Jak minimalizować ryzyko transakcyjne

Po pierwsze – poznać swojego kontrahenta

Sprawdzając potencjalnego kontrahenta warto zacząć od ogólnodostępnych, a tym samym najbardziej oczywistych, źródeł informacji. W zależności o tego, kim jest partner w biznesie, podstawowym źródłem informacji o podmiotach gospodarczych jest Krajowy Rejestr Sądowy, zawierający dane o spółkach prawa handlowego lub Ewidencja Działalności Gospodarczej, dotycząca osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Organem prowadzącym KRS jest sąd rejestrowy właściwy dla siedziby badanego podmiotu, a EDG – odpowiednia gmina.

W KRS-ie, oprócz podstawowych danych teleadresowych i danych finansowych kontrahenta znajdziemy także informacje o jego ewentualnym wpisie do rejestru dłużników. Kolejnym cennym źródłem informacji są dostępne w Internecie księgi wieczyste. Na ich podstawie można wnioskować o stopniu obciążenia majątku kontrahenta oraz ewentualnie prowadzonych egzekucjach. Dodatkową pomocą w wyrobieniu sobie zdania nt. potencjalnego partnera jest sprawdzenie internetowych rejestrów dłużników oraz giełd długów.

„Warto przeprowadzić wywiad wśród dotychczasowych kontrahentów potencjalnego partnera biznesowego – zadzwonić i zapytać, czy opłaca on faktury w terminie oraz o historię i skalę współpracy. Przedsiębiorcy są zazwyczaj wobec siebie lojalni i ostrzegają się o niesolidnych uczestnikach obrotu. Przy większych transakcjach obowiązkowa powinna być osobista wizyta u kontrahenta, która pozwala zweryfikować prawdziwość pozyskanych informacji. Można wtedy ocenić, jak na co dzień funkcjonuje biznes naszego kontrahenta, jak wygląda jego majątek ruchomy i nieruchomy, jaka jest skala sprzedaży.” – mówi Katarzyna Sokoła, członek zarządu oraz dyrektor sprzedaży i marketingu INDOS SA

Po drugie – dywersyfikować ryzyko

Etap weryfikacji potencjalnego partnera biznesowego przebiegł pomyślnie. Współpraca została nawiązana. Nie oznacza to jednak, że środki ostrożności przestały obowiązywać, chociaż wymagane są teraz w innym obszarze. Warto pamiętać o tym, że lepiej jest, jeśli przychody firmy będą pochodzić od większej liczby mniejszych płatników, niż od 1-2 kluczowych kontrahentów. W pierwszym przypadku poślizg w płatności lub jej brak są dla przedsiębiorstwa mniej odczuwalne, niż w drugim. Opóźnienie się z zapłatą przez kluczowego płatnika może wiązać się dla firmy z poważnymi problemami.

Po trzecie – dbać o dokumenty

Jeśli współpraca układa się pomyślnie, wiele osób nie myśli o tym, żeby ją dokumentować. Jest to błąd, który może przedsiębiorcę sporo kosztować. Dokumenty potwierdzające przeprowadzone zdarzenie gospodarcze to w razie problemów z wyegzekwowaniem płatności podstawa do skutecznego dochodzenia należności na drodze sądowej.

„Warto pamiętać, że dokumenty, np. zamówienia, nie tylko powinny być podpisane przez kontrahenta, ale podpisy powinny zostać złożone przez osoby do tego upoważnione.  Należy sprawdzić reprezentację kontrahenta w dokumentach rejestrowych i porównać z podpisami na zamówieniach czy umowach.” – dodaje Katarzyna Sokoła, członek zarządu oraz dyrektor sprzedaży i marketingu INDOS SA

I na koniec -  pięć zasad minimalizujących problemy z odzyskaniem należności:

1. Ustal swoją wewnętrzną zasadę obliczenia wielkości udzielanego kredytu kupieckiego.
2. Określ maksymalny limit kredytu kupieckiego indywidualnie dla każdego kontrahenta.
3. Stosuj krótkie terminy zapłaty.
4. Sprzedawaj małymi partiami.
5. Spróbuj zabezpieczyć lub ubezpieczyć należność.

Opieranie biznesu na wzajemnym zaufaniu uczestników obrotu gospodarczego jest wartością ponadczasową, tym nie mniej odpowiedzialny biznesmen powinien zrobić wszystko, aby ograniczyć ryzyko poniesienia własnych start finansowych oraz negatywnych skutków społecznych wynikających z nierozsądnych decyzji. Powinien wybrać te metody minimalizowania ryzyka transakcyjnego, które są najskuteczniejsze z punktu widzenia specyfiki branży, w której działa i jednocześnie możliwe do zastosowania, biorąc pod uwagę skalę prowadzonej działalności.

Katarzyna Sokoła, członek zarządu oraz dyrektor sprzedaży i marketingu INDOS SA