Opodatkowanie PIT zbycia odziedziczonego udziału w gospodarstwie rolnym

Niestety nie.

Odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Przepisy prawa w sposób jednoznaczny określają moment i podstawę nabycia nieruchomości. W przypadku nabycia nieruchomości lub udziału w nieruchomości w drodze spadku datą nabycia – w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest data otwarcia spadku, czyli śmierć spadkodawcy.

W związku z faktem, że od końca roku, w którym nastąpiło nabycie udziału w gospodarstwie rolnym do chwili jego zbycia nie upłynie 5 lat kalendarzowych stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Zauważyć należy, że ustawodawca wprowadził zwolnienia z opodatkowania niektórych przychodów otrzymanych w związku ze zbyciem nieruchomości. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia od podatku dochodowego przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy przychodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny.

Ilekroć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jest mowa o gospodarstwie rolnym – oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym (art. 2 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

W przedmiotowym przypadku nastąpi zbycie udziału w gospodarstwie rolnym na rzecz pana brata, który prowadzi to gospodarstwo i będzie kontynuował tą działalność. Nie nastąpi zatem zmiana charakteru gruntu, w dalszym ciągu będzie on wykorzystywany na cele rolnicze.

Charakter gruntów, ich powierzchnia oraz cel sprzedaży nie są więc jedynymi przesłankami, od których zależy możliwość zwolnienia z opodatkowania. Przesłanką niezbędną jest to aby transakcja dotyczyła sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Oznacza to, że transakcja może obejmować np. wszystkie nieruchomości wchodzące w skład tego gospodarstwa rolnego bądź niektóre z nich.

Sprzedaż całości lub części gospodarstwa rolnego następuje wyłącznie w sytuacji, gdy łącznie wszyscy współwłaściciele sprzedają gospodarstwo rolne lub część gospodarstwa rolnego. Zwolnienie nie dotyczy bowiem sprzedaży udziału w gospodarstwie rolnym, a z taką sytuacją mamy do czynienia w rozpatrywanej sprawie.

Przedmiotem umowy sprzedaży będzie bowiem udział we współwłasności, nie zaś nieruchomość lub jej część. Nie można utożsamiać udziału w gospodarstwie rolnym z częścią tego gospodarstwa rolnego. Udział wyraża zakres uprawień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej i jest określony odpowiednim ułamkiem.

Skoro ustawodawca w przepisie dotyczącym zwolnienia przychodu ze sprzedaży wymienił jedynie nieruchomość lub jej część to nie można uznać, że zwolnienie to obejmuje również przychód ze sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości lub jej części. Sprzedaż udziału w nieruchomości nie jest więc równoznaczna ze sprzedażą nieruchomości czy jej części, mimo że każdy kolejny nabywca udziału staje się współwłaścicielem całej nieruchomości, nie ma wpływu na całość sytuacji rzeczy bądź udziałów pozostałych współwłaścicieli.

W związku ze zbyciem udziału ½ w odziedziczonym gospodarstwie rolnym uzyska pan przychód z tytułu zbycia udziału we współwłasności nieruchomości a nie części nieruchomości, która stanowi gospodarstwo rolne. Przychód taki nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.