REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zlecenie Ukraińca - rozliczenie PIT

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Zlecenie Ukraińca - rozliczenie PIT
Zlecenie Ukraińca - rozliczenie PIT

REKLAMA

REKLAMA

Obywatel Ukrainy wykonujący w Polsce umowę zlecenia może, w zależności od indywidualnego stanu faktycznego, być opodatkowany PIT-em w Polsce na zasadach ogólnych, podlegać podatkowi PIT zryczałtowanemu 20 proc. lub rozliczać podatek w Ukrainie.

Umowa zlecenia obywatela Ukrainy w Polsce - rozliczenie PIT

Kwestie opodatkowania w Polsce dochodów osiąganych przez obywateli Ukrainy regulują ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz polsko-ukraińska konwencja o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jeśli osoba z Ukrainy pracuje w Polsce na etacie, rozlicza PIT tak samo jak Polak. Sytuacja jest bardziej skomplikowana, jeśli Ukrainiec zawrze z działającą w Polsce firmą umowę zlecenia.

Istotne jest wówczas m.in., czy zleceniobiorca przedstawił certyfikat rezydencji podatkowej, czyli zaświadczenie wydane przez właściwy organ administracji Ukrainy. W przypadku braku certyfikatu rezydencji, należy ustalić, w którym kraju zleceniobiorca posiada centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Znaczenie może mieć również długość jego pobytu w Polsce.

Na temat opodatkowania umów zlecenia zawartych przez Ukraińców wypowiadał się fiskus. Pomocna może być zwłaszcza interpretacja indywidualna (sygn. 0112-KDWL.4011.57.2021.1.TW), w której dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej omówił sześć stanów faktycznych, z jakimi mierzy się agencja zatrudnienia, która oferuje Ukraińcom pracę na podstawie umów zlecenia.

Interpretacja pochodzi z 2021 r., ale nadal jest aktualna. Eksperci potwierdzają, że żadne przepisy dotyczące opodatkowania umów zlecenia z obywatelami Ukrainy nie zmieniły się w związku z wejściem w życie w 2022 r. nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, ani też specustawy ukraińskiej wydanej po wybuchu wojny.

Dla rezydentów podatkowych Ukrainy wykonujących zlecenia w Polsce nadal pomocna może być broszura Ministerstwa Finansów i Krajowej Administracji Skarbowej „Rozliczenie dochodów uzyskanych w 2020 roku z zatrudnienia w Polsce”.

Poniższe rozważania dotyczą umów zlecenia zawartych co do zasady z firmą. Z uwagi na objętość artykułu, pominęliśmy kwestie umów zawieranych z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, umów o pomocy przy zbiorach oraz dochodów osiąganych w Polsce przez ukraińskich artystów, sportowców i pracowników naukowo-badawczych.

Autopromocja

Ukraiński certyfikat rezydencji oznacza rozliczenie w Ukrainie

Najprostsza sytuacja ma miejsce, gdy obywatel Ukrainy przedstawi zleceniodawcy certyfikat rezydencji podatkowej, wystawiony przez stosowny organ ukraiński. Taki dokument oznacza, że dana osoba jest rezydentem podatkowym Ukrainy. Zgodnie z konwencją, powinna rozliczyć podatek w Ukrainie, chyba że dysponuje w Polsce stałą placówką dla wykonywania swej działalności (więcej o stałej placówce czytaj niżej).

Załóżmy, że obywatel Ukrainy posiada certyfikat rezydencji i nie ma w Polsce stałej placówki. Wówczas zleceniodawca nie pobiera zaliczek na PIT od jego wynagrodzenia ani nie wystawia druku PIT-11. Ukrainiec nie musi składać w Polsce zeznania podatkowego. Nie ma przy tym znaczenia, jak długo przebywa w naszym kraju.

Zleceniodawca zawierający umowę z taką osobą powinien natomiast sporządzić informację IFT-1R. Przekaże ją do końca lutego następnego roku zleceniobiorcy oraz urzędowi skarbowemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Stała placówka może mieć znaczenie. Czym jest stała placówka?

W świetle powyższych zasad wątpliwości może budzić zastrzeżenie z broszury MF i KAS, adresowane do Ukraińców: „Jeżeli przedstawisz certyfikat rezydencji podatkowej, wtedy istotne jest, czy miejsce, w którym świadczysz usługi na podstawie umowy zlecenia, można uznać za stałą placówkę”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dalej czytamy, że jeśli rezydent Ukrainy nie ma w Polsce stałej placówki, podatek zapłaci się tylko w swoim kraju. Jeśli posiada w Polsce stałą placówkę, wówczas co prawda nie musi rozliczać w Polsce PIT, ale zleceniodawca pobierze od jego przychodów 20-proc. zryczałtowany podatek. W obu przypadkach firma powierzająca zlecenie obywatelowi Ukrainy powinna sporządzić informację IFT-1R, nie musi natomiast sporządzać PIT-11.

We wspomnianej interpretacji (0112-KDWL.4011.57.2021.1.TW) dyrektor KIS nie odniósł się do problematyki stałej placówki, chociaż z broszury wynika, że może mieć ona duże znaczenie. O opinie w tej sprawie poprosiliśmy ekspertów.

Nawet w przypadku posiadania certyfikatu rezydencji potwierdzającego miejsce zamieszkania w Ukrainie, trzeba ustalić czy podatnik nie posiada w Polsce stałej placówki, gdyż prowadzenie w Polsce stałej placówki będzie wiązało się z opodatkowaniem dochodów uzyskiwanych za jej pośrednictwem właśnie w Polsce. Natomiast istnienie stałej placówki w Polsce oznaczałoby de facto, że osoba taka prowadzi tutaj w sposób stały działalność gospodarczą” – uważają ekspertki z Taxeo Komorniczak i wspólnicy sp. k.: Wioleta Kosińska, doradca podatkowy, Kierownik Zespołu ds. podatków bezpośrednich oraz Joanna Szlęzak-Matusewicz, doradca podatkowy.

Mikołaj Stanisławski, adwokat z Russell Bedford Dmowski i Wspólnicy Kancelaria Adwokacka S.K.A. uważa, że w sytuacji wojny przepis o stałej placówce nie będzie miał znaczenia. „Stała placówka może wystąpić wtedy kiedy przykładowo osoba fizyczna prowadzi działalność w Ukrainie, a część swojej działalności realizuje w Polsce w takim stopniu organizacyjnym, który umożliwia przyjęcie, że jest to stała placówka. Zakładam, że osoby które obecnie będą podejmowały się zleceń w Polsce, opuściły Ukrainę i tam nie prowadzą już żadnej działalności z powodu wojny” – pisze.

Ekspertki z Taxeo Komorniczak i wspólnicy sp. k. podpowiadają jednak zleceniodawcom zawierającym umowy z Ukraińcami, że warto - poza certyfikatem rezydencji - posiadać np. oświadczenie zleceniobiorcy o tym, że nie posiada on w Polsce stałej placówki. „Posiadanie takiego oświadczenia nie zaszkodzi, a na pewno pozwoli udokumentować, że płatnik dochował pewnej staranności ustalając jak opodatkować wynagrodzenie zleceniobiorcy” – tłumaczą.

Ukrainiec bez certyfikatu rezydencji

W warunkach wojennych, gdy wielu ludzi opuściło swój kraj w pośpiechu, można spodziewać się, że nie każda osoba z Ukrainy zwierająca w Polsce umowę zlecenia będzie mogła przedstawić certyfikat rezydencji. Jeśli nie ma takiego dokumentu, rozliczy podatek w Polsce. Wątpliwość budzi natomiast kwestia, czy płatnik powinien pobierać zaliczki na zasadach ogólnych, czy też zastosować 20-procentowy zryczałtowany podatek od dochodów nierezydentów, zgodnie z art. 29 ustawy o PIT.

Pierwszym krokiem będzie ustalenie, w którym kraju cudzoziemiec ma stałe miejsce zamieszkania. Zleceniodawca nie ma zwykle możliwości, by to zweryfikować. Firma powierzająca zlecenia Ukraińcom, która wystąpiła o interpretację indywidualną, poradziła sobie z tym problemem w następujący sposób: odbierała od zleceniobiorców oświadczenia o tym, że na dzień złożenia oświadczenia i na przyszłość (a więc również w okresie współpracy z Wnioskodawcą) ich centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) mieści się w Ukrainie.

Gdy ustaliliśmy już, że dana osoba posiada ośrodek interesów życiowych w Ukrainie, istotne będzie, jak długo będzie przebywać w Polsce.

a) Jeśli pobyt takiej osoby w Polsce w danym roku podatkowym trwa 183 dni lub krócej, płatnik powinien pobrać 20% zryczałtowany podatek i wpłacić do urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca. Ponadto sporządzi na koniec roku:

- PIT-8AR – należy go złożyć do końca stycznia w urzędzie skarbowym;

- IFT-1R – tę informację należy złożyć do końca lutego urzędowi skarbowemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych oraz podatnikowi.

Obywatel Ukrainy nie będzie musiał składać w Polsce zeznania PIT.

b) Jeśli pobyt takiej osoby w Polsce w danym roku podatkowym trwa dłużej niż 183 dni, płatnik jest obowiązany do 183 dnia pobytu na terytorium Polski pobierać 20% zryczałtowany podatek, a po przekroczeniu 183 dnia pobierać zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych. W obu przypadkach podatek należy przekazać do 20 dnia następnego miesiąca do urzędu skarbowego.

Na koniec roku płatnik będzie musiał sporządzić szereg dokumentów:

- IFT-1R za okres pobytu zleceniobiorcy do 183 dni,

- PIT-11 za okres od momentu, gdy powstał obowiązek poboru zaliczki podatkowej, czyli powyżej 183 dni

- PIT-8AR (z wykazaniem przychodów opodatkowanych 20-procentowym ryczałtem),

- PIT-4R (z wykazaniem przychodów opodatkowanych na zasadach ogólnych).

Obywatel Ukrainy będzie musiał złożyć w Polsce zeznanie PIT.

Ośrodek interesów życiowych w Polsce

We wspomnianej interpretacji podatkowej dyrektor KIS odniósł się do jeszcze jednej sytuacji: obywatel Ukrainy podejmujący w Polsce zlecenie oświadczy, że jego centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) mieści się w Polsce.

Wówczas zleceniobiorca postępuje tak, jakby powierzył zlecenie Polakowi: pobiera zaliczki na zasadach ogólnych, a na koniec roku sporządza PIT-11.

Takie rozwiązanie wydaje się najprostsze, jednak należy mieć na uwadze, aby składane oświadczenie odpowiadało stanowi faktycznemu. Zatem jego złożenie jest możliwe, jeżeli faktycznie miejscem zamieszkania takiej osoby jest Polska” – zwracają uwagę Wioleta Kosińska i Joanna Szlęzak-Matusewicz z Taxeo Komorniczak i wspólnicy sp. k.

Dodają, że w przypadku kontroli to podatnik z Ukrainy będzie musiał udowodnić, że jest polskim rezydentem podatkowym. Organy skarbowe mogą zakwestionować jego rozliczenie podatkowe z uwagi na fakt, że rozliczenie się na zasadach ogólnych może być korzystniejsze niż płacenie 20-procentowego podatku. Ponadto możliwy jest też spór z organami ukraińskimi.

Oczywiście płatnik nie dysponuje realną możliwością kontroli, czy zatrudniony przez niego zleceniobiorca jest czy też nie jest rezydentem podatkowym Polski, dlatego organy akceptują możliwość opierania się na takich oświadczeniach” – dodają ekspertki.

Trudno powiedzieć, czy zasady ogólne można uznać za najprostszą formę rozliczenia w przypadku osób, które zdecydowały się pozostać w Polsce. Pozostałe zasady, to jest niepobieranie podatku, bądź pobieranie 20% zryczałtowanego podatku od przychodów też nie są skomplikowane. Rozumiem jednak, że dla przeciętego pracodawcy w Polsce zasady przewidziane dla obcokrajowców są nietypowe i wymagają wypełnienia formularzy i informacji, z którymi zwykły pracodawca nie spotyka się prawdopodobnie na co dzień (IFT-1R i PIT-8AR)” – uważa Mikołaj Stanisławski, adwokat z Russell Bedford Dmowski i Wspólnicy.

Ukraińcy w Polsce nie będą w stanie uzyskać swoich certyfikatów rezydencji - opinia

Mikołaj Stanisławski, adwokat z Russell Bedford Dmowski i Wspólnicy Kancelaria Adwokacka S.K.A.:
Wydaje się, że problemem, który może wyniknąć z uwagi na brzmienie przepisów jest to, że Ukraińcy w Polsce nie będą w stanie (lub będzie to znacznie utrudnione) uzyskać swoich certyfikatów rezydencji z ukraińskich urzędów. Tylko na postawie takiego dokumentu polski płatnik może nie pobierać podatku. Aby rozwiązać taki problem konieczna byłaby jakaś forma umowy miedzy Polską a Ukrainą, która złagodziłaby ten wymóg. Proszę zwrócić uwagę, że jeśli Ukrainiec deklaruje, że jest rezydentem podatkowym Ukrainy, jego dochody podlegają opodatkowaniu tylko w Ukrainie. Brak podatku w Polsce oraz wojna w Ukrainie powoduje ryzyko, że nieuczciwy podatnik nie rozliczy się w Ukrainie ze swoich dochodów uzyskanych w Polsce, wykorzystując fakt prowadzenia wojny w tym kraju. Poza tym trzeba też wziąć pod uwagę, że Ukraina prawdopodobnie nie będzie chciała rezygnować z tego typu wpływów podatkowych. Być może możliwe byłoby jakieś formalne porozumienie między Polską a Ukrainą, na mocy którego to Polska pobierałaby podatek należy Ukrainie (pełniłaby rolę podobną do płatnika). Jest to jednak całkowicie hipotetyczny scenariusz. Jednocześnie trudno założyć, że wszyscy uchodźcy z Ukrainy będę chcieli pozostać w Polsce na stałe i stać się polskimi rezydentami podatkowymi. Uregulowania, które obecnie obowiązują, muszą zostać zachowane.

Można próbować w przepisach krajowych wprowadzić uproszczenia - opinia

Wioleta Kosińska, doradca podatkowy, Kierownik Zespołu ds. podatków bezpośrednich w Taxeo Komorniczak i wspólnicy sp. k.
Joanna Szlęzak-Matusewicz, doradca podatkowy, Partner w Taxeo Komorniczak i Wspólnicy:

Tak naprawdę kwestia opodatkowania dochodów wszystkich obcokrajowców jest skomplikowana, gdyż zasady ich opodatkowania wynikają zarówno z ustawy o PIT, jak i odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jaką Polska zawarła z państwem, z którego pochodzi taka osoba.

Ustalenie zasad opodatkowania dochodów obcokrajowca zawsze musi sprowadzić się do określenia jego miejsca zamieszkania, a często już dokonanie takiego ustalenia rodzi zleceniodawcom problemy. Wynika to z faktu, że ustawa o PIT wskazuje, że posiadanie statusu rezydenta uzależnione jest od:
- posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Wystarczy spełnić tylko jedno z tych kryteriów, aby być traktowanym jako rezydent podatkowy w Polsce.

O ile dość łatwo policzyć, czy okres pobytu w Polsce przekracza 183 dni, o tyle trudniej odnosić się do nieostrego pojęcia jakim jest ośrodek interesów życiowych.

Niestety rozwiązaniem tego problemu nie mogą być wyłącznie regulacje krajowe. Jak wskazano kwestię rezydencji podatkowej regulują również umowy międzynarodowe. To na forum międzynarodowym konieczne jest wypracowanie przepisów i rozwiązań, które będą odpowiadały aktualnym potrzebom. Problem ten sygnalizowany jest już od dawna. Ustalanie rezydencji podatkowej to nie tylko problem czasu wojny. Także pandemia i możliwość pracy zdalnej pokazały, że przepisy podatkowe są już nieco archaiczne i „nie nadążają” za tym, jakie obecnie istnieją możliwości, co do wyboru miejsca pracy, podróżowania.

W odniesieniu do obywateli Ukrainy z uwagi na to, że sytuacja wymaga szybkiej reakcji oczywiście można próbować w przepisach krajowych wprowadzić rozwiązania, które nieco upraszczałyby zasady rozliczeń tych osób (np. ułatwienia dla płatników). Należy jednak pamiętać, że prawo podatkowe powinno być sprawiedliwe i tutaj trzeba być ostrożnym, aby ewentualne rozwiązania szczególne nie rodziły ryzyka zarzucenia im łamania zasady sprawiedliwości podatkowej.

©℗Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję

Tomasz Ciechoński

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    Jak rozpoznać pellet dobrej jakości? Jak sprawdzić samemu?

    Jakość pelletu jest kluczowym czynnikiem decydującym o jego efektywności i bezpieczeństwie użytkowania. Niezależnie od tego, czy wykorzystujemy go do ogrzewania domu, czy jako surowiec w przemyśle, istnieją cechy, na które warto zwrócić uwagę, aby mieć pewność, że wybieramy produkt najwyższej jakości.

    Składki ZUS wspólników spółki z o.o. (jednoosobowej i wieloosobowej). Kto i kiedy nie zapłaci składek?

    Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych różnicują pozycję wspólników spółki z o.o. w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w zależności od tego, czy spółka jest jednoosobowa czy wieloosobowa.

    Zmienia się odpowiedzialność związana z klasyfikacją towarów. Przewoźnicy mogą zapłacić mandat karny

    Znajomość prawidłowej klasyfikacji towarów to podstawa właściwego zgłoszenia celnego w procedurach celnych wywozowych i przywozowych, a także przy określaniu stawki cła i podatku VAT w sprzedaży wewnątrz UE. Wprowadzany właśnie w życie unijny Import Control System 2 nakłada na przewoźników nowe obowiązki. – Firmy transportowe biorą pełną odpowiedzialność za towar wprowadzany na obszar Unii Europejskiej. Muszą posiadać wszystkie dane na temat stron transakcji i HS kodów towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

    REKLAMA