Nieruchomość jako wynagrodzenie za umarzane udziały wspólnika

Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12. lipca 2013r., (nr ILPB3/423-544/10/13-S/JG). To korzystne dla podatnika rozstrzygnięcie zostało wydane po uchyleniu poprzednio wydanej interpretacji przez sąd administracyjny.

Sprawa dotyczyła spółki, której udziałowcem jest polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka planowała nabycie od udziałowca posiadanych przez niego udziałów celem ich umorzenia, na podstawie odpowiednich przepisów Kodeksu spółek handlowych. Wynagrodzenie zostało określone w formie niepieniężnej, poprzez przeniesienie własności nieruchomości.

W związku z powyższym spółka zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację, w którym zadała pytanie, czy w przedmiotowej sytuacji wypłata wynagrodzenia w formie niepieniężnej poprzez wydanie na rzecz udziałowca nieruchomości, spowoduje powstanie po stronie spółki wypłacającej przychodu w rozumieniu ustawy o CIT?

W opinii spółki wypłata wynagrodzenia niepieniężnego w zamian za umorzone udziały będzie zdarzeniem neutralnym podatkowo. Celem umorzenia udziałów nie jest bowiem zbycie składników majątkowych, a kształtowanie struktury właścicielskiej spółki. Wypłata wynagrodzenia za umorzone udziały jest świadczeniem jednostronnym, ponieważ skutkuje powstaniem przysporzenia majątkowego jedynie po stronie otrzymującego je udziałowca. Dla wzmocnienia argumentacji, spółka przywołała liczne rozstrzygnięcia organów podatkowych i sądów administracyjnych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu początkowo uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Po wyczerpaniu toku instancyjnego spółka wniosła skargę do WSA, który ją uwzględnił - wniesiona przez organ podatkowy skarga kasacyjna została oddalona przez NSA 22 lutego 2013 r., wyrokiem o sygn. akt  II FSK 1294/11.

Ponownie rozpatrując sprawę, Dyrektor IS podzielił stanowisko spółki.

W uzasadnieniu interpretacji organ stwierdził, że nabycie udziałów w celu ich umorzenia jest szczególnym rodzajem czynności prawnej, której celem nie jest nabycie dóbr – spółka nie otrzymuje bowiem żadnego realnego przysporzenia majątkowego od wspólnika w zamian za wypłacane wynagrodzenie. Jej istota polega na dokonaniu zmiany w strukturze kapitałowej spółki z o.o. W tej sytuacji, wynagrodzenie należne wspólnikowi w zamian za umarzane udziały nie może być traktowane jako „cena nabycia udziałów” płacona przez spółkę. Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych nie ma przeszkód dla ustalenia wynagrodzenia w postaci niepieniężnej. Realizacja obowiązku jego zapłaty w formie rzeczowej nie wpływa na kwalifikację prawną tej czynności. Podsumowując, wydanie przez spółkę nieruchomości na rzecz udziałowca w ramach wynagrodzenia za umarzane udziały nie spowoduje powstania przychodu podatkowego po stronie spółki na gruncie przepisów ustawy o CIT.

Warto dodać, że w obliczu jednolitego, korzystnego dla podatników orzecznictwa sądowego w zakresie braku powstania przychodu po stronie spółki wypłacającej wynagrodzenie niepieniężne w zamian za udziały, niniejsza interpretacja może być jednym z pierwszych sygnałów przyjęcia takiego stanowiska również przez organy podatkowe.

Agnieszka Hermanowska, konsultant w Zespole Zarządzania Wiedzą Działu Prawno-Podatkowego PwC