Kiedy odszkodowanie z samochodowej polisy OC i AC stanowi przychód podlegający opodatkowaniu?

Odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania powstają bezpośrednio z przepisów ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw są wolne od podatku. Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od tej zasady. Należą do nich odszkodowania dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, które w myśl art. 14 ust 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) mogą być przychodem dla przedsiębiorcy.

Autopromocja

POLECAMY: Prowadź automatyczną ewidencję przejazdów i oszczędź nawet 5000 zł

Samochód objęty ubezpieczeniem OC

Składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą są przede wszystkim środki trwałe przedsiębiorców, do których zalicza się także flotę samochodową. Zasadniczo samochody objęte są obowiązkowym ubezpieczeniem OC, ponadto mogą być objęte dobrowolnym ubezpieczeniem AC. W zależności od wyboru sposobu ubezpieczenia kwota otrzymanego odszkodowania będzie różnie rozliczana.

Samochód służbowy wykorzystywany w celach prywatnych – rozliczenie przychodów, kosztów, ewidencja księgowa

Autopromocja

Szkolenie: CIT estoński
warsztat dla księgowych

Sprawdź

W przypadku odszkodowań dotyczących samochodów objętych jedynie ubezpieczeniem OC nie stanowią przychodów:

1. kwoty przekazywane przez ubezpieczycieli warsztatom samochodowym – w przypadku tzw. napraw bezgotówkowych,
2. kwoty otrzymanych odszkodowań w części odpowiadającej poniesionym przez podatnika kosztom naprawy samochodów – w przypadku gdy odszkodowanie zostało wypłacone poszkodowanemu.

Przykład:

Spółka cywilna posiada samochód ciężarowy stanowiący środek trwały, który wykorzystywany jest w prowadzonej działalności gospodarczej. Samochód nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC. Samochód uległ wypadkowi. Sprawcą była osoba trzecia. Z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku zostało przyznane odszkodowanie. Rozliczenie odszkodowania nastąpiło bezgotówkowo. Spółka otrzymała zawiadomienie o przyznaniu odszkodowania. Ponadto wskazano warsztat, który otrzymał odszkodowanie za naprawę w tej samej kwocie co ogólna kwota odszkodowania. Odszkodowanie zostało przekazane na konto warsztatu.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Polecamy: Samochód w firmie 2015 - multipakiet

W tej sytuacji kwota odszkodowania otrzymana od ubezpieczyciela nie podlega opodatkowaniu, gdyż odszkodowanie wypłacone zostało z OC sprawcy wypadku i pokryło w całości naprawę samochodu. Ponadto podatnik w żaden sposób nie skorzystał z przyznanego odszkodowania, dokonał jedynie naprawy uszkodzonego samochodu. Pomiędzy kwotą odszkodowania, a kosztami naprawy nie powstała nadwyżka. W przypadku, gdyby nadwyżka powstała, tj. wartość naprawy byłaby niższa niż otrzymana kwota odszkodowania, podlegałaby ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Stosownie bowiem do art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym (tak stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej, sygn. ITPB1/415-228/07/PSZ).

Samochód objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC

Inaczej sytuacja wygląda, jeżeli samochód objęty jest AC. Wówczas cała kwota odszkodowania stanowi dla  podatnika opodatkowany przychód z działalności gospodarczej. Podatnik natomiast może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów stratę w środku trwałym w wysokości różnicy między wartością początkową samochodu, a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Sprzedaż samochodu - jak rozliczyć koszty ubezpieczenia

Odszkodowania za szkody (odnoszące się do składników majątku) związane z prowadzoną działalnością gospodarczą opodatkowane jest na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ust 1 ustawy o PIT – stawką 18%, 32%  lub podatkiem liniowym 19% (art. 30c ustawy o PIT), w zależności od tego jaki sposób opodatkowania wybrał dany przedsiębiorca. Warto zapamiętać, że odszkodowania, które nie podlegają zwolnieniu wykazuje się w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT) za poprzedni rok podatkowy, w pozycji inne źródła.

Opodatkowanie odsetek od odszkodowań

Warto zapamiętać, że ewentualne odsetki od odszkodowań zawsze będą podlegały opodatkowaniu. Nie można bowiem utożsamiać odsetek za zwłokę z naprawieniem szkody, a zatem nie będą one korzystały z przedmiotowego zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3-4 ustawy o PIT.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM