REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak przebiega procedura wszczęcia kontroli podatkowej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michał Turski
Jak przebiega procedura wszczęcia kontroli podatkowej? /Fot. Fotolia
Jak przebiega procedura wszczęcia kontroli podatkowej? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kontrola podatkowa to procedura unormowana w ustawie Ordynacja podatkowa. Proces ten jest skomplikowany i często kontrolowani mają problem ze zrozumieniem jego przebiegu. W celu uniknięcia negatywnych konsekwencji warto zapoznać się z jego tokiem oraz przysługującymi podatnikowi prawami, ponieważ postępowanie może (ale nie musi) być wszczęte przeciwko każdemu z nas.

REKLAMA

REKLAMA

Zaznaczmy na wstępie, że po wejściu w życie od 1 marca 2017 r. Krajowej Administracji Skarbowej, jak zapewnia Ministerstwo Finansów, większości przedsiębiorców nie dotyczą żadne zmiany w zakresie kontroli podatkowej i jest ona nadal przeprowadzana przez pracowników urzędów skarbowych, głównie na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej. Procedura przebiegu pozostaje tu niezmieniona.

Informacje ogólne

W celu sprawdzenia, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa, organami uprawnionymi do podjęcia kontroli podatkowej są organy podatkowe pierwszej instancji takie jak  naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), dyrektor izby administracji skarbowej.  W tym zakresie kompetentny jest także Szef Krajowej Administracji Skarbowej, który przeprowadza kontrolę podatkową celem sprawdzenie stosowania uznanej przez ten organ metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi. Odwołanie od decyzji wydanych w pierwszej instancji przysługuje do dyrektora izby administracji skarbowej, naczelnika urzędu celno-skarbowego, samorządowego kolegium odwoławczego. Całą procedurę podejmuje się z urzędu, co wprost oznacza, że nie może być formalnie wszczęta na wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta.

Według art. 283 § 1 Ordynacji podatkowej kontrola podatkowa jest przeprowadzana na podstawie imiennego upoważnienia. Do jego udzielenia upoważnieni są naczelnik urzędu skarbowego lub osoba zastępująca albo skarbnik jednostki samorządu terytorialnego.

REKLAMA

Upoważnienie to stanowi element, bez którego kontrola nie może zostać przeprowadzona, więc w ustawie zostały enumeratywnie wymienione elementy stanowiące jego zakres. Są nimi: oznaczenie organu, data i miejsce wystawienia, wskazanie podstawy prawnej, imię i nazwisko kontrolującego (kontrolujących), numer legitymacji służbowej kontrolującego (kontrolujących), oznaczenie kontrolowanego, określenie zakresu kontroli, data rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli, podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji, pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego wynikających z przepisów niniejszego działu. Upoważnienie, które nie spełnia wymienionych wymagań nie stanowi podstawy do przeprowadzenia kontroli, a jej zakres nie może wykraczać poza ten ściśle wskazany w upoważnieniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wszczęcie kontroli

Kontrola podatkowa rozpoczyna się od zawiadomienia kontrolowanego przez organy podatkowe zamiarze jej wszczęcia, które następuje przez doręczenie kontrolowanemu upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji służbowej. Obowiązkiem kontrolowanego  jest ustanowienie pełnomocnika na wypadek swojej nieobecności podczas czynności. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia. Jeżeli nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, jej wszczęcie wymaga ponownego zawiadomienia. W sytuacji, gdy wszczęcie kontroli ma nastąpić przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia wymagana jest zgoda lub wniosek kontrolowanego. Zgoda ta może być wyrażona ustnie, a wtedy kontrolujący sporządza adnotację. Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej zawiera następujące elementy: oznaczenie organu, datę i miejsce wystawienia, oznaczenie kontrolowanego, wskazanie zakresu kontroli, pouczenie o prawie złożenia korekty deklaracji, podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia, a jeżeli zawiadomienie zostało wydane w formie dokumentu elektronicznego – kwalifikowany podpis elektroniczny albo podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP. Wzór tego zawiadomienia określa minister właściwy do spraw finansów publicznych.

Polecamy: Instrukcje księgowego. 53 praktyczne procedury (książka)

Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, upoważnienie doręcza się oraz okazuje się legitymację służbową członkowi zarządu, wspólnikowi albo innej osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw (reprezentant kontrolowanego). Jeżeli kontrolowanym jest zakład podmiotu zagranicznego, upoważnienie doręcza się oraz okazuje się legitymację służbową osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej działalność prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W razie niemożności wszczęcia kontroli w takim trybie z powodu nieobecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub pełnomocnika, kontrolujący wzywa te osoby do stawienia się w siedzibie organu podatkowego następnego dnia po upływie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. W przypadku niestawienia się osoby wzywanej, w tym terminie kontrolę uznaje się za wszczętą w dniu upływu tego terminu. W tym przypadku upoważnienie do kontroli doręcza się niezwłocznie, gdy ta osoba stawi się w miejscu prowadzenia kontroli. Jeżeli ma miejsce nieobecność kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub pełnomocnika, kontrolę zawiesza się do czasu umożliwienia przeprowadzenia tych czynności.


Istnieje możliwość wszczęcia kontroli niezwłocznie tj. w dacie doręczenia upoważnienia imiennego do przeprowadzenia kontroli podatkowej oraz okazania legitymacji służbowej pracowników organu podatkowego wymienionych w imiennym upoważnieniu. Organ podatkowy może wszcząć kontrolę podatkową bez uprzedniego doręczenia upoważnienia imiennego do przeprowadzenia kontroli, a jedynie po okazaniu legitymacji służbowej pracownika organu podatkowego, jeżeli czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego albo mają na celu zabezpieczenia dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. W takim przypadku organ podatkowy ma obowiązek doręczenia upoważnienia imiennego w terminie nie dłuższym niż 3 dni od daty wszczęcia kontroli podatkowej.

Zawiadomienie nie zawsze wymagane

Możliwe jest wszczęcie kontroli bez uprzedniego zawiadomienia. Taką możliwość przewiduje art. 282c. Ordynacji podatkowej, jeżeli kontrola:

1) dotyczy zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,

2) ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,

3) dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych,

4) dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej,

5) ma być podjęta w oparciu o informacje uzyskane na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

6) zostaje wszczęta, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,

7) ma charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury,

8) dotyczy podatku od wydobycia niektórych kopalin,

9) ma charakter doraźny dotyczący sprawdzenia zachowania warunków zawieszenia działalności gospodarczej.

Po wszczęciu kontroli organ ją prowadzący informuje kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA