REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Darowizna w małżeństwie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Darowizna w małżeństwie
Darowizna w małżeństwie

REKLAMA

REKLAMA

Ojciec przekazał córce pieniądze w drodze darowizny. W momencie zawarcia umowy córka pozostawała w związku małżeńskim, a otrzymane w drodze darowizny pieniądze posłużyły sfinansowaniu niektórych wydatków związanych z jednoosobową działalnością gospodarczą męża. W małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa. Czy w omawianej sytuacji powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn? Czy rodzaj ustroju majątkowego w małżeństwie ma jakiekolwiek znaczenie dla celów podatkowych?

W omawianej sytuacji zasadnicze znaczenie ma ustalenie obdarowanego, tj. czy darowizna została udzielona jedynie żonie, czy też obojgu małżonkom. Należy podkreślić, że istnienie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami nie powoduje automatycznie nabycia przedmiotu darowizny przez oboje małżonków. W tym zakresie decydujące będą zapisy umowy darowizny, a dokładniej wola darczyńcy.

REKLAMA

REKLAMA

Majątek wspólny i majątek osobisty

Zgodnie z regulacjami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa. Obejmuje ona przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, które stają się majątkiem wspólnym małżonków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje także przedmioty majątkowe, które nie są objęte wspólnością ustawową i należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Są nimi m.in. przedmioty majątkowe nabyte w drodze darowizny, chyba że darczyńca postanowił inaczej. Do majątku osobistego należą także przedmioty nabyte w drodze spadku lub zapisu.

Co do zasady więc, przedmioty majątkowe nabyte przez małżonka w drodze darowizny nie są objęte wspólnością majątkową. Otrzymanie darowizny przez żonę nie będzie oznaczało jej otrzymania (nabycia) także przez męża, niezależnie od panującego w małżeństwie ustroju majątkowego.

Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy zgodnie z wolą darczyńcy darowizna wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków. Wówczas należy przyjąć, że darowiznę otrzymała zarówno żona, jak i mąż. Jeżeli więc w omawianej sytuacji zgodnie z wolą ojca darowizna wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków, po stronie męża (zięcia) może dojść do konieczności zapłaty podatku od spadków i darowizn.

REKLAMA

Darowizna dla obojga

Wysokość podatku od darowizny, w tym zwolnienia i kwoty wolne od podatku uzależniona jest m.in. od stopnia pokrewieństwa istniejącego pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku córki, która należy do tzw. zerowej grupy podatkowej, możliwe jest zastosowanie całkowitego zwolnienia z tego podatku. Zgodnie bowiem z regulacjami ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie rzeczy w drodze darowizny przez najbliższą rodzinę, tj. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę jest zwolnione z tego podatku.

Otrzymując więc darowiznę od ojca córka skorzysta ze zwolnienia z tego podatku pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (daty aktu notarialnego bądź przekazania pieniędzy) oraz udokumentowania jej dowodem wpłaty na rachunek bankowy, rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Polecamy: Czy spłata kredytu na kupno domu dla córki rodzi obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Obowiązek ten nie będzie dotyczył sytuacji, gdy umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego – wówczas obowiązki dokumentacyjne ciążyć będą na notariuszu. Podobnie obowiązek zgłoszenia nie powstanie w sytuacji, gdy wartość majątku otrzymanego od ojca w ciągu 5 lat nie przekroczy kwoty wolnej od podatku, określonej dla I grupy podatkowej, tj. 9 637 zł.

Mąż córki, w związku z otrzymaniem darowizny od teściów podlegać będzie zasadom opodatkowania przewidzianym dla osób należących do I grupy podatkowej. W przypadku więc, gdy kwota darowizny nie przekroczy 9 637 zł, przysługiwać mu będzie zwolnienie z tego podatku. Należy jednak pamiętać, iż także w tym przypadku zwolnienie dotyczy majątku nabytego od danej osoby w ciągu okresu pięcioletniego, tj. kwota ta obejmuje wszystkie rzeczy nabyte przez zięcia od teścia w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonano omawianej darowizny. Obliczając więc podstawę opodatkowania zięć powinien uwzględnić wszelkie darowizny otrzymane od teścia w ciągu tego okresu.

W przypadku, gdy tak określona kwota przekroczy kwotę wolną od podatku, po stronie męża powstanie obowiązek zapłaty podatku od nadwyżki ponad kwotę 9 637, obliczonego wg stawek od 3% do 7%, w zależności od kwoty tej nadwyżki. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. W przypadku zawarcia umowy w innej formie niż akt notarialny, mąż będzie także zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego w ciągu miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zawarcia aktu notarialnego (złożenia przez teścia oświadczenia w tej formie) lub z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, czyli przekazania pieniędzy zięciowi (jeżeli umowa zostanie zawarta w innej formie).

Warto wiedzieć

W praktyce przekazanie darowizny do majątku wspólnego małżonków może się odbyć w różnej formie. Przede wszystkim poprzez zawarcie umowy darowizny z obojgiem małżonków, w której małżonkowie występować będą w charakterze obdarowanych i złożą oświadczenie o przyjęciu darowizny. Ponadto, do przekazania darowizny na rzecz majątku wspólnego może dojść w drodze umowy, w której tylko jeden małżonek będzie występował w charakterze obdarowanego, natomiast złoży oświadczenie o przyjęciu darowizny, która wejdzie do majątku wspólnego obojga.

W tym zakresie istnieją jednak wątpliwości, czy rzeczywiście w omawianym przypadku dochodzi do nabycia przedmiotu darowizny przez drugiego z małżonków, który nie złożył oświadczenia woli o jej przyjęciu. Zarówno w orzecznictwie jak i literaturze można spotkać się z poglądem, iż do nabycia darowizny przez drugiego współmałżonka nie jest konieczne złożenie oświadczenia o przyjęciu przedmiotu darowizny także przez niego.

Niemniej funkcjonuje także pogląd, prezentowany również w niektórych interpretacjach organów podatkowych, zgodnie z którym do nabycia przedmiotu darowizny przez drugiego małżonka konieczne jest jego oświadczenie o przyjęciu darowizny. W przeciwnym razie należy uznać, iż przedmiot darowizny nabył tylko jeden z małżonków.

Ze względu na istniejące w tym zakresie wątpliwości, warto zadbać o zawarcie jednoznacznych zapisów w umowie darowizny tak, aby jej skutki były zgodne zarówno z wolą darczyńcy, jak i obdarowanych/obdarowanego. Można także rozważyć zwrócenie się do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków takiej umowy w świetle podatku od spadków i darowizn.

Przekazanie pieniędzy mężowi

Jeżeli, zgodnie ze wskazanymi wyżej warunkami, w omawianej sytuacji darowiznę otrzyma tylko córka, będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, po spełnieniu określonych warunków formalnych. Ponieważ pieniądze otrzymane w ten sposób będą stanowić jej majątek osobisty, będzie mogła nim swobodnie rozporządzać, również na rzecz małżonka np. poprzez udzielenie darowizny. W tej sytuacji mąż będzie miał prawo skorzystania z tego samego zwolnienia przewidzianego dla najbliższej rodziny, z którego pierwotnie skorzystała żona.

Darowizna czy pożyczka?

Alternatywną formą do darowizny może być udzielenie pożyczki, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustawa regulująca opodatkowanie tym podatkiem przewiduje jednak zwolnienie dla tej samej, „zerowej” grupy podatkowej, która jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Podobnie umowy pożyczek zawierane pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej są zwolnione z tego podatku, do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu przewidzianej dla tej grupy w przepisach o podatku od spadków i darowizn, czyli 9 637 zł. Zasadniczo więc, w omawianym przypadku forma udzielenia pomocy w tej kwocie pod względem obciążenia podatkowego nie powinna mieć znaczenia (również na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W sytuacji jednak, gdy ewentualna pomoc miałaby przekroczyć wskazaną wyżej kwotę, wydaje się, iż najkorzystniejszą formą przekazania pieniędzy będzie dokonanie darowizny dwuetapowo, tj. najpierw do majątku osobistego córki, a następnie przekazanie jej przez córkę mężowi. W przypadku bowiem ewentualnej pożyczki udzielonej przez teściów, konieczna byłaby zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od nadwyżki ponad kwotę wolną od podatku.

Dopiero, gdy z jakichś przyczyn niemożliwe będzie przeprowadzenie operacji w taki sposób, przy założeniu tej samej podstawy opodatkowania, korzystniejsze może być udzielenie zięciowi pożyczki, ze względu na opodatkowanie wg stawki 2%, a nie 3% do 7%.

Malina Brzozowska
Doradca podatkowy w firmie doradczej KPMG w biurze w Poznaniu

Polecamy:Czy darowizna pieniężna dla najbliższych zawsze musi być przelana na konto obdarowanego, aby była zwolniona z podatku?

KPMG Sp. z o.o.
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative (“KPMG International”), podmiotem prawa szwajcarskiego
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA