Fiskus ma prawo oszacować przychody

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 19 ust. 4 ustawy o PIT stanowi, że jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy - organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej.

W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Możliwość sprawdzania przez fiskusa, czy wartość ustalana przez strony umowy nie odbiega od wartości rynkowej nie dotyczy jednak tylko wartości nieruchomości. W odniesieniu do przychodów z kapitałów pieniężnych przychodem np. ze sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Ale art. 17 ust. 2 ustawy o PIT stanowi, że w przypadku, gdy wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej, organy podatkowe mogą na podstawie art. 19 ustawy o PIT oszacować przychód wspólnika zbywającego udziały, dostosowując wielkość tego przychodu do wartości rynkowej zbywanych udziałów.

Opis jak mogłaby wyglądać praktyka stosowania takiej możliwości oszacowania przychodu inwestora znajdziemy w interpretacji indywidualnej z 8 maja 2009 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (nr ILPB2/415-180/09-2/JK).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadziła działalność w zakresie wynajmu nieruchomości własnych. Do spółki należały trzy nieruchomości. Zakup nieruchomości sfinansowany został pożyczkami od inwestorów prywatnych oraz kredytami bankowymi. 100% udziałów o wartości nominalnej 50 000 zł posiada jedna osoba fizyczna.