REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rolnicy i obowiązek prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych

Ewa Pasieczna
Biegły rewident
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Problem obowiązku prowadzenia przez rolników pełnych ksiąg rachunkowych nie jest prosty. Co najmniej z 3 powodów. Po pierwsze dlatego, że mało się o tym mówi i pisze, również w Internecie.

Po drugie - przez przyzwyczajenie pozostajemy w przekonaniu, że skoro rolnicy są zwolnieni z podatku dochodowego (poza działami specjalnymi produkcji rolnej) to właściwie po co im jakiekolwiek księgi?

REKLAMA

Autopromocja

 

Po trzecie - odrębnie ten obowiązek jest uregulowany dla rolników, prowadzących gospodarstwo rolne w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, a inaczej dla osób, uzyskujących przychody w ramach działów specjalnych produkcji rolnej.

 

Działy specjalne produkcji rolnej a pełne księgi

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Opodatkowanie przychodów uzyskiwanych z działów specjalnych produkcji rolnej zostało uregulowane w ustawie o PIT. W ustawie tej znajdują się również przepisy dotyczące obowiązku prowadzenia ksiąg, w tym również ksiąg rachunkowych. Tym samym przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są przepisem szczególnym w stosunku do ustawy o rachunkowości.

 

W efekcie rozstrzygnięcie dylematu: czy osoba uzyskująca przychody z działów specjalnych produkcji rolnej musi prowadzić pełne księgi rachunkowe po przekroczeniu obrotów 1.200.000 EUR następuje na podstawie ustawy o PIT.

 

Kluczowe znaczenie ma przepis art. 24a ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT, uzależniający obowiązek prowadzenia ksiąg przez osoby uzyskujące przychody z działów specjalnych produkcji rolnej od dokonania zgłoszenia zamiaru ich prowadzenia. W tej sytuacji za możliwe i uzasadnione należy uznać przyjęcie, że termin „księgi” (w liczbie mnogiej), zastosowany w tym artykule odnosi się zarówno do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, jak i do ksiąg rachunkowych.

 

Jeżeli zatem podatnik uzyskujący przychody z działów specjalnych produkcji rolnej nie zgłosił zamiaru prowadzenia ksiąg, nie ma obowiązku ich prowadzenia i to niezależnie od wielkości uzyskanych przychodów. Przekroczenie limitu przychodów, o jakim mowa w art. 24a ust. 4 ustawy o PIT (1.200.000 EUR) nie ma więc w takim wypadku żadnego znaczenia, ponieważ obowiązek prowadzenia ksiąg, w tym ksiąg rachunkowych, został uregulowany swoiście w ustawie o PIT, odmiennie niż w ustawie o rachunkowości.

 

Dlatego też dochód z działów specjalnych produkcji rolnej w wypadku, gdy podatnik zamiaru prowadzenia ksiąg nie zgłosi, określany jest na podstawie norm ryczałtowo-szacunkowych, przewidzianych w art. 24 ust. 4-4e ustawy o PIT, także wtedy, gdy przychód przekroczy wspomniany limit z art. 24a ust. 4 ustawy o PIT i art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości (tak też uzasadnienie uchwały NSA z dnia 17.01.2011 r. sygn. akt II FPS 2/10).

 

Czy rolnikowi opłaca się być czynnym podatnikiem VAT?

 

Służebność przesyłu a VAT

 

Rolnik prowadzący gospodarstwo rolne a pełne księgi

 

Rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne, a więc uzyskujący przychody z działalności rolniczej poza działami specjalnymi produkcji rolnej, nie mogą się powoływać się na zapisy ustawy o PIT w zakresie obowiązku lub braku prowadzenia ksiąg, ponieważ zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

 

Tym samym rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne są zobowiązani do stosowania wyłącznie ustawy o rachunkowości. Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 przepisy tej ustawy stosuje się między innymi do osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro.

 

Chcąc ustalić powyższą wielkość w polskich złotych, należy przemnożyć kwotę 1.200.000 euro przez średni kurs ogłoszony przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok obrotowy.

 

Joanna Dadacz, dyrektor departamentu rachunkowości Ministerstwa Finansów, wyjaśnia, że art. 2 ust. 1 ustawy o rachunkowości dotyczy także działalności rolniczej. Stanowisko Ministerstwa Finansów i specjalistów z rachunkowości zostało zaprezentowane w artykule „Rolnicy nie prowadzą ksiąg rachunkowych” Gazety Prawnej z 9 maja 2012 r.

 

Oponenci, kwestionujący istnienie takiego obowiązku podnoszą, że ustawodawca, konstruując katalog jednostek zobowiązanych do stosowania ustawy o rachunkowości, zapomniał przez przypadek wyłączyć rolników.

 

Polemizując z tym twierdzeniem należy stwierdzić, że nie ma w polskim ustawodawstwie przepisu wyłączającego powyższy obowiązek. Obowiązki ewidencyjne wynikające z ustawy o rachunkowości nie zależą od sposobu opodatkowania i sposobu prowadzenia działalności. Nie znajdziemy w przepisach ustawy o rachunkowości zapisu, że przepisy tej ustawy stosuje się wyłącznie w stosunku do osób i podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych nie wynika również i nie łączy się z obowiązkiem ustalania podstawy opodatkowania dla potrzeb podatku dochodowego. Takie myślenie jest całkowicie błędne i pozbawione podstaw prawnych.

 

Ponadto dowodem na celowe działanie ustawodawcy jest treść innych ustaw, w tym ustawy o VAT. Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 19 ustawy o VAT, pod pojęciem rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku VAT, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

 

Treść tego artykułu dowodzi, że ustawodawca przewidział dla rolników obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Oczywiście tylko dla tych, którzy osiągnęli limit 1.200.000 EUR obrotów ze sprzedaży.

 

Zatem argumentacja przeciwników tego poglądu jest z góry skazana na porażkę - szczególnie w obliczu określonych ustawą o rachunkowości sankcji za nieprowadzenie ksiąg rachunkowych lub niesporządzenie sprawozdania finansowego.

 

Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 77 ustawy o rachunkowości kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

 

1.      nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych,

2.      niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych

 

- podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

 

Na osłodę warto sobie uświadomić, że prowadzenie pełnych ksiąg rachunkowych pozwala m.in. zapanować nad posiadanym majątkiem, należnościami i zaciągniętymi zobowiązaniami. Zwiększenie kosztochłonności prowadzenia gospodarstwa rolnego zostanie na pewno zrekompensowane danymi, jakie jesteśmy w stanie uzyskać z pełnych ksiąg rachunkowych.
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Składka zdrowotna - zmiany muszą uwzględniać specyfikę i możliwości małych firm. Co najmniej ¾ wysokości zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne powinno podlegać możliwości odliczenia od należnego podatku

Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, złożyła na ręce Premiera Donalda Tuska uwagi dotyczące składek zdrowotnych w nowym projekcie ustawy. Proponuje ustalenie ryczałtowej składki zdrowotnej i możliwość jej częściowego odliczenia od podatku. Majewska podkreśla, że nowe przepisy muszą uwzględniać specyfikę i możliwości małych firm, które są fundamentem gospodarki.

Czy fundacja rodzinna zapłaci CIT od udziałów w spółkach luksemburskich? Przepisy i orzecznictwo nie dają jednoznacznej odpowiedzi, inwestowanie jest więc ryzykowne

Przepisy i orzecznictwo nie dają jednoznacznej odpowiedzi, czy dochód fundacji rodzinnej z transparentnej spółki luksemburskiej podlega podatkowi CIT. Problem wynika z faktu, że takie spółki, zgodnie z luksemburskim prawem, nie są podatnikami. Polskie organy uznają, że fundacje rodzinne, inwestując w te spółki, mogą nie korzystać ze zwolnienia z CIT, jednak niektóre sądy stoją po stronie podatników, uznając, że brak wyraźnych przepisów nie pozwala wykluczyć zwolnienia.

Wiza Vander Elst: Pozwala polskim firmom delegować do Niemiec pracowników spoza UE

Wiza Vander Elst to specjalne rozwiązanie umożliwiające polskim firmom delegowanie pracowników z Ukrainy i innych państw spoza Unii Europejskiej, zatrudnionych legalnie w Polsce, do pracy w Niemczech. Dzięki tej wizie możliwe jest wykonywanie pracy w Niemczech bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Aby jednak uzyskać wizę, polska firma musi przedstawić dowody na legalność zatrudnienia pracownika w Polsce oraz posiadanie przez niego ważnego zezwolenia na pracę. Wiza Vander Elst obowiązuje tylko przez czas trwania konkretnego kontraktu, jednak nie dłużej niż przez 90 dni w roku kalendarzowym.

Zakład podatkowy w Niemczech dla podatku dochodowego od pracowników. Kiedy powstaje i jak uniknąć tego podatku?

Od dłuższego czasu niemieckie urzędy skarbowe wzywają polskie firmy, które wykonują prace w Niemczech, do odprowadzania podatku dochodowego od pracowników, nawet jeśli przebywają oni w Niemczech krócej niż 183 dni w danym 12-miesięcznym okresie. Dotyczy to sytuacji, gdy firma prowadzi w jednym miejscu prace budowlane powyżej 6 miesięcy, nie posiada biura ani zatrudnionego w Niemczech przedstawiciela handlowego (tzw. zakład podatkowy dla celów podatku dochodowego od przedsiębiorstwa, Einkommensteuerliche Betriebsstätte).

REKLAMA

Zwolnienie ze składek ZUS na 1 miesiąc. Wniosek w listopadzie - ulga w grudniu. Jak i gdzie złożyć wniosek?

W 2024 roku z tzw. wakacji składkowych można skorzystać jedynie w grudniu. Ale aby uzyskać zwolnienie ze składek ZUS za grudzień, wniosek trzeba złożyć w listopadzie. Jeśli przedsiębiorca spóźni się i wniosek złoży w grudniu, zwolnienie dotyczyć będzie stycznia 2025 r.

ZUS: 48,2 tys. wniosków o wakacje składkowe od 1 października 2024 r. Kto może złożyć wniosek? Jak złożyć wniosek o wakacje składowe?

ZUS: 48,2 tys. wniosków o wakacje składkowe od 1 października. Kto może złożyć wniosek? Jak złożyć wniosek o wakacje składowe? 1 października Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął zbieranie wniosków o wakacje składkowe.

Księgowy jako doradca strategiczny – ewolucja zawodu w erze cyfrowej

Badanie fillup k24 „Księgowi jako kluczowi doradcy klienta? Rola, wyzwania i rozwój zawodu okiem księgowych i przedsiębiorców” pokazuje, że przedsiębiorcy chcą widzieć w księgowym osobę, która doradzi, zrozumie ich, pomoże podjąć strategiczne decyzje, a nie tylko wprowadzi dane – mówi Monika Piątkowska, doradca podatkowy fillup. 

Podatek leśny 2025: stawka podatku wynosi 61,02 zł za hektar. Kto zapłaci, a kto jest zwolniony?

Podatek leśny obejmuje grunty leśne z wyjątkiem lasów wykorzystywanych na działalność inną niż leśna. W 2025 roku stawka podatku wynosi 61,02 zł za hektar, obliczona na podstawie średniej ceny sprzedaży drewna. Dowiedz się, kto jest zobowiązany do płacenia podatku leśnego i jakie przysługują zwolnienia.

REKLAMA

E-faktura od 2026 r.: co oznacza KSeF dla dużych i małych przedsiębiorców?

Od 2026 roku Krajowy System e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowy dla wszystkich firm, z pewnymi udogodnieniami dla najmniejszych przedsiębiorców. Michał Sosnowski, Business Development Director w Exorigo-Upos, wyjaśnia, jakie zmiany czekają przedsiębiorstwa oraz z czym wiąże się możliwość stosowania trybu offline.

Prof. Modzelewski: nie będzie faktur ustrukturyzowanych w 2026 roku. Dlaczego?

Niedawno dowiedzieliśmy się oficjalnie, że odroczony do dnia 1 lutego 2026 r. termin wprowadzenia powszechnego obowiązku wystawiania tzw. faktur ustrukturyzowanych nie będzie już odraczany, mimo że nie powstał jeszcze nawet projekt zasadniczej przebudowy tej koncepcji, co zapowiedział oficjalnie minister finansów. 

REKLAMA