Jak rozliczyć w PKPiR umowę użyczenia nieruchomości?

Biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Jeżeli poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia (art. 713 Kodeksu cywilnego). Jeżeli umowa użyczenia została zawarta na czas nie oznaczony, użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić
(art. 715 KC). Po zakończeniu użyczenia biorący do używania obowiązany jest zwrócić użyczającemu rzecz w stanie nie pogorszonym; jednakże biorący nie ponosi odpowiedzialności za zużycie rzeczy będące następstwem prawidłowego używania ( art. 718 par.1 KC). Aby użyczenie stało się skuteczne potrzebna jest umowa, pisemna albo ustna, przy czym dla celów dowodowych zaleca się formę pisemną.

Polecamy produkt: Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów 2015 (książka + CD)

Użyczenie nieruchomości a podatek PIT

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm., zwanej dalej ustawą o PIT), za przychody z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość świadczeń otrzymanych w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, czyli na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 125 tej ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20. To oznacza, że użyczenie nieruchomości przez rodziców na poczet działalności prowadzonej przez syna nie będzie skutkować podatkiem dochodowym u syna.

Przy czym, zgodnie z art. 21 ust. 20 ww. ustawy, zwolnienie nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, tj. działalności wykonywanej osobiście.

Od 1 stycznia 2009 r. w wyniku uchylenia art. 16 ustawy o PIT, zmieniły się zasady rozliczania przychodu z tytułu nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości. W rezultacie użyczenie, czyli nieodpłatne udostępnienie nieruchomości, nie skutkuje powstaniem przychodu po stronie użyczającego, jak to miało miejsce do 31 grudnia 2008 r. (IBPBI/1/415-1030/10/ZK).

Zobacz: Ustawa deregulacyjna 2012/2013: VAT uderzy w zatory płatnicze