REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Darowizna w małżeństwie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Darowizna w małżeństwie
Darowizna w małżeństwie

REKLAMA

REKLAMA

Ojciec przekazał córce pieniądze w drodze darowizny. W momencie zawarcia umowy córka pozostawała w związku małżeńskim, a otrzymane w drodze darowizny pieniądze posłużyły sfinansowaniu niektórych wydatków związanych z jednoosobową działalnością gospodarczą męża. W małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa. Czy w omawianej sytuacji powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn? Czy rodzaj ustroju majątkowego w małżeństwie ma jakiekolwiek znaczenie dla celów podatkowych?

W omawianej sytuacji zasadnicze znaczenie ma ustalenie obdarowanego, tj. czy darowizna została udzielona jedynie żonie, czy też obojgu małżonkom. Należy podkreślić, że istnienie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami nie powoduje automatycznie nabycia przedmiotu darowizny przez oboje małżonków. W tym zakresie decydujące będą zapisy umowy darowizny, a dokładniej wola darczyńcy.

REKLAMA

Autopromocja

Majątek wspólny i majątek osobisty

Zgodnie z regulacjami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa. Obejmuje ona przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, które stają się majątkiem wspólnym małżonków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje także przedmioty majątkowe, które nie są objęte wspólnością ustawową i należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Są nimi m.in. przedmioty majątkowe nabyte w drodze darowizny, chyba że darczyńca postanowił inaczej. Do majątku osobistego należą także przedmioty nabyte w drodze spadku lub zapisu.

Co do zasady więc, przedmioty majątkowe nabyte przez małżonka w drodze darowizny nie są objęte wspólnością majątkową. Otrzymanie darowizny przez żonę nie będzie oznaczało jej otrzymania (nabycia) także przez męża, niezależnie od panującego w małżeństwie ustroju majątkowego.

Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy zgodnie z wolą darczyńcy darowizna wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków. Wówczas należy przyjąć, że darowiznę otrzymała zarówno żona, jak i mąż. Jeżeli więc w omawianej sytuacji zgodnie z wolą ojca darowizna wejdzie w skład majątku wspólnego małżonków, po stronie męża (zięcia) może dojść do konieczności zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Darowizna dla obojga

Wysokość podatku od darowizny, w tym zwolnienia i kwoty wolne od podatku uzależniona jest m.in. od stopnia pokrewieństwa istniejącego pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku córki, która należy do tzw. zerowej grupy podatkowej, możliwe jest zastosowanie całkowitego zwolnienia z tego podatku. Zgodnie bowiem z regulacjami ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie rzeczy w drodze darowizny przez najbliższą rodzinę, tj. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę jest zwolnione z tego podatku.

Otrzymując więc darowiznę od ojca córka skorzysta ze zwolnienia z tego podatku pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (daty aktu notarialnego bądź przekazania pieniędzy) oraz udokumentowania jej dowodem wpłaty na rachunek bankowy, rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Polecamy: Czy spłata kredytu na kupno domu dla córki rodzi obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Obowiązek ten nie będzie dotyczył sytuacji, gdy umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego – wówczas obowiązki dokumentacyjne ciążyć będą na notariuszu. Podobnie obowiązek zgłoszenia nie powstanie w sytuacji, gdy wartość majątku otrzymanego od ojca w ciągu 5 lat nie przekroczy kwoty wolnej od podatku, określonej dla I grupy podatkowej, tj. 9 637 zł.

Mąż córki, w związku z otrzymaniem darowizny od teściów podlegać będzie zasadom opodatkowania przewidzianym dla osób należących do I grupy podatkowej. W przypadku więc, gdy kwota darowizny nie przekroczy 9 637 zł, przysługiwać mu będzie zwolnienie z tego podatku. Należy jednak pamiętać, iż także w tym przypadku zwolnienie dotyczy majątku nabytego od danej osoby w ciągu okresu pięcioletniego, tj. kwota ta obejmuje wszystkie rzeczy nabyte przez zięcia od teścia w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonano omawianej darowizny. Obliczając więc podstawę opodatkowania zięć powinien uwzględnić wszelkie darowizny otrzymane od teścia w ciągu tego okresu.

W przypadku, gdy tak określona kwota przekroczy kwotę wolną od podatku, po stronie męża powstanie obowiązek zapłaty podatku od nadwyżki ponad kwotę 9 637, obliczonego wg stawek od 3% do 7%, w zależności od kwoty tej nadwyżki. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. W przypadku zawarcia umowy w innej formie niż akt notarialny, mąż będzie także zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego w ciągu miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zawarcia aktu notarialnego (złożenia przez teścia oświadczenia w tej formie) lub z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, czyli przekazania pieniędzy zięciowi (jeżeli umowa zostanie zawarta w innej formie).

Warto wiedzieć

W praktyce przekazanie darowizny do majątku wspólnego małżonków może się odbyć w różnej formie. Przede wszystkim poprzez zawarcie umowy darowizny z obojgiem małżonków, w której małżonkowie występować będą w charakterze obdarowanych i złożą oświadczenie o przyjęciu darowizny. Ponadto, do przekazania darowizny na rzecz majątku wspólnego może dojść w drodze umowy, w której tylko jeden małżonek będzie występował w charakterze obdarowanego, natomiast złoży oświadczenie o przyjęciu darowizny, która wejdzie do majątku wspólnego obojga.

W tym zakresie istnieją jednak wątpliwości, czy rzeczywiście w omawianym przypadku dochodzi do nabycia przedmiotu darowizny przez drugiego z małżonków, który nie złożył oświadczenia woli o jej przyjęciu. Zarówno w orzecznictwie jak i literaturze można spotkać się z poglądem, iż do nabycia darowizny przez drugiego współmałżonka nie jest konieczne złożenie oświadczenia o przyjęciu przedmiotu darowizny także przez niego.

Niemniej funkcjonuje także pogląd, prezentowany również w niektórych interpretacjach organów podatkowych, zgodnie z którym do nabycia przedmiotu darowizny przez drugiego małżonka konieczne jest jego oświadczenie o przyjęciu darowizny. W przeciwnym razie należy uznać, iż przedmiot darowizny nabył tylko jeden z małżonków.

Ze względu na istniejące w tym zakresie wątpliwości, warto zadbać o zawarcie jednoznacznych zapisów w umowie darowizny tak, aby jej skutki były zgodne zarówno z wolą darczyńcy, jak i obdarowanych/obdarowanego. Można także rozważyć zwrócenie się do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków takiej umowy w świetle podatku od spadków i darowizn.

Przekazanie pieniędzy mężowi

Jeżeli, zgodnie ze wskazanymi wyżej warunkami, w omawianej sytuacji darowiznę otrzyma tylko córka, będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, po spełnieniu określonych warunków formalnych. Ponieważ pieniądze otrzymane w ten sposób będą stanowić jej majątek osobisty, będzie mogła nim swobodnie rozporządzać, również na rzecz małżonka np. poprzez udzielenie darowizny. W tej sytuacji mąż będzie miał prawo skorzystania z tego samego zwolnienia przewidzianego dla najbliższej rodziny, z którego pierwotnie skorzystała żona.

Darowizna czy pożyczka?

Alternatywną formą do darowizny może być udzielenie pożyczki, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustawa regulująca opodatkowanie tym podatkiem przewiduje jednak zwolnienie dla tej samej, „zerowej” grupy podatkowej, która jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Podobnie umowy pożyczek zawierane pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej są zwolnione z tego podatku, do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu przewidzianej dla tej grupy w przepisach o podatku od spadków i darowizn, czyli 9 637 zł. Zasadniczo więc, w omawianym przypadku forma udzielenia pomocy w tej kwocie pod względem obciążenia podatkowego nie powinna mieć znaczenia (również na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W sytuacji jednak, gdy ewentualna pomoc miałaby przekroczyć wskazaną wyżej kwotę, wydaje się, iż najkorzystniejszą formą przekazania pieniędzy będzie dokonanie darowizny dwuetapowo, tj. najpierw do majątku osobistego córki, a następnie przekazanie jej przez córkę mężowi. W przypadku bowiem ewentualnej pożyczki udzielonej przez teściów, konieczna byłaby zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od nadwyżki ponad kwotę wolną od podatku.

Dopiero, gdy z jakichś przyczyn niemożliwe będzie przeprowadzenie operacji w taki sposób, przy założeniu tej samej podstawy opodatkowania, korzystniejsze może być udzielenie zięciowi pożyczki, ze względu na opodatkowanie wg stawki 2%, a nie 3% do 7%.

Malina Brzozowska
Doradca podatkowy w firmie doradczej KPMG w biurze w Poznaniu

Polecamy:Czy darowizna pieniężna dla najbliższych zawsze musi być przelana na konto obdarowanego, aby była zwolniona z podatku?

KPMG Sp. z o.o.
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative (“KPMG International”), podmiotem prawa szwajcarskiego
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT to nie jest deregulacja gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

W 2025 r. można przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz dwóch uprawnionych podmiotów

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

Roczne zeznanie podatkowe PIT: 15 najczęstszych błędów. Jak ich uniknąć w 2025 roku

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych. Już w maju 2025 r. RPP zacznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy można?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF - najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i inne szczegóły

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA