REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spadek, czy darowizna? Jak korzystniej podatkowo przekazać mieszkanie dziecku?

Dorota Kwapisz
podatek od spadków i darowizn
podatek od spadków i darowizn
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Matka chce mi przekazać mieszkanie w formie darowizny. Ojciec i mój brat nie żyją. Innego rodzeństwa nie mam. Brat pozostawił dwie córki. Jakie zobowiązania będę miała wobec nich ? Czy dla mnie korzystniej będzie, gdy matka ustanowi mnie jedyną spadkobierczynią, a córki brata będą dochodzić zachowku?

Spadek, czy darowizna? Jak korzystniej podatkowo przekazać mieszkanie dziecku?

Najkorzystniejsza w opisanej sytuacji jest darowizna dokonana ze zwolnieniem z obowiązku zaliczenia do spadku, ale tylko pod warunkiem, że matka nie pozostawi testamentu.

REKLAMA

Autopromocja

Wówczas po jej śmierci do dziedziczenia zostaną powołane jej dzieci - córka i syn, a ponieważ syn nie żyje - jego córki. W skład spadku wejdą przedmioty i prawa, które spadkodawczyni posiadała w chwili śmierci. Spadek nie obejmie mieszkania, które zostało przekazane córce w drodze darowizny.

Córka nie będzie też miała żadnych zobowiązań wobec pozostałych spadkobierców - córek brata. Szczegóły - w uzasadnieniu.

Spadek

W przypadku braku testamentu dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Wówczas w pierwszej kolejności powołani do spadku są: dzieci i małżonek spadkodawcy. Przyjmując zatem, że ojciec zmarł przed synem, spadek po nim przejdzie na matkę i dzieci - syna i córkę, w częściach równych, czyli każde z nich otrzyma 1/3 spadku po ojcu. Natomiast po śmierci syna spadek po nim przypada jego dzieciom.

W omawianej sytuacji nie wiadomo, czy mieszkanie należy wyłącznie do matki, czy było wspólną własnością matki i ojca. Zakładając, że współwłaścicielem mieszkania był również ojciec, jego udział w mieszkaniu, czyli 1/2, przechodzi na żonę oraz dzieci - syna i córkę. Odziedziczą oni po 1/3 udziału ojca, czyli własność mieszkania będzie się przedstawiała następująco: 4/6 - matka, 1/6 - córka, 1/6 - syn.

Następnie po śmierci syna udział, który mu przypadał w mieszkaniu, otrzymują jego dzieci. Ponieważ syn ma dwie córki, odziedziczą one po 1/2 jego udziału w mieszkaniu, czyli po 1/12 całości mieszkania. W takiej sytuacji matka będzie dysponowała 8/12 mieszkania, jej córka 2/12, a córki syna po 1/12 każda. Matka będzie mogła zatem darować córce jedynie 8/12 mieszkania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?

Przyjmując jednak, że mieszkanie należy w całości do matki, a jej mąż i syn nie żyją, to po jej śmierci powołane do dziedziczenia będą córka oraz dzieci syna.

Spadkodawczyni nie sporządziła testamentu, pozostawiła po sobie mieszkanie. Syn nie żyje. Jedynymi żyjącymi członkami rodziny są córka i dzieci syna. Córka i syn spadkodawczyni dziedziczą w częściach równych - po 1/2, a ponieważ syn nie żyje, jego udział spadkowy przypada jego dzieciom w częściach równych, czyli każde z nich otrzyma 1/2 udziału, jaki syn otrzymałby w drodze dziedziczenia po matce, czyli po 1/4 majątku spadkowego. Stąd córka spadkodawczyni otrzyma 1/2, a córki syna po 1/4 mieszkania.

W przypadku sporządzenia testamentu obowiązuje zasada swobody testowania, która polega na tym, że spadkodawca może powołać do całego spadku także osobę spoza grona spadkobierców ustawowych.

Do grona spadkobierców ustawowych należą m.in.: dzieci, małżonek spadkodawcy, rodzice i rodzeństwo. W takiej sytuacji osobie najbliższej spadkodawcy, która nie została uwzględniona w testamencie, przysługuje roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej w wysokości 1/2 albo 2/3 udziału spadkowego, który przypadałby jej przy dziedziczeniu ustawowym. Ma to na celu zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy.

Dlatego, jeżeli matka pozostawi testament, w którym ustanowi córkę jedyną spadkobierczynią swojego majątku, córki syna (wnuczki) będą miały prawo żądać zapłaty zachowku.

Zachowek

Sama wysokość zachowku jest określana następująco:

• jeżeli córki syna spadkodawczyni uprawnione do zachowku są małoletnie albo trwale niezdolne do pracy, otrzymają zachowek w wysokości 2/3 udziału spadkowego, który przypadałby im przy dziedziczeniu ustawowym,

• w pozostałych przypadkach - w wysokości 1/2 udziału spadkowego, który przypadałby im przy dziedziczeniu ustawowym.

Przy obliczaniu zachowku istotną kwestią jest obliczenie wartości całego majątku wchodzącego w skład spadku. Do wartości spadku należy zaliczyć wartość majątku pozostawionego przez spadkodawcę, a także darowizny uczynione przez spadkodawcę jeszcze za życia, z wyjątkiem:

• drobnych darowizn,

• darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty od otwarcia spadku, czyli od chwili śmierci spadkodawcy, oraz

• darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami czy uprawnionymi do zachowku.

W omawianym przypadku mogą zachodzić dwa zdarzenia:

1) matka podaruje córce mieszkanie, a potem sporządzi testament, w którym ustanowi ją jedyną spadkobierczynią pozostałego majątku,

2) matka przekaże córce w drodze testamentu mieszkanie, które będzie jedynym majątkiem, jaki posiada.

Zarówno pierwsze, jak i drugie rozwiązanie zwiększa ogólną wartość spadku, od której należy obliczyć wartość zachowku (art. 993 k.c.), bo w skład masy spadkowej w obu tych przypadkach wchodzi mieszkanie.

Darowizna i jej opodatkowanie

REKLAMA

Darowizna jest najkorzystniejszym wyjściem z sytuacji, jeśli zastrzeże się, że została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia jej do schedy spadkowej (art. 1039 k.c.). Warunkiem jest, że matka nie pozostawi testamentu. Jeżeli matka pozostawi testament, w którym ustanowi córkę jedyną spadkobierczynią, córka spadkodawczyni będzie musiała wypłacić córkom brata zachowek, doliczając do wartości spadku otrzymane mieszkanie.

Darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednak córka zostanie zwolniona od podatku od darowizn, jeżeli zgłosi fakt nabycia własności mieszkania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu miesiąca od dnia darowizny. Przekroczenie tego terminu oznacza, że córka będzie musiała zapłacić podatek, z tym że przysługuje jej ulga polegająca na tym, że opodatkowaniu podlega powierzchnia użytkowa mieszkania powyżej 110 m2 (art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Należy wspomnieć, że podobne zasady opodatkowania obowiązują w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze dziedziczenia. Wówczas zwolnieni od podatku są małżonkowie, dzieci, rodzice, rodzeństwo, pasierb, macocha i ojczym, jeśli w ciągu miesiąca od dnia uprawomocnienia orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku zgłoszą nabycie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

• art. 4a oraz art. 16 ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629

• art. 922 i nast. ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557

Dorota Kwapisz, aplikant radcowski

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KRUS wprowadza zmiany w limitach przychodów. Czy stracisz na emeryturze albo rencie?

KRUS informuje, że od początku grudnia 2024 roku obowiązują nowe kwoty przychodu decydujące o zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń emerytalno-rentowych. Sprawdź nowe limity miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie/zawieszenie emerytury lub renty.

Nowe wzory formularzy deklaracji VAT od 2025 roku: VAT-8 i VAT-9M

Minister Finansów zamierza od 1 kwietnia 2025 r. wprowadzić dwa nowe wzory deklaracji VAT. Mają to być VAT-8 (wersja 12) i VAT-9M (wersja 11). Gotowy jest już projekt rozporządzenia określającego nowe wzory tych formularzy. Co się zmieni?

Kwota wolna od podatku 60 tys. zł. Jest nowa odpowiedź na pytanie o realizację obietnicy

Obietnica podniesienia kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł wciąż pozostaje niezrealizowana, mimo że miała być spełniona w ciągu pierwszych 100 dni rządów. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację posłanki Marii Koc wyjaśnia, że zmiana może nastąpić dopiero przy poprawie sytuacji budżetowej. Koszt wprowadzenia reformy szacuje się na 52,5 mld zł rocznie.

Pułapka podatkowa. Jest problem z terminem zgłoszenia spadku na formularzu SD-Z2

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

REKLAMA

Zmiana zasad wystawiania faktur VAT od 1 stycznia 2025 r.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacjii, opublikowany został projekt rozporządzenia, które zmienić ma od 1 stycznia 2024 r. rozporządzenie Ministra Finansów z 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. poz. 1979). Co się zmieni w fakturowaniu od nowego roku?

Zmiany w stażu pracy już od 2026 r.: Zwiększą uprawnienia pracowników, a tym samym będą stanowiły pewne obciążenie dla pracodawców

Od początku 2026 roku mają wejść w życie zmiany w przepisach dotyczących naliczania stażu pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy obejmie nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy zatrudnienia, takie jak umowy zlecenia czy prowadzenie działalności gospodarczej. Te zmiany przyniosą korzyści dla pracowników, ale także dodatkowe wyzwania dla pracodawców.

Amortyzacja inwestycji w obce środki trwałe

W związku z wprowadzeniem Polskiego Ładu w polskim systemie prawnym znalazły się niekorzystne regulacje podatkowe dla branży nieruchomości, wśród których wymienić można przede wszystkim zakaz amortyzacji podatkowej budynków i lokali mieszkalnych. 

NSA: Nawet potencjalna możliwość wykorzystania nieruchomości w działalności gospodarczej zwiększa stawkę podatku od nieruchomości

Do nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej zaliczone być powinny również te grunty lub budynki, które przejściowo nie są wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 września 2024 r. (III FSK 331/24). NSA - orzekając w przedmiocie podatku od nieruchomości - uznał, że na uwagę zasługuje nie tylko faktyczne wykorzystywanie nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej, ale także możliwość potencjalnego jej wykorzystania w takim celu.

REKLAMA

Podmiotowość podatników czynnych. Kto jest podatnikiem, gdy czynność opodatkowaną wykonuje więcej niż jeden podmiot?

Podmiotowość w prawie podatkowym, zwłaszcza w podatkach pośrednich, była, jest i raczej będzie problemem spornym. Wątek, który zamierzam poruszyć w niniejszym artykule, dotyczy największej grupy podatników, których podmiotowość wiąże się z wykonywaniem przez nich czynności potencjalnie podlegających opodatkowaniu, w którym to wykonaniu może uczestniczyć czynnie więcej niż jeden podmiot - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

ZUS: W listopadzie przedsiębiorcy złożyli 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Pojawiły się wnioski na styczeń 2025 r.

ZUS: W listopadzie 2024 r. przedsiębiorcy złożyli 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Pojawiły się już pierwsze wnioski o wakacje składkowe na styczeń 2025 r. Wnioski będą rozpatrywane automatycznie.

REKLAMA