Można kupić mieszkanie za granicą, by nie zapłacić PIT w Polsce

Tak zinterpretował przepisy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej wydanej 30 czerwca 2015 r.

Nieruchomość w spadku po zmarłej matce

2 października 2013 r. zmarła matka Wnioskodawcy. W spadku po niej mężczyzna otrzymał nieruchomość, którą następnie sprzedał 30 września 2014 r. Korzystając z zapisów art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca chce przekazać uzyskane fundusze na własne potrzeby mieszkaniowe. Wnioskodawca ma w planach przeprowadzić się do Francji, gdzie mieszka jego córka i tam kupić dom mieszkalny będący współwłasnością z córką i jej rodziną. Po dokonanym zakupie owej nieruchomości Wnioskodawca przeniesie się na stałe do Francji.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zadał pytanie, czy kupując budynek mieszkalny we Francji, gdzie mężczyzna będzie mieszkał, z funduszy pozyskanych ze sprzedaży w  2014 r. nieruchomości, którą wcześniej otrzymał w spadku, będzie on zwolniony od zapłaty podatku dochodowego  zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z opinią Wnioskodawcy, zakup nieruchomości we Francji, gdzie będzie mieszkał na stałe, z funduszy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, którą wcześniej otrzymał jako spadek, zwalnia go z zapłaty podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 przywołanej wcześniej ustawy, ponieważ zakup ten spełnia warunki własnych celów mieszkaniowych. Wydatek na zakup nieruchomości  we Francji mieści się również w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Wcześniejsza interpretacja indywidualna uznana jako nieprawidłowa

Dla Wnioskodawcy w tej samej kwestii była już wcześniej wydana interpretacja indywidualna z 9 marca 2015 r., w której to interpretacji organ podatkowy ocenił stanowisko Wnioskodawcy jako nieprawidłowe. Składając późniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, Wnioskodawca nieco inaczej przedstawił okoliczności sprawy. Organ na tym etapie nie prowadzi jednak podstępowania dowodowego i nie rozstrzyga, który opis jest prawdziwy. Organ wydaje interpretację uznając za podstawę jedynie opis zdarzenia przedstawiony przez Wnioskodawcę we wniosku z 25 marca 2015 r.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. 

W związku z powyższym przepisem każda czynność prawna której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, czyli przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej. 

W przypadku zaś nabycia nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej powinien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku czyli śmierć spadkodawcy.

Należy stwierdzić, że do nabycia przez Wnioskodawcę sprzedanej 30 września 2014 r. nieruchomości doszło 2 października 2013 r. w dacie śmierci matki. Czyli to ta data ma znaczenie dla liczenia okresu 5 lat.

W związku z tym, że zbycia nieruchomości dokonano przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została nabyta, to sprzedaż ta będzie stanowiła źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c). Przy sprzedaży ww. nieruchomości zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

Podstawę obliczenia podatku stanowi dochód, czyli różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży nieruchomości (ustalonym zgodnie z art. 19) a kosztami uzyskania tego przychodu, ustalonymi w niniejszej sprawie zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy. 

Rozstrzygając  o prawie Wnioskodawcy do zwolnienia z opodatkowania po pierwsze należy pamiętać, że zawarty w art. 21 ust. 25 ustawy katalog wydatków uprawniających do zwolnienia ma charakter zamknięty i w związku z tym tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim wskazanych umożliwia skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania. Inne wydatki nie wymienione w tym katalogu nie będą uprawniały do skorzystania z powyższego zwolnienia.

Następnie należy mieć na uwadze fakt, że ustawodawca uzależnia prawo do skorzystania ze zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie, środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) na realizację własnego celu mieszkaniowego. Celem tym może być nabycie na własność budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w nim, w którym to budynku podatnik będzie zaspokajał swoje własne potrzeby mieszkaniowe (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy).

Jak sprowadzić auto z Niemiec – PDF

Podatek od spadków i darowizn 2015 - PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach podkreślił, że samo poniesienie wydatku na nabycie budynku mieszkalnego nie świadczy już o tym, że zostanie spełniona przesłanka do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Warunkiem takiego zwolnienia jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca nie uzależnił skorzystania z prawa do zwolnienia z opodatkowania od wykazania zamiaru zamieszkania w nowym budynku  jedynie w chwili jego nabycia, lecz wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, które realizowane są w dłuższym okresie czasu.

W orzecznictwie dosyć jednolicie przyjmuje się, że cel mieszkaniowy wiąże się z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych przy czym chodzi tu o potrzeby mieszkaniowe w sensie obiektywnym, czyli potrzeby przeciętnego podatnika, który o zwolnienie się ubiega. Zawsze centrum życiowe koncentruje się w konkretnym budynku mieszkalnym i ten właśnie budynek służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Ustawowy warunek do skorzystania z ulgi powinien być spełniony w chwili nabycia nieruchomości. Natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 20 października 2014 r. sygn. akt I SA/Łd 908/14 postawił tezę, że „już wówczas obiektywna potrzeba wykorzystania takiego lokalu powinna mieć miejsce”. Tym samym nie będzie celem mieszkaniowym nabycie nieruchomości, w której w bliżej nieokreślonej przyszłości podatnik będzie dopiero realizował własne potrzeby mieszkaniowe.

W tym samym wyroku Sąd podkreślił, że skorzystanie ze zwolnienia odnosi się tylko i wyłącznie do tych nabyć, które służą określonym celom, zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych. Co więcej, nabycie powinno być ukierunkowane na zaspokojenie wyłącznie własnych celów mieszkaniowych Wnioskodawcy i nie może służyć ani realizacji celów mieszkaniowych innych osób (córki i jej rodziny) ani służyć uniknięciu opodatkowania poprzez dokonanie wydatku.

 Podsumowując, jeżeli ustawowy cel mieszkaniowy będzie zrealizowany i Wnioskodawca zamieszka w zakupionym budynku we Francji wspólnie z córką na stałe, tam skoncentruje się jego życie, zakupiony budynek będzie stanowił ośrodek zaspokajania codziennych potrzeb związanych z zamieszkiwaniem i typowymi funkcjami mieszkania tym samym można zgodzić się z Wnioskodawcą, że nabędzie on prawo do zwolnienia z opodatkowania obejmującego wydatki ze sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku. Należy jednak pamiętać, że skoro mężczyzna zamierza nabyć dom mieszkalny we Francji na współwłasność z córką, to kwotę braną pod uwagę do obliczenia dochodu zwolnionego należy obliczyć stosownie do wielkości udziału w budynku mieszkalnym jaki nabędzie na własność Wnioskodawca.

Oprac. Ewelina Zalewska