REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Upadłość a koszty uzyskania przychodów

Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Upadłość a a koszty uzyskania przychodów
Upadłość a a koszty uzyskania przychodów
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wierzytelności jakie posiada przedsiębiorca względem swojego dłużnika mogą stanowić dla niego pod pewnymi warunkami koszty uzyskania przychodów. Co do zasady, możliwość rozliczenia niezapłaconych przez kontrahenta należności w kosztach uzyskania przychodów będzie uzależniona od posiadania stosownych dowodów. Przedmiot analizy dotyczy sytuacji kiedy wierzyciel posiada postanowienie sądu o upadłości swojego kontrahenta obejmującą likwidację jego majątku.

Wierzytelności odpisane jako nieściągalne czy odpisy aktualizujące  w kosztach uzyskania przychodów

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawych (dalej: ustawa o CIT) za przychody związane z działalnością gospodarczą osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także przychody należne.

REKLAMA

Autopromocja

Tym samym, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą zobowiązani są uwzględnić w podstawie opodatkowania wartość każdej wierzytelności także w przypadku, w którym dłużnik nie może lub nie zamierza spłacić długu. W celu wyeliminowania tego zjawiska ustawa o CIT przewiduje instytucje umożliwiające definitywne lub tymczasowe zaliczenie wartości takich wierzytelności w poczet kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie więc z art. 16 ust.1 pkt 25 lit.a) ustawy o  CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2,

Z kolei w myśl art. 16 ust.2 pkt 2 lit.c) ustawy o  CIT za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana m.in.:postanowieniem sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

Co za tym idzie, prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągnięte jest uzależnione od uprzedniego:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- zarachowana wierzytelności jako przychodu należnego oraz

- właściwego udokumentowania nieściągalności tej wierzytelności.

Kiedy odliczyć podatek VAT od nabytej licencji

Wspólne przedsięwzięcie a rozliczenie VAT

Przy czym katalog dokumentów, jakie mogą służyć za dowód na okoliczność nieściągalności wierzytelności jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, iż dowodem tym mogą być wyłącznie te dokumenty, które ustawa o CIT wymienia wprost.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że wierzytelności odpisane jako przedawnione nie stanowią zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT kosztów uzyskania przychodu.

REKLAMA

W związku z powyższym jeżeli podmiot jest w posiadaniu postanowienia o upadłości kontrahenta, co za tym   idzie zostało dopiero wszczęte postępowanie upadłościowe,wówczas nie zostaną spełnione przesłanki umożliwiające definitywne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności na podstawie art. 16 ust.1 pkt 25 ustawy o CIT.

Niemniej jednak poza możliwością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu samej wierzytelności spisanej jako nieściągalna – podmiot ma też prawo do dokonania przejściowego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu zawiązanego odpisu z tytułu uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT.

Zgodnie zatem z brzmieniem art. 16 ust. 2a pkt 1 lit. a) ustawy o CIT nieściągalność uznaje się za uprawdopodobnioną jeżeli dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo

W analizowanej regulacji kosztem uzyskania przychodów jest zatem odpis aktualizujący, nie zaś sama wartość wierzytelności. Prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości odpisów aktualizujących należności jest uzależnione przede wszystkim od tego czy :

- należność uprzednio została zarachowana jako przychód należny oraz

- czy wierzyciel jest w stanie uprawdopodobnić, że zaszły dodatkowe okoliczności, o których mowa w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT w tym m.in. została ogłoszona upadłość dłużnika obejmująca likwidację jego majątku - co ma miejsce w analizowanym stanie faktycznym.

W związku z powyższym jeżeli przedsiębiorca jest w posiadaniu postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości kontrahenta obejmującej likwidację jego majątku wówczas nieściągalność wierzytelności wobec niego należy uznać za uprawdopodobnioną.

Ponadto, należy także podkreślić, iż dla zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisu aktualizacyjnego konieczne jest również jego dokonanie zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości (art. 35b ustawy o rachunkowości), czyli ujęcie go w księgach rachunkowych.

Należy przy tym dodać, iż – co podkreślają także organy podatkowe np.: Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 5 kwietnia 2012 r., sygn. ITPB3/423-677/11/PS): (...) w przypadku uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, kosztem uzyskania przychodów jest odpis aktualizujący, a nie wierzytelność czy należność, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

W konsekwencji, pomimo uprawdopodobnienia przez Spółkę nieściągalności wierzytelności na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 lit. d) ustawy oraz uprzedniego zaliczenia jej do przychodów należnych na podstawie art. 12 ust. 3, a nie dokonania odpisu aktualizującego, Wnioskodawca nie może wartości tej wierzytelności zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów w oparciu o treść art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy.

O ile zatem można zgodzić się z twierdzeniem Spółki, że wierzytelność spełnia przesłanki umożliwiające uznanie jej za uprawdopodobnioną, to nie sposób podzielić stanowiska, w świetle którego może ona stanowić koszty uzyskania przychodów pomimo nie dokonania odpisu aktualizującego należności zgodnie z art. 35b ustawy o rachunkowości.

Zapłata wierzytelności uzyskana w postępowaniu upadłościowym

W przypadku uzyskania w postępowaniu upadłościowym zapłaty z tytułu wierzytelności  i zaliczeniu odpisu aktualizującego do kosztów uzyskania przychodu – podmiot zobowiązany będzie do rozpoznania przychodu podlegającego opodatkowaniu w wartości uzyskanej w postępowaniu kwoty. Wynika to wprost z brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 4e) ustawy o CIT, zgodnie z którym przychodem jest  szczególności równowartość odpisów aktualizujących wartość należności, uprzednio zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, w przypadku ustania przyczyn, dla których dokonano tych odpisów.


Wartość odsetek od wierzytelności

Zgodnie z art. 12 ust.4 pkt 2 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Podkreślić należy, iż powołany wyżej przepis odnosi się zarówno do odsetek należnych z tytułu uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego, jak również do odsetek stanowiących wynagrodzenie za kredyt (pożyczkę). Z treści tej regulacji wynika, że przychód z tytułu odsetek  powstaje dopiero w momencie faktycznego ich otrzymania.

W związku z powyższym, skoro ustawodawca określił dla odsetek taki szczególny sposób zaliczania ich do podstawy opodatkowania, to wykluczona jest możliwość stosowania do przychodów z odsetek przepisów art. 12 ust.3 ustawy o CIT i traktowanie ich jako przychodów należnych.

Oznacza to, że wierzytelności w postaci odsetek:

- nie mogą stanowić podstawy do zaliczenia samej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodu na mocy art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT;

- nie mogą stanowić podstawy do zaliczenia odpisu aktualizującego do  kosztów uzyskania przychodów n podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o CIT.

Bez znaczenia pozostaje w tej sprawie fakt, że wierzytelności te są związane ściśle z wierzytelnością, której nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o CIT.

Magdalena Szczepańska

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF od 2026 r. Firmy będą mogły wystawiać faktury dla konsumentów przez KSeF. Ministerstwo Finansów pokazało projekt ustawy

Firmy będą mogły wystawiać faktury dla konsumentów poprzez Krajowy System e-Faktur – wynika z projektu ustawy, który 5 listopada 2024 r. został opublikowany na stronach RCL. Firmy dostaną także dodatkowe okresy przejściowe na dostosowanie się do nowych rozwiązań.

Sprawdzamy stawki ryczałtu: Jaki podatek zapłaci manager na kontrakcie B2B?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest dla wielu przedsiębiorców korzystną formą rozliczeń, zwłaszcza przy niskich kosztach działalności. Stawki tego podatku wahają się od 2 proc. do 17 proc., co może znacząco wpływać na wysokość należności wobec fiskusa. Jaką stawkę ryczałtu powinien wybrać manager zatrudniony na kontrakcie B2B w firmie technologicznej?

Przelewy bankowe 11 listopada. Kiedy dojdzie przelew wysłany w piątek po 16:00?

Przed nami kolejny dzień wolny od pracy. Święto 11 listopada przypada w tym roku w poniedziałek. Co z przelewami bankowymi wysłanymi tego dnia? Kiedy najlepiej wysłać przelew, aby dotarł na czas? Czy będą działać płatności natychmiastowe? Warto terminowe płatności zaplanować z wyprzedzeniem. 

Wyższa akcyza na alkohol w 2025 r. Spadnie spożycie alkoholu, czy wzrośnie szara strefa?

W 2025 r. wzrośnie stawka akcyzy na wysokoprocentowy alkohol. Oczywiste jest, że spowoduje to wzrost cen alkoholu w sklepach. Fakt wysokiej stawki na alkohol w Polsce może oznaczać dwa scenariusze: spadek spożycia alkoholu lub ożywienie szarej strefy. Spadek spożycia będzie aspektem pozytywnym, natomiast wzrost szarej strefy już nie.

REKLAMA

Sprzedaż internetowa: kiedy opłata za przesyłkę jest przychodem sprzedawcy? Kiedy warto uniknąć ujęcia kosztu dostawy jako przychodu sprzedającego oraz podstawy opodatkowania VAT?

Sprzedaż internetowa pociąga za sobą najczęściej wysyłkę towaru za pośrednictwem podmiotu trzeciego świadczącego usługi kurierskie. Jeśli nabywca korzysta z opcji darmowej dostawy, to wówczas sprzedający nie otrzymuje od niego dodatkowych środków tytułem kosztów wysyłki i nie powstaje zagadnienie odpowiedniego zaliczenia podatkowego takiej kwoty. Gdy jednak dostawa jest dodatkowo płatna dla kupującego, sprzedawca staje przed pytaniem, czy po jego stronie powstanie dodatkowy przychód w związku z powiększeniem należności kupującego o koszt przesyłki, a także, czy kwota ta stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Składka zdrowotna - zmiany muszą uwzględniać specyfikę i możliwości małych firm. Co najmniej ¾ wysokości zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne powinno podlegać możliwości odliczenia od należnego podatku

Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, złożyła na ręce Premiera Donalda Tuska uwagi dotyczące składek zdrowotnych w nowym projekcie ustawy. Proponuje ustalenie ryczałtowej składki zdrowotnej i możliwość jej częściowego odliczenia od podatku. Majewska podkreśla, że nowe przepisy muszą uwzględniać specyfikę i możliwości małych firm, które są fundamentem gospodarki.

Czy fundacja rodzinna zapłaci CIT od udziałów w spółkach luksemburskich? Przepisy i orzecznictwo nie dają jednoznacznej odpowiedzi, inwestowanie jest więc ryzykowne

Przepisy i orzecznictwo nie dają jednoznacznej odpowiedzi, czy dochód fundacji rodzinnej z transparentnej spółki luksemburskiej podlega podatkowi CIT. Problem wynika z faktu, że takie spółki, zgodnie z luksemburskim prawem, nie są podatnikami. Polskie organy uznają, że fundacje rodzinne, inwestując w te spółki, mogą nie korzystać ze zwolnienia z CIT, jednak niektóre sądy stoją po stronie podatników, uznając, że brak wyraźnych przepisów nie pozwala wykluczyć zwolnienia.

Wiza Vander Elst: Pozwala polskim firmom delegować do Niemiec pracowników spoza UE

Wiza Vander Elst to specjalne rozwiązanie umożliwiające polskim firmom delegowanie pracowników z Ukrainy i innych państw spoza Unii Europejskiej, zatrudnionych legalnie w Polsce, do pracy w Niemczech. Dzięki tej wizie możliwe jest wykonywanie pracy w Niemczech bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Aby jednak uzyskać wizę, polska firma musi przedstawić dowody na legalność zatrudnienia pracownika w Polsce oraz posiadanie przez niego ważnego zezwolenia na pracę. Wiza Vander Elst obowiązuje tylko przez czas trwania konkretnego kontraktu, jednak nie dłużej niż przez 90 dni w roku kalendarzowym.

REKLAMA

Zakład podatkowy w Niemczech dla podatku dochodowego od pracowników. Kiedy powstaje i jak uniknąć tego podatku?

Od dłuższego czasu niemieckie urzędy skarbowe wzywają polskie firmy, które wykonują prace w Niemczech, do odprowadzania podatku dochodowego od pracowników, nawet jeśli przebywają oni w Niemczech krócej niż 183 dni w danym 12-miesięcznym okresie. Dotyczy to sytuacji, gdy firma prowadzi w jednym miejscu prace budowlane powyżej 6 miesięcy, nie posiada biura ani zatrudnionego w Niemczech przedstawiciela handlowego (tzw. zakład podatkowy dla celów podatku dochodowego od przedsiębiorstwa, Einkommensteuerliche Betriebsstätte).

Zwolnienie ze składek ZUS na 1 miesiąc. Wniosek w listopadzie - ulga w grudniu. Jak i gdzie złożyć wniosek?

W 2024 roku z tzw. wakacji składkowych można skorzystać jedynie w grudniu. Ale aby uzyskać zwolnienie ze składek ZUS za grudzień, wniosek trzeba złożyć w listopadzie. Jeśli przedsiębiorca spóźni się i wniosek złoży w grudniu, zwolnienie dotyczyć będzie stycznia 2025 r.

REKLAMA