Wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą a estoński CIT

Estoński CIT - ryczałt od dochodów spółek

Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm., dalej jako ustawa o PDOP), opodatkowaniu ryczałtem podlega dochód odpowiadający wysokości wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą).

Autopromocja

Wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą 

W myśl art. 28m ust. 4a ustawa o PDOP, do wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie zalicza się wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości, związanych z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku:

1. w pełnej wysokości - w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej;
2. w wysokości 50% - w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej.

Przypomnieć należy, że organy podatkowe rozszerzały stosowanie  przepisów dotyczących ukrytych zysków również w stosunku do samochodów wykorzystywanych  przez pracowników, niemających prawa do udziału w zysku spółki. Z takim stanowiskiem nie zgadzały się natomiast sądy. Prowadziło to do szeregu problemów w poprawnej identyfikacji podstawy opodatkowania estońskim CIT. Niemniej, wraz z dokonaną   z dniem 1 stycznia 2023 r. nowelizacją przepisów,  kwestia ta nie  budzi już dalszych wątpliwości. 

Z kolei w odniesieniu do samego pojęcia  wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, nie zawarto w ustawie jego definicji legalnej.  W określeniu tego terminu pomocne  mogą być objaśnienia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2021 r. dotyczące estońskiego CIT, pod tytułem „Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek”. 

Zgodnie z fragmentem tych objaśnień,  „sposób kwalifikacji tego dochodu uzależniony jest od indywidualnego stanu faktycznego, w jakim pozostaje spółka. W ocenie wydatków kwalifikujących się do tego rodzaju dochodów można się posiłkować kwalifikacją wydatków do kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 , wynikającą z praktyki podmiotu jak również bogatego orzecznictwa sądowo-administracyjnego. Wprawdzie pojęcie „wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą” nie jest tożsame z pojęciem „wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów”, jednak należy zwrócić uwagę na podobieństwo, jakie może je cechować. Podobieństwa pomiędzy wydatkami niezwiązanymi z działalnością gospodarczą a wydatkami niestanowiącymi kosztów uzyskania przychodu, należy upatrywać przede wszystkim w celu ich poniesienia”.

Korzystne dla podatników interpretacje

Jak się jednak okazuje, zagadnienie to nadal nie jest jednoznaczne.  Pojawiają się interpretacje indywidualne zaskakująco liberalne i korzystne dla podatników. 

Wskazać należy, ze zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt. 36 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1 i w art. 23 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych  (PFRON), natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 1 czerwca 2023 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.149.2023.1.KK organ wskazał, że pomimo , iż te wydatki są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, to spełniają samą definicję kosztów uzyskania przychodów, a co za tym idzie nie będą podlegały opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek - „mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz opis sprawy, stwierdzić należy, że wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nie są wydatkami niezwiązanymi z działalnością gospodarczą i tym samym nie podlegają opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek”.

Wspomnieć należy również o wyłączeniu z art. 16 ust. 1 pkt. 28 ustawy o PDOP , zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, a w podanym zakresie również można  wskazać na interpretacje, które nie uznają tych wydatków za wydatki niezawiązane z działalnością gospodarczą. W interpretacji indywidualnej z dnia 8 maja 2023 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.177.2023.1.JG, organ podatkowy uznał, że wydatki na reprezentację obejmujące spotkania z klientami w restauracji i zakup upominków są wydatkami związanymi z działalnością gospodarczą spółki, a co za tym idzie nie będą podlegały estońskiemu CIT. 

Cieszy fakt, że mimo nieprecyzyjnych przepisów  oraz jednoznacznych, choć mało korzystnych objaśnień Ministra Finansów, organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podchodzą indywidulanie do każdego przypadku, stosując, jak się wydaje, wykładnię celowościową. Pozostaje mieć nadzieję, że taka tendencja interpretacyjna się utrzyma.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Mateusz Chrzanowski, młodszy konsultant podatkowy -Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź