REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) a prawo do rozliczenia kosztów nabycia udziałów

Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) a prawo do rozliczenia kosztów nabycia udziałów
Dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) a prawo do rozliczenia kosztów nabycia udziałów

REKLAMA

REKLAMA

Wystąpienie wspólnika (akcjonariusza) ze spółki kapitałowej, co do zasady wiąże się z przeniesieniem praw i obowiązków udziałowych na inny podmiot. Ustawodawca przewidział, jednak instytucję, która nie jest powiązana z sukcesją praw – umorzenie udziałów (akcji). Czy organy podatkowe i sądy pozwalają zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na nabycie tych udziałów lub akcji?

W myśl art. 199 w zw. z art. 359 Kodeksu spółek handlowych udział (akcja) może zostać umorzony za zgodą wspólnika (akcjonariusza) w drodze jego nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Umorzenie skutkuje unicestwieniem udziału (akcji), co oznacza, iż traci on swój byt prawny. Udziałowiec (akcjonariusz), na skutek umorzenia doznaje uszczuplenia majątku. Wygasają także jego majątkowe prawa korporacyjne, dlatego też dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) wiążę się, co do zasady z wypłatą wynagrodzenia.

REKLAMA

Autopromocja

W stanie prawnym obowiązującym do 31.12.2010 r., przychód uzyskany z tytułu zbycia udziałów w celu ich umorzenia (umorzenie dobrowolne), w myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o PDOP) był traktowany jako przychód (dochód) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych i jako taki był opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19% przychodu.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 3 tej ustawy, do przychodów nie zaliczało się zwróconych udziałów lub wkładów w spółdzielni, umorzenia udziałów (akcji) w spółce, w tym kwot otrzymanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz takiej spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji) – w części stanowiącej koszt ich nabycia bądź objęcia. Ustawodawca zatem nakazywał opodatkowanie przysporzenia majątkowego wspólnika zryczałtowanym podatkiem dochodowym, przy czym pozwalał wyłączyć z podstawy opodatkowania kwotę wydaną na zakup (objęcie) udziałów lub akcji.

Ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, obowiązującą od 1 stycznia 2011 r. przepis art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOP został uchylony. Tym samym przychód (dochód) wspólnika (akcjonariusza) uzyskany z tytułu dobrowolnego zbycia udziałów (akcji) został wyłączony z kategorii przychodów (dochodów) z tytułu uczestnictwa w zyskach osób prawnych, a opodatkowany na analogicznych zasadach, jak zbycie udziałów osobie trzeciej, tj. jako przychód z działalności gospodarczej. Jednak, pomimo zmiany zasad opodatkowania dobrowolnego umorzenia, Ustawodawca nie uchylił art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o PDOP.

Na tle przywołanych przepisów doszło do sporu interpretacyjnego w zakresie możliwości rozpoznania kosztów podatkowych. Sądy administracyjne stoją na stanowisku, iż aktualne brzmienie przepisów, jest wyrazem niedopatrzenia Ustawodawcy, polegającym na tym, iż uchylenie art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PDOP powinno skutkować odpowiednią zmianą art. 12 ust. 4 pkt 3 tej ustawy. Zdaniem sądów, zakwalifikowanie przychodów (dochodów) z tytułu zbycia udziałów (akcji) w celu ich umorzenia do przychodów z działalności gospodarczej, uzasadnia rozliczenie kosztów uzyskania przychodów na tych samych zasadach, co zbycie udziałów osobie trzeciej, tj. stosownie do art. 15  w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP (por. wyrok NSA z 25.03.2014r., sygn. akt: II FSK 830/12, nieprawomocny wyrok WSA w Warszawie z 16.10.2016 r., sygn. akt: III SA/Wa 2140/15., czy wyrok NSA z 6.05.2015 r., sygn. akt: II FSK 1086/13).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: INFORLEX Ekspert

Z drugiej strony, organy podatkowe stoją na stanowisku, iż nie ma podstaw do pomijania literalnie wyrażonej zasady i odwoływania się do ogólnych zasad ujmowania kosztów podatkowych. Tym samym przychód podatnika powstały na skutek dobrowolnego umorzenia udziałów (akcji) należy opodatkować jako przychód z działalności gospodarczej, lecz z uwzględnieniem art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o PDOP (por. interpretacja indywidualna DIS w Katowicach z 13.02.2017r., znak: 2461-IBPB-1-3.4510.22.2017.1.JKT ).

Zdaniem autorów, stanowisko wyrażone w orzeczeniach sądów może budzić wątpliwości, bowiem nakazuje pominięcie wprost wyrażonej normy prawnej. Takie podejście jest wątpliwe w świetle zasady prymatu wykładni literalnej prawa podatkowego. Należy także mieć na względzie, iż NSA nie zdecydował się na powzięcie uchwały rozstrzygającej wątpliwości. Powyższe powoduje, iż rozpoznanie kosztów podatkowych na zasadach ogólnych w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów (akcji) obciąża podatnika ryzykiem sporu z organami podatkowymi.

Tomasz Musialski, Kierownik Zespołu Podatków Bezpośrednich w ECDDP Sp. z o. o.

Kamil Stefaniak, Młodszy Konsultant Podatkowy w ECDDP Sp. z o. o.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy można zasiedzieć udział w nieruchomości (np. jako współwłaściciel)? Czy trzeba płacić podatek od takiego zasiedzenia?

