REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy prokurent odpowiada za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości?

Mariański Group
Profesjonalizm & Pasja
Kacper Sołoniewicz
Doradca podatkowy
Czy prokurent odpowiada za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości?
Czy prokurent odpowiada za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości?

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spoczywa na osobach, "które na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu mają prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami". Termin na spełnienie tego obowiązku wydłużono do 30 dni. Czy obowiązek ten spoczywa także na prokurencie? Odpowiedź na to pytanie jest niezwykle istotna, bo osoby, które nie dopełniły tego obowiązku ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku we wskazanym terminie.

W dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne, która dokonała istotnych zmian w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (dotąd: Prawo upadłościowe i naprawcze – /p.u.n./).

Autopromocja

Na gruncie dotychczasowych przepisów, dłużnik był zobowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Gdy dłużnikiem była osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spoczywał na każdym, kto ma prawo go reprezentować samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.

Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie, przytoczone wyżej przepisy nie zobowiązywały prokurentów do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 marca 2013 r. (sygn. V CSK 177/12), „prokurent nie ponosi odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, a zatem konsekwencji uchybienia obowiązkowi podjęcia stosownych działań i złożenia wniosku w odpowiednim terminie, ponieważ czynność złożenia wniosku mieści się w zakresie uprawnień prokurenta, a nie jego obowiązków”. Podobne stanowisko prezentowane jest w doktrynie – „chociaż więc wzgląd na ochronę wierzycieli i interes dłużnika przemawiałby za tym, aby przyznać uprawnienie do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości także prokurentom, a nawet pełnomocnikom dłużnika, to brak jest ku temu podstaw” (A. Jakubecki, F. Zedler, Komentarz do art.20 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, Lex 2011 i powołana tam literatura).

Omawiana nowelizacja modyfikuje podmiotowy zakres obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, nakładając go na osoby, które na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu mają prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami, przy czym do 30 dni wydłużono termin na jego spełnienie.

Czy w związku z wprowadzeniem opisanej zmiany prokurent odpowie za zobowiązania spółki którą reprezentuje? W większości publikacji, na które natrafimy w Internecie znajdziemy informacje, które wskazują na obciążenie prokurenta obowiązkiem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. W mojej ocenie stanowisko to nie jest poprawne, a nowelizacja nie wpłynie na możliwość obciążenia prokurenta odpowiedzialnością za szkodę wyrządzoną niezłożeniem wniosku w terminie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm

Powyższe potwierdza już samo uzasadnienie omawianej zmiany. Zgodnie z nim miała ona na celu jednoznaczne wyeliminowanie wątpliwości właśnie co do uprawnienia do nakładania wniosku o ogłoszenie upadłości przez prokurentów. Jak czytamy, „co prawda, zgodnie z dominującym w literaturze poglądem, prokurent nie jest legitymowany do złożenia wniosku, aczkolwiek problem ten nie jest postrzegany jednolicie. Pewność prawa wymaga, aby eliminować z ustawy przepisy niejednoznaczne i budzące wątpliwości” (por. uzasadnienie do projektu ustawy Prawo restrukturyzacyjne, druk nr 2824 VII kadencji Sejmu RP). W cytowanym fragmencie uzasadnienia nie wskazano, w jaki sposób ustawodawca postanowił zlikwidować wątpliwość interpretacyjne. Wydaje się jednak, że przychylił się do dominującego poglądu o braku legitymacji prokurenta do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Gdyby ustawodawca zdecydował się podzielić pogląd mniejszościowy, założenie racjonalnego ustawodawcy pozwala sądzić, iż przedstawiłby wówczas motywy wprowadzenia tak istotnej zmiany.

Ponadto, za brakiem odpowiedzialności prokurenta przemawia również wykładania językowa znowelizowanego przepisu. Aktualne brzmienie art. 21 ust. 2 p.u.n. moim zdaniem należy rozumieć w ten sposób, że aby dana osoba mogła zostać uznana za zobowiązaną do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, musi jednocześnie dysponować prawem do prowadzenia spraw dłużnika oraz jego reprezentowania. Dodanie w drodze nowelizacji art. 21 ust. 2 p.u.n. dodatkowej przesłanki, tj. przesłanki posiadania prawa do prowadzenia spraw dłużnika, oraz połączenie jej z dotychczasową przesłanką prawa do reprezentacji za pomocą spójnika „i” jednoznacznie wskazuje, że uprawnione do złożenia wniosku są osoby, które posiadają zarówno prawo do prowadzenia spraw dłużnika, jak i do jego reprezentowania. Nie można uznać zatem za taką osobę prokurenta. Prokurent co prawda może reprezentować przedsiębiorcę, jednakże nie ma uprawień do prowadzenia jego spraw, tj. do podejmowania decyzji np. gospodarczych, w sferze stosunków wewnętrznych.

Odsetki 2016 – rewolucyjne zmiany

Ponadto określone w art. 21 ust. 2 p.u.n. prawa (do prowadzenia spraw i reprezentacji dłużnika) wynikać powinny z ustawy, umowy spółki lub statutu. Nie ulega wątpliwości, że umocowanie prokurenta nie wynika ani z umowy spółki ani też z postanowień statutu.

Pozostaje natomiast sporne czy umocowanie prokurenta wynika z ustawy czy z czynności prawnej. Umocowanie prokurenta następuje bowiem w drodze jednostronnej czynności prawnej dokonanej na podstawie Kodeksu cywilnego. W mojej ocenie kluczową rolę dla umocowania prokurenta odgrywa tu jednak czynność prawna. Gdyby przyjąć odmienne stanowisko również zwykły pełnomocnik ustanawiany byłby mocą ustawy a nie na podstawie oświadczenia woli złożonego przez mocodawcę. Przepisy Kodeksu cywilnego regulują jedynie instytucję prokury nie czyniąc jednak nikogo prokurentem.


Niezależnie od powyższego wypada przypomnieć, że podmioty, na których ciąży rzeczony obowiązek, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku we wskazanym terminie, przy czym mogą uwolnić się od odpowiedzialności w szczególności wówczas, gdy wykażą, że w terminie tym otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu.

Odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania spółki z o.o. - termin przedawnienia roszczeń

Do czasu rozstrzygnięcia powyższych wątpliwości prokurenci powinni uważnie monitorować kondycję finansową spółek i złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości spółki, w momencie zajścia przesłanek obligujących dokonanie tej czynności. Umożliwi to uniknięcie odpowiedzialności na wypadek gdyby sądy oparły swoje rozstrzygnięcia o niekorzystną dla prokurentów interpretację przepisów.

Kacper Sołoniewicz

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    REKLAMA