowadzonych zmian?
Jak więc widać, współpraca w modelu B2B, powinna być dobrze przemyślana i starannie przygotowana, z uwzględnieniem powyższych ryzyk. Jednakże, warto wspomnieć, że spółki cyfrowe powinny także zweryfikować, czy taki model będzie dla nich rzeczywiście opłacalny.
Jest to niewątpliwe przy standardowym opodatkowaniu, ale – jak już wspomniano – podmioty osiągające dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, mają możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania IP Box. Dotyczy to nie tylko współpracowników B2B, ale także samych spółek cyfrowych, które zatrudniają programistów. Jednocześnie, w związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład, ulgę IP Box można łączyć z ulgą na działalność badawczo-rozwojową. Ulga B+R polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania niektórych kosztów uzyskania przychodów, wskazanych przez ustawę i nazywanych kosztami kwalifikowanymi. Do kosztów tych należą przede wszystkim wynagrodzenia ze stosunku pracy, w części, w jakiej zostały przeznaczone na działalność badawczo-rozwojową. Co więcej, wydatki te mogą być odliczone od podstawy opodatkowania w wartości 200%. Oznacza to, że wynagrodzenie pracowników B+R obniża podstawę opodatkowania trzykrotnie – raz jako zwyczajny koszt uzyskania przychodów, a następnie w dwukrotnej wysokości jako koszt kwalifikowany odliczany w ramach ulgi B+R. Co jednak bardzo istotne, możliwość ta dotyczy wyłącznie pracowników zatrudnionych w ramach stosunku pracy lub umowy zlecenia i nie może być zastosowana do wydatków na wynagrodzenia kontrahentów B2B.
Spółkom cyfrowym – o ile spełniają warunki do skorzystania z ulgi B+R – może bardziej opłacać się zatrudniać programistów na umowy o pracę. Poniosą wtedy wyższe koszty wynagrodzeń, ale zrekompensować to może odliczenie od podstawy opodatkowania w ramach ulgi B+R. W takiej sytuacji proponowanie modelu współpracy B2B przestaje być opłacalne.
Autor: Radosław Urban, doradca podatkowy w kancelarii “KWKR Konieczny Wierzbicki i Partnerzy”, specjalizujący się w podatku CIT i PIT oraz opodatkowaniu międzynarodowym.
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Komentarze(0)
Pokaż: