Zasady opodatkowania CIT wspólnika SKA (jako spółki osobowej), będącego zarówno komplementariuszem, jak i akcjonariuszem

Komplementariusz-akcjonariusz nie jest odrębną, nową kategorią udziałowców SKA w zakresie uzyskiwanych przychodów. Wspólnik taki uzyskuje ze SKA dwa rodzaje przychodów: po pierwsze udział w zysku SKA przypadający komplementariuszowi, po drugie - dywidendę przypadającą na akcje posiadane przez tego wspólnika (komplementariusza-akcjonariusza).

Tak orzekł NSA w wyroku z 5 kwietnia 2017 r., (sygn. II FSK 517/15).

Sprawa dotyczyła spółki będącej zarówno jedynym komplementariuszem, jak i akcjonariuszem posiadającym 100% akcji w spółce z o.o. spółka komandytowo-akcyjna (SKA). Uzyskiwane przez nią dochody stanowią dochód komplementariusza oraz akcjonariusza, a więc dochód spółki. Podział zysku, a co za tym idzie wysokość dywidendy w spółce SKA za dany rok obrotowy, określa walne zgromadzenie oraz wymaga on zgody komplementariusza. W SKA rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. SKA nie wypłacała i nie będzie wypłacać komplementariuszowi i akcjonariuszowi (a więc spółce) w trakcie roku obrotowego 2012 zaliczek na dywidendę za ten rok obrotowy.

Na tym tle spółka zapytała organ podatkowy, czy na spółce będącej zarówno komplementariuszem i akcjonariuszem SKA, będzie ciążył obowiązek uwzględniania przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów związanych z działalnością SKA prowadzoną w 2012 r. przy ustalaniu wysokości zaliczek na podatek CIT za ten rok.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Przedstawiając własne stanowisko spółka wskazała, że nie można uznać, iż zysk komplementariusza jest zyskiem należnym przed powzięciem uchwały przez walne zgromadzenie. Skoro przychód należny powstanie dopiero z chwilą podjęcia stosownej uchwały przez walne zgromadzenie SKA, które może się odbyć po zakończeniu 2012 r., przychód należny powstanie również po zakończeniu 2012 r. Tym samym, przy obliczaniu przez spółkę zaliczek na podatek dochodowy za 2012 r., nie mogą być uwzględniane przychody oraz koszty uzyskania przychodów związane z działalnością SKA prowadzoną w 2012 r.

Organ odmówił wszczęcia postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że niemożliwe jest, aby w obrocie prawnym funkcjonowała spółka, w której ten sam podmiot byłby jednocześnie jedynym komplementariuszem i 100% akcjonariuszem SKA.

WSA w Gliwicach nie podzielił jednak stanowiska organu wskazując, że brak jest podstaw prawnych do odmowy merytorycznego rozstrzygnięcia wątpliwości spółki.

Wobec tego organ uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. W uzasadnieniu stwierdził, że w przypadku , gdy wspólnikiem spółki osobowej jest osoba prawna, zastosowanie w tej sytuacji znajdą przepisy ustawy o CIT. W odniesieniu do dochodów z tytułu udziału w zyskach spółek osobowych, podstawę ich opodatkowania stanowi dochód będący różnicą między sumą przychodów a kosztami ich uzyskania. Zdaniem organu, jeżeli spółka jest wspólnikiem o podwójnym statusie (komplementariuszem, jak i akcjonariuszem SKA), przychody osiągnięte przez spółkę z tego tytułu oraz koszty ich uzyskania należy rozliczać na zasadach obowiązujących komplementariuszy tych spółek, tj. w trakcie roku podatkowego.

Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach, który nie podzielił w pełni stanowiska organu. W ocenie sądu do obu rodzajów zysku należy zastosować odmienne reżimy opodatkowania podatkiem dochodowym. Stanowiska stron są zatem niezasadne, nie uwzględniają bowiem, że status prawny akcjonariusza SKA będącego jednocześnie komplementariuszem w zakresie dochodów uzyskiwanych z dywidendy jest różny od statusu akcjonariusza takiej spółki.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA, który oddalił skargę organu podatkowego. Sąd wskazał, że zaskarżony wyrok, pomimo błędnego uzasadnienia, odpowiada prawu. Wpisuje się on w linię orzeczniczą, obowiązującą od dwóch i pół roku, reprezentowaną przykładowo przez wyrok NSA z 23 marca 2016 r., II FSK 230/14, zgodnie z którą w takich przypadkach wspólnik rozlicza się oddzielnie jako komplementariusz i oddzielnie jako akcjonariusz. Powyższe stanowisko wynika również z uchwały NSA z 16 stycznia 2012 r., II FPS 1/11. NSA podkreślił, że nie można zaakceptować poglądu o istnieniu czegoś takiego jak odrębna instytucja podatkowa w postaci podatnika o podwójnym statusie.

Patrycja Łukasiewicz,

Źródło: taxonline.pl  7.04.2017r.