Odliczenie VAT z faktur otrzymanych przed rejestracją

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 13 listopada 2008 r., sygn. ILPP2/443-769/08-3/JK

Stan faktyczny i stanowisko podatnika

Wnioskodawczyni rozpoczęła działalność gospodarczą 15 lutego 2008 r. Zajmuje się sprzedażą aparatów dla osób niedosłyszących. Pierwszej sprzedaży zainteresowana dokonała w kwietniu 2008 r., wystawiając fakturę VAT wraz z 7-proc. VAT. Towar został wcześniej zakupiony również na fakturę VAT od istniejącego i czynnego podatnika VAT. Mimo że działalność wnioskodawczyni rozpoczęła 15 lutego 2008 r., nie dokonała rejestracji dla celów VAT na formularzu VAT-R. Rejestracji dokonała natomiast 5 sierpnia 2008 r., składając formularz VAT-R i wybrała rezygnację ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT z dniem rozpoczęcia działalności, tj. 15 lutego 2008 r. Po dokonaniu rejestracji zainteresowana złożyła deklarację VAT-7 od lutego 2008 r. do deklaracji bieżącej. W deklaracji za poszczególne miesiące wnioskodawczyni wykazała podatek należny oraz podatek naliczony zgodnie z prowadzonymi rejestrami VAT za kolejne okresy.

Zdaniem wnioskodawczyni, posiada ona prawo do odliczenia VAT za okres od lutego do lipca 2008 r. z faktur za okres poprzedzający rejestrację dla celów VAT. Stanowisko takie znajduje uzasadnienie w wyrokach wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Stanowisko dyrektora izby skarbowej

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.), (...) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy (art. 86 ust. 11 ustawy).

Z kolei - mocą art. 86 ust. 13 ustawy - jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Ponadto - w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3 (art. 96 ust. 1 ustawy).

Z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej wynika prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, co zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. Wszelkie ograniczenia tego prawa wpływają na neutralność podatku, mogą zatem wynikać jedynie z wyraźnej regulacji ustawowej. Przepisy dotyczące rejestracji nie przewidują sankcji w postaci pozbawienia podatnika prawa do pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony.

Treść cytowanego wcześniej art. 88 ust. 4 ustawy nie wskazuje, aby do nabycia prawa do odliczenia podatku naliczonego konieczne było posiadanie statusu podatnika zarejestrowanego w momencie otrzymania faktur zakupu. A zatem, status podatnika czynnego (zarejestrowanego) konieczny jest w momencie wykazywania odliczenia. Oznacza to, że podatnik - w rozumieniu art. 15 ustawy - nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować, musi posiadać status podatnika VAT czynnego (musi posiadać taki status w momencie realizacji uprawnienia). Prawo do obniżenia podatku należnego powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą albo przyszłą działalnością opodatkowaną, a warunek rejestracji jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego.

(...)