Kiedy można odliczyć, w ramach ulgi rehabilitacyjnej, kwoty rachunków wystawionych przez klinikę?

Ulga rehabilitacyjna w PIT 2014 / 2015

Warunki dotyczące osoby, która ponosi wydatek

Regulacje dotyczące ulgi rehabilitacyjnej znajdują się w art. 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Osoba, która ponosi dany wydatek, aby móc korzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musi posiadać jeden z trzech dokumentów:

1. orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach,

2. decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną

3. orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Ulga będzie przysługiwać również wtedy, gdy jeden z powyższych dokumentów zostanie wydany pod koniec  roku podatkowego (np. listopadzie czy w grudniu).

W wyjątkowych sytuacjach, skorzystanie z ulgi będzie możliwe nawet w przypadku braku orzeczenia czy decyzji. Chodzi tu o osoby, które nie posiadają takiego pisma, ale u których niepełnosprawność jest oczywista, jej fakt nie budzi wątpliwości (np. wydatek na zakup protezy przed operacją jej wszczepienia- po dokonaniu zabiegu podatnik może uzyskać status osoby niepełnosprawnej).

Z ulgi mają prawo skorzystać nie tylko osoby niepełnosprawne, ale także ci podatnicy, na których  utrzymaniu znajdują się niepełnosprawni. Należą do nich współmałżonek, dzieci własne i przysposobione oraz obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka (teściowie), rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowie.

Polecamy: Co może odliczyć emeryt w ramach ulgi rehabilitacyjnej

Jednakże występują tutaj dwa dodatkowe warunki.

Po pierwsze, w roku podatkowym dochody (również te zwolnione z podatku) osób niepełnosprawnych nie mogą być wyższe niż 9120 zł.

Po drugie, wymienione wyżej osoby muszą faktyczne utrzymywać niepełnosprawnego.

Naczelny Sąd Administracyjny (do 2003.12.31) w Lublinie w wyroku z dnia 12 lipca 2000 roku (I SA/Lu 539/99) podkreślił, że Dla odliczenia wydatków na używanie samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne należy udowodnić, iż podatnik utrzymuje osobę niepełnosprawną. Utrzymywać - tj. zapewniać środki do życia, ponosić koszty związane z czyimś wyżywieniem, mieszkaniem i innymi potrzebami.

Odliczenia wydatków od dochodu (w ramach ulgi rehabilitacyjnej) mogą być dokonane także przez osobę posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

Ponoszone wydatki

Przepis art. 26 ust. 7a ustawy o PIT zawiera katalog wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne, które objęte są ulgą podatkową. Jest to katalog zamknięty, co oznacza, że odliczeniu podlegają tylko wskazane wydatki.

Wydatkami na cele rehabilitacyjne oraz na cele związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, są wydatki poniesione na odpłatność

- za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego,

- za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,

- za zabiegi rehabilitacyjne.

Polecamy: Odliczenie wydatków na cele rehabilitacyjne

Polecamy: Czy rencista może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?

Rehabilitacja polega na przywróceniu choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych. Rehabilitacja lecznicza jest połączeniem leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.

Zasada stanowi, że to, z jakich źródeł finansowany jest dany wydatek, nie ma wpływu na możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej. Oznacza to m.in., że środki na niego przeznaczone nie muszą być środkami własnymi podatnika.

Przepis art.26 ust.7b  ustawy o PIT zakłada, że wydatki ponoszone na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu tylko wówczas, jeżeli nie były finansowane (dofinansowane) ze środków:
- zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych,                                                               
- Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków   Narodowego Funduszu Zdrowia,
- zakładowego funduszu świadczeń socjalnych                                                                                              
- nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie.

W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), to odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Kolejnym warunkiem, aby odliczyć wydatki w ramach ulgi rehabilitacyjnej, jest konieczność ich właściwego udokumentowania (chodzi o dokumenty stwierdzające poniesie tych wydatków). Fakt oraz konieczność poniesienia tych wydatków powinny być co najmniej uprawdopodobnione.

I w tym przypadku istnieje odstępstwo od zasady. Pewne wydatki mogą być odliczane od dochodu, nawet jeśli podatnik nie posiada odpowiednich dokumentów, które potwierdzają ich poniesienie. Są wskazane w art. 26 ust.7c ustawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 15 grudnia 2010 roku (I SA/Gl/622/10) podkreślił, że O ile oświadczenie czy zeznanie strony nie budzi wątpliwości, co do poniesienia czy wysokości wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 7 u.p.d.o.f., żądanie od strony innych dowodów wykracza poza ramy prowadzonego w tej sprawie postępowania i narusza przepis art. 187 § 1 o.p., gdyż możliwość skorzystania z tej ulgi nie jest uzależniona od opodatkowania świadczeń otrzymanych przez udzielających pomocy, a okolicznością istotną jest jedynie fakt wydatkowania określonej kwoty w określonym celu przez określoną osobę.

Wydatki poniesione na leki

Jednym z wydatków określonym w katalogu są wydatki na leki  (art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy) w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

Mogą powstać wątpliwości, które produkty lecznicze można uznać za lek. Ustawia z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.) zawiera definicję:

- leku aptecznego - produkt leczniczy sporządzony w aptece zgodnie z recepturą zawartą w Farmakopei Polskiej lub farmakopeach uznawanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej przeznaczony do wydawania bezpośrednio w aptece;

- leku gotowego -  produkt leczniczy wprowadzony do obrotu pod określoną nazwą i w określonym opakowaniu;

- leku recepturowego -  produkt leczniczy sporządzony w aptece na podstawie recepty lekarskiej;

- produktu leczniczego - substancja lub mieszanina substancji, której przypisuje się właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt, lub podawana człowiekowi lub zwierzęciu w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia czy modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu ludzkiego lub zwierzęcego.

 W związku z tym, jeśli dana osoba:                                                                                                          
- nabędzie produktów będący lekiem (posiadający wskazane kryteria),                                               
- poniesie w danym miesiącu wydatki na zakup leku powyżej kwoty 100 zł,                                                    
- właściwie udokumentuje wydatek (np. faktura) oraz                                                                          
- posiada potwierdzenie przez właściwego lekarza specjalistę o konieczności stosowania   zaleconego leku (leków), to może odliczyć wydatek na zakup leku.

Wydatki poniesione na iniekcję leku do oka

Iniekcja jest wprowadzeniem roztworu (najczęściej leku) do tkanki za pomocą strzykawki z igłą.

Wydatków poniesionych na iniekcję leku do oka nie odlicza się od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, ponieważ nie jest ona zabiegiem rehabilitacyjnym. Ma charakter medyczny. Powoduje to, że nie można jej zakwalifikować do katalogu z art. 26 ust. 7a.

W tym przypadku nie przysługuje prawo odliczenia od dochodu wydatku na tego rodzaju zabieg medyczny.

Ulga rehabilitacyjna w PIT 2014 / 2015

Tekst powstał na podstawie indywidualnej interpretacji podatkowej z 14 grudnia 2011 roku, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (nr IPTPB2/415-633/11-4/AK).