REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nabycie przez pracodawcę projektu racjonalizatorskiego a koszty pracownicze w PIT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Nabycie przez pracodawcę projektu racjonalizatorskiego a koszty pracownicze w PIT
Nabycie przez pracodawcę projektu racjonalizatorskiego a koszty pracownicze w PIT

REKLAMA

REKLAMA

Do wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi, który opracowuje projekty racjonalizatorskie, nie będą miały zastosowania 50% koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT. Koszty takie mają bowiem zastosowanie wyłącznie w przypadku przeniesienia prawa własności do wynalazku, a projekt racjonalizatorski nie jest w świetle przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej wynalazkiem.

Stosownie do treści art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej zwanej ustawą o PIT) za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Mając na uwadze treść przytoczonych przepisów wskazać należy, że wynagrodzenie wypełniające kryteria uznania za przychód z praw majątkowych (np. przychód z tytułu praw do projektów wynalazczych) może być uzyskane w ramach stosunku pracy pomiędzy pracodawcą oraz pracownikiem – w ramach obowiązków przewidzianych w zawartej umowie o pracę. W takim przypadku należy mówić o powstaniu przychodu ze stosunku pracy, przez co dochody takie powinny być opodatkowane jako przychody ze stosunku pracy, dla których zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych pobiera pracodawca (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej Iw Poznaniu z dnia 9 lipca 2010 r., sygn. ILPB2/415-482/10-2/WM).

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

REKLAMA

Może się jednak także zdarzyć, że projekt racjonalizatorski powstaje w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych a wynagrodzenie z tego tytułu nie jest ustalane w oparciu o umowę o pracę i powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy, lecz w oparciu o odrębny stosunek o charakterze cywilnoprawnym (umowę). W takim przypadku przychody z tytułu przeniesienia praw do projektów racjonalizatorskich należy zakwalifikować jako przychody, których źródłem jest odpłatne zbycie praw majątkowych, o których mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT. W takim przypadku na pracodawcy także ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych – na zasadach przewidzianych jednak dla przychodów z praw majątkowych (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 lipca 2010 r., sygn. ILPB2/415-482/10-3/WM).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT, koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a. Wymieniona w tym przepisie 50% wysokość kosztów uzyskania przychodów, jak wynika z literalnego brzemienia tego przepisu, odnosi się jedynie do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego.

Wskazać należy, że uregulowania zawarte w ustawie o PIT, dotyczące kosztów uzyskania przychodów przysługujących twórcom projektów wynalazczych, należy rozpatrywać w kontekście przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej (zwanej dalej ustawą PWP), określającej status prawny twórców projektów wynalazczych w zakresie prawa do uzyskania patentu, prawa ochronnego oraz prawa do wynagrodzenia itd.

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 pkt 6 w/w ustawy, przez projekty wynalazcze rozumie się wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie. Projekty racjonalizatorskie należy zatem traktować w kategorii projektów wynalazczych. Projektów racjonalizatorskich dotyczą przepisy art. 7 i 8 ustawy PWP. W myśl art. 7 ust. 1 tej ustawy przedsiębiorcy mogą przewidzieć przyjmowanie projektów racjonalizatorskich na warunkach określonych w ustalanym przez siebie regulaminie racjonalizacji.

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Zgodnie z ust. 2 w/w artykułu przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski, w rozumieniu ustawy, każde rozwiązanie nadające się do wykorzystania, nie będące wynalazkiem, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego. W regulaminie, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorca określa co najmniej, jakie rozwiązania i przez kogo dokonane uznaje się w przedsiębiorstwie za projekty racjonalizatorskie, a także sposób załatwiania zgłoszonych projektów i zasady wynagradzania twórców tych projektów (art. 7 ust. 3 ustawy PWP).

Biorąc powyższe pod uwagę należy zatem stwierdzić, że zastosowanie kosztów w wysokości 50%, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy, jest możliwe wyłącznie w przypadku przeniesienia prawa własności wynalazku. Tymczasem projekt racjonalizatorski, który nie jest w świetle przepisów ustawy PWP wynalazkiem. Wynika to jednoznacznie z brzmienia cytowanego powyżej art. 7 ust. 2 ustawy PWP, który stanowi, że przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski, w rozumieniu ustawy, każde rozwiązanie nadające się do wykorzystania, niebędące wynalazkiem podlegającym opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego. Treść tego przepisu jak również pozostałych przepisów ustawy PWP w żaden sposób nie pozwalają na równorzędne zakwalifikowanie wynalazków i projektów racjonalizatorskich na gruncie przepisów art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że w odniesieniu do wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi, który opracowuje projekty racjonalizatorskie, nie będą miały zastosowania 50% koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT, bowiem mają one zastosowanie wyłącznie w przypadku przeniesienia prawa własności do wynalazku. W przedmiotowej zaś sprawie nie można mówić o powstaniu wynalazku, który stanowi odrębną kategorię od projektu racjonalizatorskiego.


Potwierdzenie powyższego odnaleźć można w  Wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 1 września 2014 r. (sygn. ISA/Bd 680/14). W wydanym wyroku WSA orzekł, że w stosunku do wynagrodzenia, wypłacanego podatnikowi za wykonywanie obowiązków nie objętych stosunkiem pracy, polegających na przygotowywaniu projektu racjonalizatorskiego nie będą miały zastosowania 50% koszty uzyskania przychodu. Podwyższone koszty mają bowiem zastosowanie jedynie w przypadku przeniesienia prawa własności do wynalazku. Zgodnie zaś z przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej brak jest możliwości równorzędnego traktowania wynalazków i projektów racjonalizatorskich (na podstawie uzasadnienia ustnego). Podobnie wskazał także Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 lutego 2014 r., ITPB2/415-1056/13/MU.

Grzegorz Wachołek

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA