REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Akcyza od samochodów 2020 - mniej okazji do unikania opodatkowania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Akcyza od samochodów 2020 - mniej okazji do unikania opodatkowania
Akcyza od samochodów 2020 - mniej okazji do unikania opodatkowania

REKLAMA

REKLAMA

17 września 2019 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym (i kilku innych ustaw), którego głównym celem jest wyeliminowanie zaobserwowanych w praktyce sposobów unikania opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych. Nie będzie już można unikać płacenia akcyzy dzięki zgłaszaniu zagranicznych aut o masie do 3,5 tony jako ciężarowe lub specjalne, które po ich zarejestrowaniu przerabia się na osobowe, czy wskutek zawierania fikcyjnych umów kupna zagranicznych aut. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2020 roku.

Projekt  ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw zakłada wiele ważnych zmian, ale najważniejsze są trzy:

REKLAMA

Autopromocja

1) opodatkowane będą zmiany konstrukcyjne, które pozwalają zmienić samochód ciężarowy w osobowy;

2) fiskus będzie pobierał podatek, nawet gdy klient zawrze fikcyjną umowę kupna z podmiotem zagranicznym;

3) podatnik, który będzie chciał zarejestrować samochód ciężarowy lub specjalny o masie do 3,5 tony, będzie musiał uzyskać dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty podatku akcyzowego.

POLECAMY: Prowadź automatyczną ewidencję przejazdów i oszczędź nawet 5000 zł

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!

Polecamy: Praktyczny przewodnik po zmianach w VAT. Sprawdź!

Nieprecyzyjne przepisy

W pierwszej z tych zmian chodzi o znany od lat proceder, w którym podatnicy sprowadzają z zagranicy samochody jako ciężarowe albo specjalne, a po ich zarejestrowaniu przerabiają auto na osobowe.

Dziś w takiej sytuacji trzeba w ciągu 30 dni zawiadomić starostę o zmianie danych. Teraz trzeba będzie też zapłacić akcyzę.

REKLAMA

– Nadużycie polega na tym, że samochód jest rejestrowany w Polsce, przy czym ze względu na jego status jako pojazdu ciężarowego (w świetle ustawy – Prawo o ruchu drogowym, t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1990 ze zm.) wydziały komunikacji nie wymagają dla potrzeb rejestracji potwierdzenia zapłaty akcyzy. Taki samochód jest następnie modyfikowany i sprzedawany klientowi, który rejestruje go jako samochód osobowy. A ponieważ uprzednio został już zarejestrowany (w Polsce), więc wydział komunikacji nie żąda ponownie potwierdzenia zapłaty akcyzy – tłumaczy Marta Szafarowska, doradca podatkowy, partner w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe.

– Źródłem obecnych problemów jest m.in. niejednolitość definicji samochodu osobowego w świetle przepisów o ruchu drogowym oraz ustawy o podatku akcyzowym – wyjaśnia Marta Szafarowska.

Wskazuje, że w przepisach o ruchu drogowym liczy się homologacja M1, natomiast na gruncie przepisów akcyzowych – klasyfikacja samochodu w ramach kodu CN 8703. Obejmuje on zarówno samochody o homologacji osobowej (M1), jak i określone samochody o homologacji ciężarowej (N1) o DMC do 3,5 tony.

– Powoduje to wątpliwości, a w wielu przypadkach jest wykorzystywane przez komisy samochodowe do nadużyć – twierdzi ekspertka.

Zakup „na Niemca”

Akcyzie będzie też podlegać nabycie auta osobowego, wcześniej niezarejestrowanego w Polsce, jeżeli nie będzie można ustalić podmiotu, który dokonał wcześniejszej czynności podlegającej opodatkowaniu.

Krytyczny wobec tej propozycji jest Paweł Tuzinek ze Związku Dealerów Samochodów. Jego zdaniem spowoduje ona legalizację samochodów przywiezionych z umowami „na Niemca”.

REKLAMA

Ekspert wyjaśnia, na czym polega ten proceder. Otóż nieuczciwy handlarz przywozi auto do Polski i nie płaci akcyzy, chcąc przerzucić ten koszt na klienta końcowego. Jest to możliwe, bo przywozi auto z umową in blanco, która jest podpisana tylko przez zagranicznego sprzedawcę. Podpisuje ją też polski klient, który kupuje auto (czasami po kilku miesiącach) i opłaca akcyzę.

Paweł Tuzinek wyjaśnia, że na takim procederze tracą wszyscy – fiskus, bo otrzymuje należne mu pieniądze dużo później, niż powinien, oraz klient, bo chociażby pozbawia się prawa do roszczeń z tytułu rękojmi (bo umowę sprzedaży rzekomo spisał z Niemcem).

– Szacujemy, że rocznie nawet kilkaset tysięcy aut jest sprzedawanych w takim trybie – mówi ekspert.

Dodaje, że urząd, w sytuacji gdy zorientuje się, iż nabywca ma umowę „na Niemca”, nie może przyjąć podatku. Powstaje sytuacja patowa – klient nie może zarejestrować auta, które kupił (ponieważ wymagane jest opłacenie podatku akcyzowego).

– I bardzo dobrze, ponieważ skoro decyduje się na udział w oszustwie, to niech ma z tego tytułu problemy – komentuje Paweł Tuzinek.

Jeśli nowelizacja wejdzie w projektowanym kształcie, to w takiej sytuacji urząd będzie mógł przyjąć podatek.

– O ile więc większość zmian w ustawie sprowadza się do uszczelnienia systemu, co branża sprzedawców samochodów popiera, o tyle tutaj mamy do czynienia jedynie ze skokiem na kasę i chęcią pobrania podatku w przypadku zjawiska patologicznego – twierdzi Paweł Tuzinek.

Nie unikną podatku

Sprawdziły się też nasze wcześniejsze zapowiedzi dotyczące innych zmian uszczelniających akcyzę (pisaliśmy o nich w artykule „W 2019 r. uszczelnień ciąg dalszy”, DGP nr 242/2018). Dziś często zdarza się, że podatnicy, sprowadzając auta do 3,5 tony z zagranicy, zgłaszają je jako ciężarowe, żeby nie płacić akcyzy.

Proceder nie jest marginalny, fiskus od lat z nim walczy. Z danych resortu finansów wynika, że od października 2015 r. do końca 2017 r. organy podatkowe wydały prawie 9,6 tys. decyzji nakazujących zapłatę akcyzy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów osobowych. Opiewały one na łączną kwotę 73,7 mln zł.

Po zmianach podatnik, który będzie chciał zarejestrować samochód ciężarowy lub specjalny o masie do 3,5 tony, będzie musiał uzyskać dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty podatku akcyzowego.

Tylko częściowo skażony

Na akcyzowym celowniku znalazły się nie tylko samochody osobowe, lecz także inne towary. Resort finansów chce np. zwiększyć kontrolę nad wykorzystaniem skażonego alkoholu (denaturatu). Zasadniczo jest on bowiem nieopodatkowany, ale oszuści często odkażają go i bez podatku w sprzedają szarej strefie.

Fiskus od dawna walczy z tym procederem. Teraz pomóc ma zmiana art. 138t ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. Przepis ten już dziś wymaga od sprzedawców (np. sklepów) prowadzenia rejestru podmiotów odbierających. Chodzi o klientów, którym sprzedano w opakowaniach jednostkowych powyżej 20 litrów całkowicie skażony alkohol (lub niektóre wyroby zawierające w składzie alkohol o mocy objętościowej powyżej 50 proc.).

Po zmianach sprzedawcy nie będą musieli ewidencjonować sprzedaży alkoholu całkowicie skażonego (z uwagi na wcześniejsze zmiany przepisów unijnych). Za to będą musieli ewidencjonować dane klientów kupujących wyroby akcyzowe zawierające 50-proc. alkohol, jeśli jednorazowy zakup przekroczy 10 litrów w opakowaniu jednostkowym większym niż 1,5 litra (a więc o wiele mniejszym niż dotychczasowe 20 litrów).

Ewidencje tylko elektronicznie

Rejestr podmiotów odbierających ma być prowadzony – tak jak wszystkie inne ewidencje akcyzowe – tylko w formie elektronicznej, a sprzedawcy będą musieli przechowywać w nim dane kupujących przez 5 lat.

Okres przejściowy – do końca 2020 r. – przyznano małym i średnim przedsiębiorcom, a mikrofirmom o rok dłużej. W tym czasie będą oni mogli prowadzić jeszcze papierową ewidencję.

– To jedna z kluczowych zmian. Elektroniczna ewidencja to coś więcej niż zapisanie danych w programie Excela. Będą ją musieli prowadzić np. nabywcy oleju opałowego oraz firmy przemysłowe korzystające ze zwolnień od akcyzy dla energii elektrycznej – tłumaczy Krzysztof Wiński, starszy menedżer w dziale doradztwa prawnopodatkowego w PwC.

Nielegalny susz tytoniowy

Kolejnym celem stały się nielegalne fabryki papierosów. Resort finansów chce je odciąć od dostaw surowca (suszu tytoniowego). W tym celu planuje uszczelnienie obrotu suszem już od uprawy liścia tytoniu, aż do zużycia surowca do produkcji wyrobów tytoniowych.

Projekt zakłada więc, że urzędnicy Krajowej Administracji Skarbowej będą mogli łatwiej kontrolować rolników i żądać akcyzy od każdego, kto posiada susz, ale nie wpisał się jednocześnie do rejestru producentów surowca tytoniowego.


Trudniej o rejestrację, łatwiej o wykreślenie

Kolejne zmiany są wymierzone w przedsiębiorców naruszających warunki określone w zezwoleniu na „prowadzenie działalności w zakresie podatku akcyzowego”. Decyzja o cofnięciu zezwolenia na prowadzenie działalności zyska rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli fiskus wykryje, że:

firmą kierują osoby wcześniej karane;

kwota zaległości w akcyzie lub opłacie paliwowej przekracza wysokość zabezpieczenia akcyzowego, które złożył przedsiębiorca;

dalsze prowadzenie działalności zagraża ważnemu interesowi publicznemu.

Wskutek tego przedsiębiorca nie będzie mógł kontynuować prowadzenia biznesu, aż do momentu, gdy w jego sprawie zapadnie prawomocne rozstrzygnięcie.

Niezależnie od tego trudniej będzie uzyskać wpis do rejestru pośredniczących podmiotów tytoniowych. Nie otrzyma go podmiot kierowany przez osobę zawiadującą wcześniej jakimkolwiek innym podmiotem, który „posiadał zaległości w zapłacie zobowiązań, uległ likwidacji, któremu cofnięto zezwolenie akcyzowe”.

Zmiana ma zapobiec sytuacji, gdy wiele pośredniczących podmiotów tytoniowych jest kierowanych przez tzw. słupy.

Więcej zgłoszeń w SENT

Resort likwiduje też zwolnienie z obowiązku monitorowania w bazie SENT produktów przewożonych w ramach innych systemów (EMCS i NCTS), czyli w procedurze zawieszenia poboru akcyzy. Ewentualne preferencje dla tej grupy towarów będą określane w rozporządzeniach.

Trudniej o WIA

W ocenie ekspertów nowelizacja zmniejszy też ochronę, którą dają podatnikom wiążące informacje akcyzowe. WIA będzie ważna tylko przez 3 lata od dnia jej wydania (dziś jest bezterminowa, chyba że zmienią się przepisy).

Na dodatek podatnicy będą musieli sami udowadniać, że towary, o które pytają, „odpowiadają pod każdym względem klasyfikacji wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego określonej w WIA” i „odpowiadają pod każdym względem rodzajowi wyrobu akcyzowego określonego w WIA”.

– Wiążące informacje akcyzowe już dziś nie są zbyt popularne wśród przedsiębiorców. Niewykluczone, że po wejściu w życie nowelizacji ich rola jeszcze bardziej się zmniejszy – uważa Krzysztof Wiński. Jego zdaniem taki będzie skutek przerzucenia na podatników ciężaru dowodu przy wnioskowaniu o WIA oraz rozszerzenia katalogu przypadków, gdy WIA straci ważność.

Nowe kary i sankcje

Zaostrzone zostaną kary za przestępstwa i wykroczenia akcyzowe. Mandat karny nakładany przez urzędników będzie mógł wynieść nawet pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia, a nie jak dziś tylko dwukrotność.

Z kolei w sprawach, gdzie doszło już do uszczuplenia należności publicznoprawnej, grzywna nie będzie mogła być niższa niż wysokość minimalnej pensji (albo jej połowa, gdy grzywna będzie orzekana przez sąd obok innej kary).

Za zbycie banderoli osobie nieuprawnionej (lub przekazanie jej w inny sposób) oraz za produkcję, magazynowanie i przeładunek (a także za przygotowanie do produkcji lub magazynowania) wyrobów akcyzowych poza składem podatkowym grozić będzie nawet pięć lat więzienia (dziś dwa lata). Karana ma być też nie tylko jak dziś produkcja (art. 63 par. 3 k.k.s.), ale też sprzedaż alkoholu bądź papierosów nieoznaczonych banderolą.

Nowym przestępstwem byłoby także posiadanie, przechowywanie bądź przewóz podrobionych banderol (lub upoważnień do ich odbioru). Grozić za to będą: kary pozbawienia wolności, grzywna do 720 stawek dziennych lub obie te kary łącznie. Grzywna w wysokości do 720 stawek dziennych będzie też grozić za nieumyślne paserstwo akcyzowe (w tym za samą próbę nabycia wyrobów akcyzowych albo nieumyślną pomoc w ich nielegalnej produkcji).

Część z tych zmian została już wcześniej zapisana w innym projekcie nowelizacji kodeksu karnego skarbowego (jego założenia opisaliśmy w artykule „Koniec gubienia dokumentów oraz alkoholowych oszczędności”, DGP nr 10/2019).

Jednak prace nad nim ciągle trwają (projekt jest na etapie rządowej komisji prawniczej). Najwyraźniej więc Ministerstwo Finansów postanowiło inną drogą doprowadzić do zmiany przepisów karnych w sprawach akcyzowych.

Polecamy: INFORLEX Księgowość

Polecamy: INFORLEX Biznes

Inne zmiany

Projekt nowelizacji zakłada też zmiany o mniejszym zasięgu. Przykładowo, zrównany zostanie – w przepisach akcyzowych i w ustawie o VAT – limit alkoholu, który podróżny może przywieźć bez podatku spoza Unii Europejskiej. MF już wcześniej deklarowało, że chce zapobiec sytuacjom, w którym podróżni lub członkowie załóg nadużywają obecnych zwolnień.

Na prośbę przedsiębiorców bunkierki (barki) zyskają status składów podatkowych. Dzięki temu będzie można produkować na nich paliwo żeglugowe.

Z projektu wynika też, że inspektorzy handlowi będą mogli kontrolować jakość oleju opałowego. ©℗

Etap legislacyjny

Projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw – w konsultacjach publicznych

Mariusz Szulc

Agnieszka Pokojska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

REKLAMA

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

REKLAMA

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA