REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Cesja wierzytelności i przejęcie długu w podatku dochodowym od osób prawnych

 Izabela Żurkowska-Mróz
Doradca podatkowy
Cesja wierzytelności i przejęcie długu w podatku dochodowym od osób prawnych /fot.Shutterstock
Cesja wierzytelności i przejęcie długu w podatku dochodowym od osób prawnych /fot.Shutterstock

REKLAMA

Cesja wierzytelności lub przejęcie długu są powszechnie stosowane w rozliczeniach pomiędzy spółkami. Umowa cesji, czyli przelewu wierzytelności zawierana jest między zbywcą wierzytelności – cedentem, a nabywcą wierzytelności - cesjonariuszem. W efekcie zmienia się osoba wierzyciela. Przejęcie długu nastąpić może poprzez umowę między wierzycielem a osobą trzecią – przejemcą długu, za zgodą dłużnika albo poprzez umowę między dłużnikiem a przejemcą długu, za zgodą wierzyciela. W efekcie zmienia się osoba dłużnika.

Jeżeli wierzytelność została uprzednio zaliczona do przychodów należnych cedenta, zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865 ze zm., dalej „updop”), odpłatność za zbytą wierzytelność nie zwiększa przychodów, ponieważ w tym przypadku następuje jedynie spłata należności zaliczonej już wcześniej do przychodów. Natomiast, gdy wierzytelność zbywana jest przez podmiot, który wcześniej nabył ją, np. w celu windykacji lub dalszej odsprzedaży, kwota uzyskana przez cedenta jest dla niego przychodem. Dzieje się tak, ponieważ wierzytelność, aż do momentu dalszego jej zbycia lub wyegzekwowania, nie stanowi przychodu podatkowego. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 16 ust. 1 pkt 39 updop, do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się strat powstałych z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności. Wyjątek stanowi odpłatne zbycie wierzytelności zaliczonych uprzednio do przychodów należnych, podatnik może uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 w związku z art. 15 ust. 1 updop stratę powstałą w wyniku tej transakcji do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny, tj. przychód w kwocie netto (bez podatku od towarów i usług). Zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 20 updop do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

W myśl art. 12 ust 4b updop, jeżeli wynajmujący lub wydzierżawiający przeniósł na rzecz osoby trzeciej wierzytelności z tytułu opłat wynikających z umowy najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze, a umowy te między stronami nie wygasają, do przychodów wynajmującego lub wydzierżawiającego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności. Opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu wymagalności zapłaty. Do kosztów uzyskania przychodów, wynajmującego lub wydzierżawiającego zalicza się zapłacone osobie trzeciej dyskonto lub wynagrodzenie (art. 15 ust 7 updop).

Po stronie cesjonariusza odpłatne nabycie wierzytelności nie stanowi czynności skutkującej powstaniem przychodu/kosztu podatkowego a tym samym nie powstaje obowiązek podatkowy w momencie nabycia wierzytelności. Przychód podatkowy powstanie dopiero w momencie faktycznej realizacji wierzytelności, tj. dalszej odsprzedaży, windykacji lub dobrowolnej spłaty przez dłużnika. Wydatek poniesiony na zakup wierzytelności będzie natomiast kosztem podatkowym dopiero z chwilą spłaty przez dłużnika nabytej przez Cesjonariusza wierzytelności lub jej części, zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 4 updop.

Do przychodów podatkowych cesjonariusz zaliczyć powinien kwoty wpłacane przez dłużnika w miarę ich uzyskiwania, tj. w dacie ich wpływu na rachunek bankowy. Wydatek poniesiony na zakup wierzytelności będzie kosztem podatkowym dopiero z chwilą spłaty przez dłużnika nabytej przez cesjonariusza wierzytelności lub jej części. Dopiero w tym momencie poniesione wydatki pozostaną w związku z uzyskanymi przychodami.

Autopromocja

KSeF. Jak przygotować się do wystawiania e-faktur

Kup książkę:

KSeF. Jak przygotować się do wystawiania e-faktur + plakat KSeF. Krok po kroku

Do rozpatrywania momentu powstania przychodu w związku z nabyciem wierzytelności należy zastosować art. 12 ust. 3e updop.. Stosownie do art. 12 ust. 3e updop w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 3 updop, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Od 2019 roku, koszty nabycia wierzytelności bądź pakietu wierzytelności są rozpoznawane wprost w kwocie odpowiadającej kwocie uzyskanego przychodu, do momentu zrównania się przychodu ze spłaty wierzytelności (pakietu wierzytelności) z kwotą poniesioną na jej nabycie. Czyli dopiero od momentu, gdy kwota spłat dokonywanych przez dłużnika przekroczy kwotę poniesioną na zakup wierzytelności powstaje dochód stanowiący podstawę opodatkowania. Z pakietem wierzytelności mamy do czynienia w przypadku nabycia w ramach jednej transakcji co najmniej 100 wierzytelności bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności. Dochód z pakietu wierzytelności stanowi nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności nad kosztem nabycia pakietu wierzytelności (art. 15ab ust 1 updof).

Dla momentu rozpoznania kosztu nie ma znaczenia, czy cesjonariusz faktycznie zapłaciła za przejętą wierzytelność, ponieważ na gruncie updop koszt nie sprowadza się tylko do wydatku. Kosztem podatkowym jest świadczenie o określonej wartości poniesione w celu osiągnięcia przychodu, które wpływa na strukturę pasywów i aktywów. Z literalnego brzmienia przepisu art. 15 ust. 4e updop wynika jednoznacznie, że ustawodawca uzależnia moment, w którym wydatek staje się kosztem uzyskania przychodów, od momentu ujęcia go w księgach zgodnie z zasadami ustawy o rachunkowości

Autopromocja

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna

Kup książkę:

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna - Poradnik Gazety Prawnej

Przejęcie długu dokonane przez przejemcę długu w zamian za wynagrodzenie równe wartości przejmowanych zobowiązań, w tym ewentualnych odsetek naliczonych do dnia zawarcia umowy przejęcia długu, jest neutralne dla dotychczasowego dłużnika z podatkowego punktu widzenia, tj. nie będzie powodować po stronie dłużnika powstania obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego tak, jak miałoby to miejsce w przypadku zwolnienia z długu. W przypadku przejęcia długu za wynagrodzeniem równym wartości przejętego zadłużenia, po stronie dotychczasowego dłużnika nie powstanie też koszt podatkowy.  Podmiot będący przejemcą długu wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego dłużnika. W konsekwencji zwiększa swoje aktywa i jest to zwiększenie trwałe oraz definitywne, co oznacza powstanie przychodu. Wynagrodzenie z tytułu przejęcia zobowiązań handlowych jest przychodem w momencie otrzymania. Również w tym momencie przejemca długu powinien rozpoznać koszt uzyskania przychodu z tytułu spłaty długu. Przychód u przejemcy długu powstaje na moment otrzymania środków pieniężnych, czyli ich wpływu bezpośrednio do majątku podatnika, na podstawie art. 12 ust. 3e updop.

Wynagrodzenie z tytułu przejęcia długu pożyczkowego, analogicznie do otrzymanych pożyczek, nie jest przychodem w części przypadającej na kwotę kapitału. Przychodem i kosztem przejemcy długu powinny być natomiast odpowiednio przejęte naliczone odsetki oraz zapłacone odsetki od pożyczki, które nie stanowią przychodu pożyczkobiorcy. W wyroku NSA z 16 stycznia 2018 r., sygn. II FSK 3584/15 sąd uznał, że w sytuacji, gdy przejemca przejmuje dług wynikający z umowy kredytowej, a zatem będzie zobowiązany na tej podstawie do spłaty pozostałej części kredytu, nie uzyskuje przychodu, bowiem w tej samej wysokości/kwocie będzie zobowiązany do spłaty tego kredytu. Kosztem uzyskania przychodu będą wydatki poniesione przez przejemcę długu na spłatę przejętego długu.

Autopromocja

Bieżące aktualności o zmianach przepisów

Czy biuro rachunkowe ma nowe obowiązki w związku z wprowadzeniem KSeF? Zmiany w podatkach dochodowych na 2024 r. i innych zmianach w VAT 2024 oraz prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. I wiele innych bieżących tematów ...

IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Polecamy: PODATKI 2020 – Komplet

W przypadku przejęcia długu pożyczkowego przejemca długu uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty zapłaconych odsetek od kapitału pożyczki, naliczonych od dnia przejęcia zobowiązania od dłużnika, w momencie dokonania przez przejemcę długu faktycznej zapłaty tych odsetek. Skoro przejęcie długu nie narusza istniejącego stosunku zobowiązaniowego, a jedynie powoduje zmianę podmiotową, po stronie dłużnika, te koszty, które mógłby rozpoznawać dłużnik na gruncie updop, może rozpoznawać analogicznie przejemca długu. W myśl regulacji art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) i pkt 11 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), jak również naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Tym samym odsetki od pożyczek/kredytów mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów dopiero w momencie ich kapitalizacji lub faktycznej zapłaty.

Skutek potrącenia wzajemnych wierzytelności między podmiotami jest identyczny z otrzymaniem przez wierzyciela zapłaty pieniężnej.  Potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, gdy potrącenie stało się możliwe. Oznacza to, że wierzytelności obu podmiotów muszą być wymagalne, czyli upłynął już termin ich spełnienia. Zatem i jeden, i drugi wierzyciel mogą nawzajem żądać od siebie spełnienia należnych im świadczeń. Rozpoznanie kosztu z tytułu nabycia wierzytelności oraz przychodu z tytułu potrącenia i wygaśnięcia wierzytelności nastąpi w momencie najpóźniej wymagalnej wierzytelności. Ewentualna nadwyżka wartości potrącenia w stosunku do ceny nabycia wierzytelności przez spółkę stanowi jej dochód.

Izabela Żurkowska-Mróz, doradca podatkowy

Podstawa prawna

- art. 12 ust. 2, ust. 3, ust. 3e, ust. 4b, art. 15 ust. 1, ust. 4, ust 4e, ust. 7, art. 15ab, ust 1, art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a), pkt 11 pkt 20, pkt. 39 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.),

- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 stycznia 2018 r., sygn. II FSK 3584/15.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Panele fotowoltaiczne - obowiązek podatkowy w akcyzie

    Panele fotowoltaiczne stały się symbolem przejścia ku bardziej zrównoważonej i ekologicznej przyszłości energetycznej. Coraz więcej osób prywatnych i przedsiębiorstw decyduje się na inwestycję w technologię słoneczną, aby zmniejszyć swój ślad węglowy i obniżyć rachunki za energię. Jednak wraz z rosnącą popularnością tej technologii pojawiają się również pytania dotyczące jej aspektów podatkowych. Czy wiesz, że produkcja energii z paneli fotowoltaicznych może podlegać opodatkowaniu akcyzą? Czy zdajesz sobie sprawę, że nie tylko przedsiębiorcy, ale także osoby prywatne mogą być zobowiązane do zapłaty tego podatku? W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej kwestii opodatkowania energii elektrycznej produkowanej z paneli fotowoltaicznych w kontekście przepisów dotyczących akcyzy. Zapraszamy do lektury!

    Faktura wystawiona na pracownika przez unijnego przewoźnika. Czy to jest import usług?

    Otrzymaliśmy fakturę za przelot pracownika na trasie Warszawa-Paryż. Dokument wystawił unijny przewoźnik, który wskazał na fakturze swój francuski numer VAT UE. Czy w tej sytuacji musimy rozliczyć import usług, jeśli faktura jest wystawiona na naszego pracownika, który nie prowadzi działalności gospodarczej?

    MF podnosi oprocentowanie obligacji skarbowych

    Ministerstwo Finansów podniosło preferencyjną marżę październikowych obligacji 2-letnich, których oprocentowanie wynika ze stopy referencyjnej NBP i marże dla obligacji 4-, 6-, 10 i 12-letnich, których oprocentowanie uzależnione jest od inflacji - poinformował resort.

    Sprawdzisz online salda i szczegóły rozliczeń z fiskusem. Usługa „Rozliczenia” już działa w e-Urzędzie Skarbowym

    Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa poinformowali 25 września 2023 r., że usługa „Rozliczenia” jest już dostępna w e-Urzędzie Skarbowym. Usługa ta pozwala podatnikom i płatnikom zweryfikować salda i szczegóły rozliczeń z urzędem skarbowym.

    Kara 3 tys. zł za paragon na ladzie. Przepisy milczą, fiskus wręcza mandaty

    Trzy tysiące złotych - tyle miała zapłacić sprzedawczyni w jednej z lodziarni w Polsce, którą urząd skarbowy ukarał mandatem za położenie paragonu na ladzie sklepu. Kara została ostatecznie uchylona przez Krajową Administrację Skarbową. Jednak przepisy nie regulują sposobu wręczania paragonów konsumentom, co prowadzi do kuriozalnych sytuacji.

    Bezrobocie w Polsce. Sierpień 2023 w liczbach

    Główny Urząd Statystyczny przedstawił najnowsze dane dotyczące bezrobocia w Polsce na koniec sierpnia 2023. Jak kształtują się te statystyki w porównaniu z poprzednimi miesiącami i co to oznacza dla rynku pracy?

    Ulga termomodernizacyjna - co można odliczyć?

    Ulga termomodernizacyjna to specjalne odliczenie podatkowe, które pozwala na zmniejszenie podstawy opodatkowania o wydatki poniesione na termomodernizację budynków mieszkalnych. Wielu właścicieli domów jednorodzinnych zastanawia się, jakie wydatki kwalifikują się do tej ulgi i jakie warunki trzeba spełnić, aby z niej skorzystać. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat.

    Polska przyciąga zagranicznych inwestorów. Co sprzyja inwestycjom?

    Polska gospodarka znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju i jest coraz bardziej atrakcyjna w oczach przedsiębiorców z innych krajów. Na warszawskiej giełdzie udział inwestorów zagranicznych osiągnął w I połowie roku poziom 65 procent - to najwyższy wynik w perspektywie całej dekady. 

    Handel hurtowy. Co pokazują dane GUS z sierpnia?

    Sierpniowe dane GUS o handlu hurtowym i nowych zamówieniach w przemyśle pokazują kontynuację spadkowego trendu z poprzednich miesięcy. Słabe wyniki handlu hurtowego ogółem w ujęciu rocznym są m.in. efektem wysokiej bazy z ubiegłego roku, w którym przedsiębiorstwa intensywnie budowały zapasy. Efekt ten widoczny jest szczególnie w przypadku półproduktów pochodzenia nierolniczego i złomu, których sprzedaż w sierpniu ubiegłego roku notowała blisko 60 proc. wzrost r/r a w sierpniu tego roku spadła w ujęciu rocznym o ponad 47 proc.

    Wymiana towaru na nowy w toku reklamacji a VAT. Czy trzeba wystawić fakturę korygującą i nową fakturę?

    Jesteśmy spółką z o.o. W maju 2023 r. sprzedaliśmy klientowi towar. Sprzedaż została udokumentowana fakturą. Na początku sierpnia klient zareklamował sprzedany mu towar i odesłał go do nas. Zamierzamy uznać reklamację i wysłać klientowi nowy towar. Czy w tej sytuacji powinniśmy wystawić fakturę korygującą "zerującą" oraz fakturę dokumentującą nową sprzedaż?

    REKLAMA