Krajowa Administracja Skarbowa - czy trzeba się bać superfiskusa?

W ramach Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) działa także Krajowa Szkoła Skarbowości i Krajowa Informacja Skarbowa, a od 1 stycznia 2018 r. będzie też Centrum Informatyki KAS.

Minister właściwy ds. finansów publicznych jest odpowiedzialny za koordynowanie i współdziałanie w kształtowaniu polityki państwa w zakresie zadań KAS.

Cele Krajowej Administracji Skarbowej

Skonsolidowana KAS to większy nacisk m.in. na:

- obsługę dużych podatników

W centrali KAS powstał Departament Obsługi Klientów oraz Kluczowych Podmiotów. Będzie wytyczał kierunek w standardach obsługi klientów i dbał o zachowanie profesjonalnej obsługi klientów kluczowych i dużych podatników.

- jednolitą informację podatkową i celną

Powstała ogólnopolska Krajowa Informacja Skarbowa, która zapewnia jednolite indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego oraz informację podatkową i celną, dostępną przez telefon 801 055 055 lub 22 330 03 30. Opłatę za wydanie interpretacji podatkowej wpłacisz na numer rachunku bankowego KIS 25 1010 1212 0064 6422 3100 0000.

- zapobieganie przestępczości (m.in. wyłudzeniom VAT)

Nowe piony na poziomie centrali KAS oraz w jednostkach terenowych. Piony kontroli i zwalczania przestępczości ekonomicznej będą odpowiadać za likwidację istniejącej szarej strefy i minimalizację wykroczeń czy nieprawidłowości.

Struktura terenowa KAS

Dyrektor izby administracji skarbowej ma nadzorować zadania wykonywane przez naczelników urzędów skarbowych i naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Naczelnicy urzędów skarbowych przejęli kompetencje obecnie funkcjonujących naczelników urzędów skarbowych i naczelników urzędów celnych, związane m.in. z poborem podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów, czy też egzekucji administracyjnej należności pieniężnych). Zapewniają też obsługę i wsparcie podatników.

Zadania naczelnika urzędu celno-skarbowego (UCS) - nowo powstałego organu - to m.in. kontrola celno-skarbowa, ustalanie i określanie podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetowych (oraz innych należności na podstawie odrębnych przepisów) czy obejmowanie towarów procedurami celnymi.

Obsługa podatników nadal w urzędach skarbowych

W ramach KAS bezpośrednia obsługa podatników nadal odbywa się w urzędach skarbowych (US), które pozostały w dotychczasowej lokalizacji.

Obsługa obrotu towarowego nadal odbywa się zaś w oddziałach celnych, bez zmian pozostały również rachunki bankowe urzędów i numery telefonów do infolinii podatkowej.

Odwołanie od decyzji naczelnika urzędu skarbowego lub celno-skarbowego rozpatruje – co do zasady – dyrektor właściwej izby administracji skarbowej. Wyjątek dotyczy decyzji wydanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego w sprawach, w których prowadzona przez niego kontrola celno-skarbowa przekształciła się w postępowanie podatkowe, tj. w sytuacji, w której mimo wykrytych w trakcie kontroli nieprawidłowości kontrolowany nie złożył korekty deklaracji albo korekta ta nie została uznana przez organ podatkowy. Odwołania takie rozpatruje naczelnik urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję.

Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny - Ewidencja VAT od 1 stycznia 2017

Kontrole podatkowe i zwalczanie przestępczości

Kontrole będą prowadzone na podstawie uprzednio przeprowadzonej analizy ryzyka. Koncentracja zadań, w tym silna analityka i nowoczesne, spójne i ujednolicone narzędzia informatyczne, ułatwią przepływ informacji w ramach KAS (dawniej każdy z 3 pionów posiadał własne informatyczne bazy danych, co utrudniało wymianę informacji i współdziałanie). Utworzenie skonsolidowanej administracji skarbowej ma także na celu usprawnienie współpracy pomiędzy organami KAS. Przyspieszy to proces wydawania decyzji w służbach podatkowych i reagowania na działania przestępców.

Przyznanie poszczególnym organom KAS określonych w ustawie uprawnień, w szczególności o charakterze kontrolnym czy operacyjno-rozpoznawczym, ma przede wszystkim na celu zwalczanie szarej strefy gospodarczej oraz skuteczne ściganie najpoważniejszych przestępstw o charakterze finansowym.

Jak zapewnia resort finansów, w zakresie kontroli podatkowej, która dotyczy ok. 90% przypadków i jest przeprowadzana przez pracowników urzędów skarbowych, głównie na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, większości przedsiębiorców nie dotkną żadne zmiany po 1 marca br. Kontrolę podatkową przeprowadzają US na dotychczasowych zasadach. Procedura pozostaje tu niezmieniona i, tak jak dotąd, kontrole podatkowe będą podlegać ograniczeniom z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Określone w niej gwarancje dla przedsiębiorców (w tym obowiązek zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli z minimum 7-dniowym wyprzedzeniem, ograniczenie czasu trwania kontroli i zakaz równoczesnych kontroli) w stosunku do kontroli podatkowych zostają nie tylko zachowane, ale od stycznia 2017 r. wprowadzono dodatkowe zabezpieczenia, tj. zakaz ponownej kontroli w tej samej sprawie, możliwość wniesienia skargi na przewlekłe prowadzenie kontroli do sądu administracyjnego oraz obowiązek planowania i przeprowadzania kontroli po wcześniejszej analizie prawdopodobieństwa naruszenia prawa.

Aby skuteczniej niż dotychczas zwalczać najpoważniejsze przestępstwa, wprowadzono nowy rodzaj kontroli. Kontrolę celno-skarbową wykonują UCS – jest to tzw. procedura twarda, stosowana w przypadku czynów zabronionych o wysokim ciężarze gatunkowym. Kontrola celno-skarbowa, która od 1 marca zastąpiła kontrolę skarbową i celną, dostała kilka nowych uprawnień – chociaż już wcześniej kontrolerzy mieli możliwość przeszukiwania mieszkania czy przesłuchania wybranej osoby. Możliwa była też kontrola podmiotów, które miały siedzibę lub miejsce zamieszkania poza właściwością miejscową urzędu, wymagało to jednak dopełnienia różnych formalności. Jednak wykrywanie i zwalczanie profesjonalnych struktur mafijnych to ciągły wyścig z czasem, stąd kontrolerzy celno-skarbowi mogą teraz sprawdzać takie podmioty bez wcześniejszego zawiadomienia. Każdy naczelnik urzędu celno-skarbowego może wykonywać kontrolę na terenie całej Polski. Do kontroli celno-skarbowej nie stosuje się przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Kontrola ta wykonywana będzie zarówno przez pracowników KAS, jak i funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej. Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej (jednolita umundurowana formacja, regulowana ustawą o KAS) będą głównie angażowani do: walki z przestępczością, obsługi obrotu towarowego z zagranicą i ochrony bezpieczeństwa obszaru celnego UE. Są oni dodatkowo uprawnieni do wykonywania tzw. czynności operacyjno-rozpoznawczych.

Autor: A. Jeleńska