Tarcza Antykryzysowa 4.0. – zmiany istotne dla wykonawców zamówień publicznych

Zakaz potrąceń raczej nie poprawi sytuacji większości wykonawców
Zgodnie z projektem ustawy w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z COVID – 19 i przez 90 dni od odwołania ostatniego z tych stanów zamawiający nie będzie mógł potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z wynagrodzenia wykonawcy lub innych jego wierzytelności, jak również nie będzie mógł dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy o ile zdarzenie w związku z którym zastrzeżono tę karę nastąpiło w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii.
Jak ustawodawca wyjaśnia w uzasadnieniu projektu celem proponowanej zmiany jest poprawa sytuacji finansowej wykonawców w okresie walki ze skutkami epidemii. Idea jest niewątpliwie słuszna. Praktyka sporów pomiędzy zamawiającymi a wykonawcami o zapłatę kar umownych za opóźnienie w wykonaniu zamówienia uczy, że zamawiający bardzo chętnie korzystają z możliwości potrącenia kary umownej z częścią należnego wykonawcy wynagrodzenia, nawet wówczas gdy zasadność naliczenia kary jest wątpliwa. Często nawet wówczas gdy okoliczności sprawy świadczą o tym, że opóźnienie nie powstało z winy wykonawcy (a zatem że kara umowna się w ogóle nie należy) rezygnacja z naliczenia kary należy do rzadkości. Zdarza się, że nawet w oczywistych wydawałoby się sytuacjach, zamawiający dokonuje wątpliwego prawnie potrącenia a wykonawca zmuszony jest kierować sprawę na drogę sądową i niejednokrotnie dopiero po kilku latach uzyskują należną zapłatę co w oczywisty sposób negatywnie wpływa na jego sytuację finansową. Kierunek proponowanych zmian mających na celu poprawę płynności finansowej wykonawców w okresie epidemii należy więc ocenić pozytywnie.
Diabeł jednak jak zwykle tkwi w szczegółach. Zakaz potrąceń ma być ograniczony czasowo wyłącznie do okresu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii i do okresu 90 dni od odwołania ostatniego z tych stanów. Dodatkowo ma zastosowanie jedynie wówczas jeśli zdarzenie w związku z którym zastrzeżono karę umowną nastąpiło w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
Zatem nawet jeśli zdarzenie w związku z którym zastrzeżono karę umowną zaistniało w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii (np. wykonawca w tym okresie popadł w opóźnienie) to nie oznacza to całkowitego zakazu potrącenia kary umownej, gdyż będzie to możliwe po upływie 90 dni od ustania ostatniego z tych stanów. Można więc sobie wyobrazić, że – zwłaszcza gdyby relatywnie szybko doszło do zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego – zamawiający pomimo nieskładania oświadczenia o potrąceniu będą wstrzymywać zapłatę wynagrodzenia wykonawcom celem „przeczekania” obowiązywania zakazu, aby po upływie 90 dni dokonać zgodnego z prawem potrącenia.
Ciężko w tym momencie ocenić czy takie praktyki będą przez zamawiających stosowane. Tym niemniej, projekt ustawy daje taką możliwość.
Ponadto warto także zwrócić uwagę, że zakaz potrąceń odnosi się wyłącznie do zdarzeń zaistniałych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Oznacza to, że nawet jeśli realizacja zamówienia miała miejsce w tym okresie, lecz do przekroczenia terminu realizacji zamówienia doszło później zamawiający będzie mógł swobodnie złożyć oświadczenie o potrąceniu. Rozwiązanie to może budzić pewne wątpliwości. Skoro intencją ustawodawcy była poprawa płynności wykonawców to wsparcia takiego wykonawcy potrzebować będą również bezpośrednio po ustaniu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, zwłaszcza w odniesieniu do rozliczenia zamówień realizowanych w tych okresach.
Wydaje się zatem, że pomimo słusznego kierunku zmian proponowany zakaz potrąceń może nie poprawić sytuacji większości wykonawców.
Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)
Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków
Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł
Zmiana umowy nadal zależy od Zamawiającego
Projekt zawiera także propozycję zmian w procedurze zmiany umowy zawartej w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami strony umów dotyczących zamówień publicznych (w praktyce odnosi się to do wykonawcy zainteresowanego zmianą umowy) obowiązane są do informowania się o wpływie okoliczności związanych z COVID-19 mających wpływ na wykonanie umowy, zaś zamawiający w razie stwierdzenia, że okoliczności te mają lub mogą mieć wpływ na należyte wykonanie umowy może w uzgodnieniu z wykonawcą dokonać zmiany umowy. Zgodnie z projektem ustawy zamawiający w przypadku stwierdzenia, że okoliczności te mają wpływ będzie zobowiązany do zmiany umowy, natomiast w razie stwierdzenia, że okoliczności te mogą mieć wpływ na należyte wykonywanie umowy, będzie uprawniony do zmiany umowy.
Z pewnością proponowana zmiana idzie w dobrym kierunku zmniejszając uznaniowość zamawiającego w podejmowaniu decyzji w przedmiocie zmiany umowy. Jednakże wykonawcy muszą pamiętać, że w dalszym ciągu wiele, jeśli nie wszystko, będzie zależało od zamawiającego. Warto pamiętać, że zamawiający będzie zobligowany do zmiany umowy jedynie gdy stwierdzi, że podniesione przez wykonawcę okoliczności mają wpływ na należyte wykonanie umów. Treść przepisu prowadzi do wniosku, że kluczowe będzie tu „stwierdzenie zamawiającego” a nie okoliczność, że z dokumentów przedłożonych przez wykonawcę taki wpływ obiektywnie wynika. W przypadku braku dobrej woli zamawiającego może on celowo – nawet w sytuacjach oczywistych – uznawać, że przedstawione przez wykonawcę okoliczności jedynie mogą mieć wpływ na należyte wykonanie umowy (a nie mają wpływ), co będzie jedynie uprawniało go zmiany umowy.
Być może lepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie do przepisu czynnika obiektywnego – na przykład poprzez przesądzenie, że zamawiający zobowiązany jest do zmiany umowy jeśli dowody przedłożone przez wykonawcę potwierdzają, że okoliczności na które się powołuje mają wpływ na należyte wykonanie umowy.
Wykonawcy muszą mieć więc świadomość, że dalszym ciągu sporo będzie zależało od dobrej woli zamawiających.
Wydaje się zatem, że jakkolwiek proponowane zmiany powinny poprawić pozycję wykonawców w czasie pandemii to mogą nie spełnić ich oczekiwań. Warto obserwować czy projekt nie ulegnie dalszym zmianom w toku procesu legislacyjnego.
r.pr. Michał Siembab, partner w kancelarii GKR Legal
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: