Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej bublem prawnym – ocenia KIDP

Jednym z zadań Krajowej Izby Doradców Podatkowych jest opiniowanie projektów aktów prawnych. Krajowa Izba Doradców Podatkowych aktywnie włączyła się w opiniowanie projektu ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej z dnia 14 lipca 2017 r. Z uwagi na rangę problemu, już w sierpniu ub. roku KIDP przedstawiła opinię z licznymi uwagami oraz postulatami mającymi na celu stworzenie prawa spójnego i takiego, które skutecznie rozwiązałoby problemy przedsiębiorców.

„Z przykrością stwierdzam, że mimo przedstawionych przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych uwag, nie znalazły one odzwierciedlenia w proponowanym projekcie ustawy” – informuje prof. dr hab. Adam Mariański, Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych.  „Wystosowaliśmy ponownie apel o analizę naszych uwag i uwzględnienie ich w projekcie ustawy dla dobra przedsiębiorców” – dodaje prof. Adam Mariański.  KIDP skierowała w tej sprawie pismo do Przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej ds. deregulacji w Kancelarii Sejmu.

Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej stanowi jeden z elementów pakietu 100 zmian dla firm, których wprowadzenie zapowiadał premier Mateusz Morawiecki. Głównym celem ustawy jest zniesienie przeszkód w możliwości faktycznego kontynuowania przez następców prawnych prowadzenia przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej, działającej w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W obecnym stanie prawnym, z uwagi na brak uregulowań pozwalających na szybkie przejęcie przedsiębiorstwa nabytego w drodze spadku,  spadkobiercy napotykają na wiele problemów natury organizacyjnej i prawnej.

„Chociaż przedsiębiorstwo może mieć określony substrat majątkowy, to jednak byt samego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, jako podmiotu określonych praw i obowiązków, kończy się wraz z jego śmiercią” – podkreśla prof. Adam Mariański. „Okoliczność  ta wywiera doniosły skutek na gruncie większości stosunków prywatno oraz publicznoprawnych, których był stroną, co w efekcie częstokroć uniemożliwia natychmiastowe przystąpienie przez jego następców prawnych do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem przedsiębiorstwa zmarłego” – stwierdza Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych.

Prof. Adam Mariański podkreśla jednocześnie, że projektowana ustawa jest niezwykle potrzebna i wyczekiwana z uwagi na powszechność jednoosobowej działalności gospodarczej jako formy aktywności biznesowej, wybieranej przez polskich przedsiębiorców. Jednak projekt mimo, że bardzo ważny, nie rozwiązuje problemów przedsiębiorców. Zdaniem Przewodniczącego KRDP zaproponowane w nim rozwiązania nie stanowią remedium na wszelkie problemy wynikające z sukcesji jednoosobowej działalności gospodarczej a projektodawca całkowicie pomija problemy z dziedziczeniem przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej przez kilku spadkobierców. Dotyczy to zarówno możliwości wspólnego kontynuowania działalności gospodarczej spadkodawcy, jak i wstąpienia w te prawa tylko niektórych ze spadkobierców, a tym samym rozliczeń między nimi. KIDP podkreśla, że powodować to może określone skutki podatkowe, w tym także wyłączenie sukcesji podatkowej praw i obowiązków związanych z dziedziczonym przedsiębiorstwem.

 „Projektodawca nie zauważa także olbrzymich problemów praktycznych z dziedziczeniem ogółu praw i obowiązków w spółkach prawa handlowego (art. 8 k.s.h.), które to prawa są niepodzielne, a tym samym uniemożliwia wstąpienie więcej niż jednego spadkobiercy do takiej spółki” – argumentuje prof. dr hab. Adam Mariański.

W piśmie skierowanym do Kancelarii Sejmu podkreślono ponadto, że wbrew postulatom, projektowana ustawa nie przewiduje wprowadzenia do polskiego porządku prawnego fundacji prywatnych lub innych wehikułów służących z jednej strony ograniczeniu dostępu do majątku przedsiębiorstwa, z drugiej mającego na celu jego zachowanie oraz pomnażanie. A ma to kolosalne znaczenie dla rozwoju polskich firm rodzinnych.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

KIDP zauważa, że projektodawca nie likwiduje barier prawnych, a zwłaszcza podatkowych umożliwiających przekazanie przedsiębiorstwa następcom prawnym, nie tylko z kręgu osób najbliższych. W szczególności nie likwiduje ryzyk związanych z nieprawidłowym zastosowaniem przepisów przeciw unikaniu opodatkowania oraz dotyczących cen transferowych w procesie stopniowego przekazywania władzy i majątku w podmiotach prawnych, jeszcze za życia nestora. Związane jest to z pominięciem w tych regulacjach okoliczności związanych z odmiennym niż rynkowe udziałów w spółkach służących sukcesji biznesu. „Wprowadzone regulacje w tym zakresie mnożą wątpliwości w trakcie  przeprowadzania sukcesji biznesu za życia nestora” – ostrzega prof. Adam Mariański.

Z uwagi na ogromne znaczenie projektowanej ustawy dla przedsiębiorców, Krajowa Izba Doradców Podatkowych ponownie deklaruje gotowość zaangażowania się w prace nad tym projektem.

 „Jako samorząd zawodowy głęboko wierzymy, że nasze propozycje, które już raz szeroko uzasadnialiśmy w przekazanej opinii, zostaną przez Komisję uwzględnione i znajdą swoje odzwierciedlenie w projekcie ustawy o zarządzie sukcesyjnym osoby fizycznej” – podkreśla prof. dr hab. Adam Mariański, Przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych.

Autor: Wiesława Moczydłowska, Rzecznik Prasowy Krajowej Rady Doradców Podatkowych