REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów
Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów

REKLAMA

REKLAMA

Powiernictwo udziałów. Ostatnio coraz częściej przedsiębiorcy chcieliby prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki z o.o., a jednocześnie robić to w sposób anonimowy. W wielu wypadkach takie rozwiązania są wymuszone przez rynek, zakaz konkurencji, jak również specyfikę niektórych branż. Co do zasady rozpoznawalność konkretnej osoby stanowi ogromną wartość dodaną dla spółki, jednakże w niektórych przypadkach może to być przysłowiowa „kula u nogi” uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca przeprowadzenie planowanych inwestycji.

Powiernictwo udziałów – czym jest

Rozwiązaniem, które pozwoli na zachowanie anonimowości, a jednocześnie na zarządzanie spółką jest powiernictwo jej udziałów. Najprościej rzecz ujmując powiernictwo udziałów polega na zawarciu pomiędzy powierzającym (osobą, która chce w spółce pozostać anonimową) a powiernikiem (osobą, która oficjalnie pełni funkcję wspólnika, figuruje w rejestrze przedsiębiorców i jest przy tym uzależniona w podejmowaniu decyzji dotyczących spółki od powierzającego), umowy której głównym założeniem jest zlecenie przez powierzającego powiernikowi nabycia w jego imieniu udziałów w spółce z o.o., zaś na podstawie przedmiotowej umowy powiernik zobowiązany jest do wykonywania poleceń oraz instrukcji powierzającego przy zarządzaniu udziałami.

REKLAMA

Autopromocja

Umowa powiernictwa udziałów w spółce z o.o. nie jest umową, co do której uregulowania znajdziemy w przepisach obowiązującego prawa, jest to więc tzw. umowa nienazwana. Zgodnie zaś z orzecznictwem Sądu Najwyższego do umowy powiernictwa udziałów zastosowanie znajdują przepisy regulujące umowy zlecenia.

Rodzaje umów powiernictwa

Wyróżnia się dwa rodzaje umów powiernictwa:

  1. powiernictwo fiducjarne;
  2. powiernictwo upoważniające.

Powiernictwo fiducjarne charakteryzuje się tym, że podmiotem, któremu przysługuje prawo własności udziałów jest powiernik, który jest oficjalnym właścicielem udziałów, jak również wykonuje prawa związane z tymi udziałami zgodnie z wytycznymi powierzającego.

Jeśli chodzi zaś o powiernictwo upoważniające to powierzający posiada prawo własności udziałów, zaś powiernik jest upoważniony jedynie do zarządzania przedmiotowymi udziałami w swoim imieniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bardzo ważne jest by umowa powiernictwa udziałami była prawidłowo skonstruowana

oraz by zabezpieczała interesy obu stron, ze szczególnym naciskiem na interesy powierzającego. Przedmiotowa umowa powinna w sposób szczegółowy określać m.in. zasady wynagradzania powiernika za świadczone przez niego usługi, sposób przekazywania instrukcji oraz wytycznych przez powierzającego, a także regulacje dotyczące związania nimi powiernika, warunki związane z przeniesieniem prawa własności do udziałów z powiernika na powierzającego, w tym w szczególności odpowiednie rozwiązania na wypadek śmierci powiernika.

Nadmienić należy, iż przeniesienie własności udziałów w spółce z o.o. nie stanowi odpłatnego zbycia praw majątkowych, a co za tym idzie u powiernika nie powstaje żaden przychód. Również wypłata dywidendy nie powoduje powstania jakiegokolwiek obowiązku podatkowego u powiernika. Przychód, a co za tym idzie obowiązek jego rozliczenia, powstaje po stronie Powierzającego. Potwierdza to m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 listopada 2004 r. (sygn. akt III SA 3031/03), zgodnie z którym: Nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy - powiernika. Za przychody podatnika z tytułu umowy zlecenia powierniczego uznać należy zatem wyłącznie prowizję (art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Natomiast kosztów powierniczego nabycia udziału oraz kosztów i przychodu z powierniczego zbycia udziału nie rozpoznaje się w rozliczeniu podatkowym u zleceniobiorcy, ale u zleceniodawcy.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Odnieść się należy również do kwestii wpisu do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Na tle ostatnich zmian prawodawczych oraz w związku z wejściem w życie Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (Dz.U.2021.1132 t.j. z dnia 2021.06.24) pojawia się problem co do tego, kogo należy uznać za beneficjenta rzeczywistego – powierzającego czy też powiernika.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 w/w ustawy beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każdą osobę fizyczną, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna, w tym:

  1. w przypadku osoby prawnej innej niż spółka, której papiery wartościowe
    są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego:

–     osobę fizyczną będącą udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,

–     osobę fizyczną dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

–     osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji lub które łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

–     osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną poprzez posiadanie uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217), lub

–     osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w tiret pierwszym-czwartym oraz
w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,

  1. w przypadku trustu:

– założyciela,

– powiernika,

–  nadzorcę, jeżeli został ustanowiony,

–  beneficjenta lub - w przypadku, gdy osoby fizyczne czerpiące korzyści z danego trustu nie zostały jeszcze określone - grupę osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust,

–   inną osobę sprawującą kontrolę nad trustem,

–   inną osobę fizyczną posiadającą uprawnienia lub wykonującą obowiązki równoważne z określonymi w tiret pierwszym-piątym,

  1. w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, wobec której nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na fakt sprawowania kontroli nad nią przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne, przyjmuje się, że taka osoba fizyczna jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym

Odnosząc się do przytoczonej powyżej treści art. 2 ust 2 Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, na pierwszy rzut oka może się wydawać, że istnieje obowiązek zgłoszenia powierzającego do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, a więc anonimowość, o którą chodziło przecież powierzającemu, w takim wypadku jest fikcją i de facto nie istnieje. Nic bardziej mylnego, o tym czy w danych okolicznościach będzie zachodziła konieczność zgłoszenia do CRBR powierzającego zależy od… zapisów zawartych w umowie powiernictwa.

Strony umowy powierniczej posiadają dużą dowolność w kształtowaniu jej treści. Powiernictwo może być skutecznym sposobem na bycie anonimowym w spółce, jak i narzędziem do realizacji interesów bez łamania zakazu konkurencji.

Katarzyna Kulig, adwokat, Kancelaria Sterrn - Partner ECDP GROUP

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

REKLAMA

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

REKLAMA