Przekazanie składnika majątku firmy na cele osobiste - skutki w PIT i VAT

Optymalizując koszty często wykorzystujemy możliwość zaliczenia do kosztów naszej działalności gospodarczej części lub całości powierzchni mieszkania. Możemy w ten sposób chociaż częściowo obniżyć podstawę opodatkowania, a przez to zapłacić niższy podatek.

Wydatki na mieszkanie w kosztach firmy – jak to zrobić

Amortyzacja mieszkania przeznaczonego na biuro firmy

Czasem jednak przychodzi taki moment, iż chcemy wycofać lub sprzedać dany składnik majątku przekazany wcześniej na cele firmowe. Poniżej kilka uwag jak rozliczyć się z nich na gruncie podatku VAT i podatku dochodowego od osób fizycznych.

Opodatkowanie PIT

Przypadek pierwszy: wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej

Wycofanie całości lub części nieruchomości jest obojętne podatkowo. Nieruchomość bowiem zostaje wycofana jako składnik majątku  działalności  gospodarczej a przeniesiona do naszych osobistych celów.

Takie wyjaśnienie można znaleźć w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 października 2012 r. (nr IBPBI/1/415-916/12/WRz):

„Z treści wniosku wynika m.in., że w 1997 r. Wnioskodawca wybudował i oddał do użytku do celów produkcyjnych obiekt stanowiący środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej. Obecnie w związku z tym, że Wnioskodawca wybudował nowy obiekt, ma zamiar wycofać ww. obiekt na potrzeby osobiste.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie nastąpi odpłatne zbycie składnika majątku wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Czynność wycofania składnika majątku (ww. obiektu) z działalności gospodarczej i przekazania go na potrzeby osobiste, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie rodzi żadnych skutków podatkowych w tym podatku. Majątek osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą nie jest prawnie wyodrębniony od jej majątku osobistego, dlatego też przekazanie składnika majątku z prowadzonej działalności gospodarczej na potrzeby osobiste nie powoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy. Poprzez tą czynność nie uzyska on żadnego przysporzenia majątkowego. Nastąpi wyłącznie przesunięcie rzeczy z majątku związanego z działalnością gospodarczą do majątku osobistego.”

Przypadek drugi: wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i jej późniejsza sprzedaż

Wycofanie całości lub części nieruchomości oraz sprzedaż jej po  upływie  6 lat od wycofania nie rodzi obowiązku opodatkowania sprzedaży zgodnie z zasadami dla działalności gospodarczej. Natomiast sprzedając ją przed upływem 6 lat od wycofania, stanowi ona przychód z działalności.

Kwestie te reguluje  między innymi art. 10 ust. 2 punkt 3 oraz art. 14 ust. 2 punkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Została ona również  dokładnie wyjaśniona miedzy innymi w interpretacji z 29 listopada 2011 r. (nr IBPBI/1/415-934/11/ZK):

„W myśl art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat. …

„…Z treści przytoczonych przepisów wynika, że przychodami z działalności gospodarczej są zarówno przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku używanych aktualnie w działalności, jak i przychody uzyskane ze sprzedaży tych składników majątku, które zostały z działalności gospodarczej z różnych względów wycofane. Jeżeli jednak między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat, to przychód ze sprzedaży tych składników majątku nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.”

Opodatkowanie VAT

Pierwszy przypadek, gdy nie mieliśmy prawa odliczenia VAT i  wycofujemy nieruchomość ze składników majątkowych naszej działalności gospodarczej przekazując je na cele mieszkaniowe.

W tym wypadku czynność ta jest czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

(…) planowane wycofanie nieruchomości na cele osobiste Wnioskodawcy nie jest czynnością o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a w szczególności nie jest to dostawa towarów określona w art. 7 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Co prawda nieodpłatnego przekazania budynku – a więc w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy, towaru – dokonuje podatnik i towary te należą do jego przedsiębiorstwa, jednakże w związku z ich nabyciem, Wnioskodawcy – jak oświadczył we wniosku – nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. W konsekwencji brak przesłanek do uznania takiej czynności za dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu. (z uzasadnienia interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPP1/443-753/10/AW z 15 października 2010 r.).

(...) wycofanie budynku, w stosunku do którego podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z ponoszonymi nakładami, z działalności gospodarczej na cele osobiste nie będzie podlegało opodatkowaniem podatkiem VAT i nie będzie rodziło innych obowiązków z zakresu podatku VAT. (z uzasadnienia interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi nr IPTPP1/443-854/11-4/RG z 10 stycznia 2012 r.).

Natomiast jeśli chcemy sprzedać tą  nieruchomość, nie mamy prawa do odliczenia VAT, nie ponieśliśmy też nakładów na tą nieruchomość w wysokości przekraczające 30% jej wartości  sprzedaż nieruchomości jest zwolniona z VAT. Uwaga! rok 2014 ma przynieść w tej materii zmiany.