REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Inwestycja w obcym środku trwałym w kosztach podatkowych

Ewa Pytel

REKLAMA

Ustawy o podatkach dochodowych od osób prawnych i fizycznych nie definiują wprost pojęcia inwestycji w obcym środku trwałym, jednak znaleźć możemy wyjaśnienie samego pojęcia inwestycji.

Czym jest inwestycja w obcym środku trwałym?

Zgodnie więc z ustawową definicją inwestycja oznacza środek trwały w budowie w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Ta zaś ustawa mówi o środkach trwałych w budowie jako zaliczanych do aktywów trwałych środkach trwałych w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Na podstawie powyższego przyjęło się więc, że inwestycjami w obcych środkach trwałych można nazwać te nakłady ponoszone przez podatnika na niestanowiący jego własności środek trwały, które mają na celu ulepszenie czyli stanowią przebudowę, rozbudowę, adaptację czy modernizację (interpretacja indywidualna z dn. 2010.07.23 Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu - ILPB3/423-360/10-2/ŁM). Ulepszenie jest więc związane z unowocześnieniem lub też przystosowaniem składnika majątkowego do odpowiednich warunków.

Autopromocja

W przypadku inwestycji w obcych środkach trwałych powodującej ich ulepszenie, kosztami podatkowymi są odpisy amortyzacyjne bez względu na okres używania takiej inwestycji, pod warunkiem, że nie zostaną zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie (np. przez właściciela środka trwałego).

Sposób amortyzacji określa w art. 16j ust. 4 ustawy o PDOP  oraz w art. 22j ust.4 ustawy o PDOF. Zgodnie z nimi podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych z tym, że dla:

1) inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat,

2) inwestycji w obcych środkach trwałych innych niż wymienione wyżej okres amortyzacji nie może być krótszy niż:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

   a) 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25.000 zł,

   b) 36 miesięcy - gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25.000 zł i nie przekracza 50.000 zł,

   c) 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach,

3) inwestycji w obcych środkach transportu, w tym samochodów osobowych - okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy.

Wartość wydatków związanych z przystosowaniem obcych środków trwałych do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej może stanowić koszt uzyskania przychodów w postaci odpisów amortyzacyjnych. Także wydatki na remont, przywrócenie do pierwotnego stanu technicznego i użytkowego, będące następstwem eksploatacji danego środka trwałego podatnik może zaliczyć do kosztów podatkowych, jeśli jednak spełniony jest podstawowy warunek - koszt musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu.

Prowadząc działalność gospodarczą przedsiębiorcy korzystają ze składników majątku stanowiących ich  własność, czyli takich które zakupili, wytworzyli we własnym zakresie lub też z obcych środków transportu, narzędzi, maszyn, a także budynków użytkowanych na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu. Często takie obce środki trwałe wymagają przebudowania, odpowiedniej aranżacji, czyli dostosowania do potrzeb danej działalności. Bardzo istotne jest uzyskanie zgody właściciela ulepszanego środka trwałego na takie działania. Nakłady wtedy tak  poniesione stanowią dla podatnika inwestycję w obcym środku trwałym.

Spór wokół niezamortyzowanej część inwestycji w obcych środkach trwałych

Co się dzieje w sytuacji, gdy brakuje  racjonalnych przesłanek do dalszego użytkowania obcego środka trwałego, który został ulepszony lub zmodernizowany. Np.: dalsze użytkowanie zbyt małego, wynajmowanego budynku, czy też przestarzałego parku maszynowego nie jest uzasadnione ekonomicznie z punktu widzenia interesu przedsiębiorcy i jego przyszłych przychodów.  Najlepszym rozwiązaniem wydaje się wtedy  zakończenie użytkowania obcego środka trwałego, pomimo tego, że nie nastąpiło rozliczenie wszystkich odpisów amortyzacyjnych.

Z chwilą zaprzestania używania inwestycji przed zakończeniem amortyzacji podatnik z pewnością tarci prawo do ujmowania w kosztach podatkowych dalszych odpisów amortyzacyjnych. Inwestycję w obcym środku trwałym można odsprzedać, najczęściej właścicielowi. Powstanie wtedy przychód z działalności gospodarczej, który będzie należało opodatkować. Kosztem uzyskania przychodów będzie wówczas kwota poniesionych wydatków pomniejszona o sumę dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych.

Co jednak powinien zrobić podatnik, gdy zmuszony jest do wcześniejszego rozwiązania umowy użytkowania środka trwałego, a co za tym idzie przestaje korzystać z nakładów inwestycyjnych poniesionych na  taki środek przed zakończeniem ich amortyzowania i nie zdoła odsprzedać tej inwestycji właścicielowi?

W ustawach podatkowych znajdziemy zapis, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, a także strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Czy można więc zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu pozostałą część nakładów, która nie została rozliczona dotychczas w postaci odpisów amortyzacyjnych?