Własność udziału w nieruchomości, podobnie jak całą nieruchomość, można nabyć przez zasiedzenie. Przesłankami nabycia własności udziału w tym trybie jest samoistne posiadanie i upływ określonego wymaganego czasu, który w przypadku dobrej wiary posiadacza wynosi lat 20, a w przypadku złej wiary 30 lat. Zasiedzenie udziału może nastąpić zarówno wówczas gdy każdy ze współposiadaczy korzysta z całej rzeczy, lecz również wówczas, gdy każdy ze współposiadaczy uważa się za posiadacza samoistnego posiadanej części, której się nie da fizycznie wydzielić (por. uchwałę SN z 26.01.1978 r., sygn.akt III CZP 96/77). Warto też podkreślić, że zasiedzieć udział w nieruchomości może zarówno osoba trzecia, jak i jej współwłaściciel.
Tym niemniej zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości nie przebiega identycznie jak zasiedzenie całej nieruchomości czego trzeba mieć świadomość, a w określonych okolicznościach może też być ono w ogóle niemożliwe.

Odprawa lub odszkodowanie dla pracownika przy odejściu z pracy a podatek. NSA: Nie nazwa świadczenia lecz jego charakter decyduje o opodatkowaniu

Restrukturyzacja zatrudnienia u danego pracodawcy polega niejednokrotnie na wdrożeniu programu dobrowolnych odejść, a następnie procedury zwolnień grupowych. Elementem obu tych rozwiązań są wypłacane pracownikom przez pracodawcę świadczenia o charakterze odpraw pracowniczych. Źródłem kontrowersji stało się opodatkowanie tych świadczeń podatkiem dochodowym PIT. W wyroku z 19 listopada 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny, podzielając dotychczasową, ugruntowaną linię orzeczniczą tego Sądu, wyjaśnia, czy tego typu “odszkodowanie” wolne jest od podatku dochodowego.

Emerycie, myślałeś, że z racji wieku masz prawo do ulgi rehabilitacyjnej? Fiskus odpowiada krótko i wprost

Samo bycie emerytem nie wystarczy! Aby skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musisz mieć status osoby niepełnosprawnej lub utrzymywać taką osobę. Sprawdź, kto według fiskusa faktycznie może liczyć na odliczenie i dlaczego wiek nie daje automatycznych przywilejów.

Podatek od spadków i darowizn w 2025 r. - skale i grupy podatkowe, kwoty wolne od podatku

Jakie skale podatkowe i kwoty wolne od podatku obowiązują w 2025 roku? Okazuje się, że od lipca 2023 r. nie zmieniły się przepisy w tym zakresie.

REKLAMA

Polscy przedsiębiorcy mają dość! W 2025 roku oczekują niższych podatków i pilnych reform

Zawiłe przepisy, rosnące koszty i biurokratyczna udręka – polskie firmy jasno mówią, czego potrzebują od rządu w 2025 roku. Priorytetem są niższe podatki, walka z inflacją i tańsze kredyty. Transport alarmuje o brakach kadrowych, a budownictwo czeka na unijne środki. Czy władze wysłuchają głosu przedsiębiorców?

Terminy płatności składek do ZUS i przekazywania dokumentów rozliczeniowych w 2025 roku

Płatnicy składek mają obowiązek przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokumentów rozliczeniowych i oczywiście płacenia składek. Muszą to robić co miesiąc w określonych terminach.

Pożyczka między firmami bez VAT? Czy może potencjalna bomba zegarowa dla Twoich rozliczeń!

Zwolnienie z VAT przy pożyczkach między firmami brzmi kusząco, ale co jeśli rezygnacja z niego może zrujnować Twoje rozliczenia? Sprawdź, dlaczego ta decyzja to coś więcej niż tylko formalność i jak wpłynie na Twoje podatki!

Kawa z INFORLEX. Fundacja rodzinna w praktyce

Fundacja rodzinna w praktyce – zapraszamy na bezpłatne spotkanie online z cyklu 𝐊𝐚𝐰a 𝐳 𝐈𝐍𝐅𝐎𝐑𝐋𝐄𝐗. Bezpłatne spotkanie online odbędzie się 12.02.25 o g𝐨𝐝𝐳𝐢𝐧ie. 𝐓𝐞𝐦𝐚𝐭em spotkania będą fundacja rodzinna w praktyce.

REKLAMA

Mezoinwestycje w MŚP. Czym jest zdolność finansowa i jak ją wykazać? Jak uniknąć błędów w staraniach o dotacje unijne?

To dość oczywiste że zdolność finansowa przedsiębiorstwa stanowi jeden z kluczowych obszarów, determinujących sukces w procesie aplikowania o środki unijne. W szczególności, kiedy mowa o konkursie Mezoinwestycje w MŚP, w którym minimalna wartość dofinansowania to 2 mln PLN, a poziom dofinansowania wynosi nawet do 60% kosztów netto planowanej inwestycji. Wnioskodawca w procesie aplikacyjnym zobowiązany jest wykazać przed instytucją oceniającą swą zdolność finansową do realizacji planowanego przedsięwzięcia.

Emerycie, skarbowy już na Ciebie czeka! Koniecznie sprawdź swój PIT przed tą datą

Do końca lutego emeryci i renciści otrzymają formularze PIT od ZUS i KRUS. W zależności od tego, jaki dokument dostaniesz – PIT-40A czy PIT-11A – może się okazać, że musisz złożyć zeznanie podatkowe. Sprawdź, co zrobić, by uniknąć problemów i czy 30 kwietnia to dla Ciebie ważny termin!

REKLAMA