 

W tej kwestii odmienne stanowisko zajmują organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych, odmienne zaś sądy administracyjne. Te pierwsze stoją na stanowisku, że dobrowolne wcześniejsze rozwiązanie umowy, a co za tym idzie zakończenie korzystania z danego środka trwałego i z inwestycji nie ma związku z przychodami. Ponadto powstała strata związana z zaprzestaniem użytkowania inwestycji może być ujęta w kosztach podatkowych podatnika tylko w sytuacji, gdy nastąpi jej faktyczna likwidacja. W sytuacji rozwiązania umowy przed końcem amortyzacji inwestycji jedynie przywrócenie danego środka trwałego do stanu początkowego oznaczałoby faktyczną likwidację nakładów inwestycyjnych. Takie działanie jednak często byłoby nieracjonalne i często bardzo kosztowne.

W interpretacji indywidualnej z dn. 22.10.2010 (IBPBI/2/423-963/10/MS) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, ” iż dobrowolne nieodpłatne pozostawienie wynajmującemu dokonanych inwestycji w obcym środku trwałym nie mieści się w ustawowym pojęciu „straty”. Dotyczy to w szczególności przypadku, gdy podatnik dobrowolnie zrzeka się wszelkich roszczeń z tytułu poniesionych nakładów w wyniku ukształtowania stosunków umownych z wynajmującym w sposób pozbawiający go prawa do zwrotu poniesionych nakładów. W przypadku, gdy Spółka nie dokona fizycznej likwidacji inwestycji w obcym środku trwałym, a poczynione nakłady pozostawi nieodpłatnie wynajmującemu, wówczas nie będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej części tej inwestycji...”. Podobne, niekorzystne dla podatników stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy dn. 07.07.2010  (ITPB3/423-217/10/PS), a także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie dn.03.12.2009 (IPPB5/423-598/09-4/PJ).

Jednak sądy prezentują odmienne stanowisko w tej kwestii. WSA w Warszawie w wyroku z dn. 14.06.2010r. (sygn. akt.III SA/Wa 1925/09) uznaje, iż pozostała, nieumorzona część nakładów inwestycyjnych na obcy środek trwały może być uznana, jako koszt uzyskania przychodu w sytuacji, gdy likwidacja, czyli zaprzestanie użytkowania nie jest skutkiem zmiany rodzaju działalności. Podobnie WSA we Wrocławiu w wyroku z dn.13.07.2010 -  I SA/Wr 546/10 uznał, że likwidacja to nie wyłącznie fizyczna dematerializacja środka trwałego, lecz i przekazanie środka trwałego innemu podmiotowi czy to poprzez darowiznę czy sprzedaż, zmianę metody prowadzenia działalności gospodarczej, likwidację środka trwałego w związku z jego zużyciem technicznym, technologicznym lub "moralnym", wycofanie go z ewidencji środków trwałych.

Potwierdzenie tego stanowiska znajdziemy w wyroku WSA w Warszawie z 14.06.2010 (III SA/Wa 1925/09) - jeżeli przyczyna straty powstałej w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego (inwestycji w obcym środku trwałym) jest inna aniżeli zmiana rodzaju działalności to podlega ona zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych. Ponieważ art. 16 PDOP (art.23 PDOF) zawiera zamknięty katalog wydatków, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, a wśród tych wydatków ustawodawca nie wymienia strat powstałych w związku z likwidacją nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te zostały zlikwidowane z innych przyczyn aniżeli zmiana rodzaju działalności, oznacza to, że straty te podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

Powiązanie kosztów z przychodami

Sądy wielokrotnie podkreślają znaczenie istnienia racjonalnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi kosztami, a uzyskanymi przychodami. Wydatki, aby mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów muszą  zgodnie z podstawową zasadą służyć zapewnieniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów. Przykładem tutaj może być wyrok WSA w Poznaniu z dn.20.10.2010 - I SA/Po 468/10, w którym sąd stwierdza, iż już w momencie zawierania umowy najmu, Spółka powinna zdawać sobie sprawę, iż nie będzie miała możliwości dokonania pełnej amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym, skoro jej minimalny okres amortyzacji wynosi 10 lat. A zatem, zawierając umowy na okres 3 do 7 lat z góry musi zgodzić się z tym, iż uniemożliwi to odzyskanie poprzez odpisy amortyzacyjne poczynionych nakładów. W tej sytuacji nie ma więc mowy o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym.

Powyżej przedstawione rozbieżne stanowiska organów podatkowych oraz sądów w traktowaniu problemu zaliczenia do kosztów podatkowych niezamortyzowanej wartości inwestycji w obcym środku trwałych stanowią dowód niekonsekwencji i niejasności występujących w naszych przepisach podatkowych. Pozostaje mieć jednak nadzieje, że coraz częstsze korzystne rozstrzygnięcia przed sądami przyczynią się do zmiany stanowiska urzędów skarbowych.

Ewa Pytel

Outsourcing Rachunkowości

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o.
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA