Optymalizacja podatkowa z użyciem interpretacji indywidualnej

Powyższe stwierdzenia to zasadnicze tezy wynikające z ustnego uzasadnienia dwóch wyroków WSA w Krakowie z 27 czerwca 2013 r. (sygn. I SA/Kr 636/13 i sygn. I SA/Kr 640/13).

Wyjść ze spółki osobowej: różne warianty czekają na interpretację

Sprawa dotyczyła dwojga podatników, którzy wnieśli po dwa wnioski o interpretację indywidualną do właściwego organu podatkowego, jakim był Dyrektor IS w Katowicach działający z upoważnienia MF. Celem wniosków było wyjaśnienie konsekwencji podatkowych różnych wariantów wyjścia ze spółek osobowych. Elementem wspólnym wszystkich rozpatrywanych scenariuszy była koncepcja, wedle której występujący wspólnik dostałby wynagrodzenie w naturze, a następnie dokonałby zbycia aktywów uzyskanych tytułem wynagrodzenia. Zwieńczeniem wszystkich wspomnianych wniosków było pytanie o to, jak ustalić koszty uzyskania przychodów rozpoznawane przy tym ostatnim zbyciu.

Odmowa wszczęcia postępowania i skarga do sądu

Ponieważ podatnicy pytali o rozmaite warianty transakcji, które miały być przeprowadzone w przyszłości, było jasne, że zamierzają wybrać ten wariant, który – w świetle uzyskanych interpretacji – byłby najkorzystniejszy. Zdaniem organu podatkowego takie działanie było niezgodne z celami, jakie ma realizować instytucja interpretacji indywidualnych. Dyrektor IS uznał, że podatnicy nie chcą wydania interpretacji indywidualnej, ale opinii optymalizacyjnej. Dlatego – w stosunku do każdego wniosku – wydał postanowienie, w którym odmówił wszczęcia postępowania. Powołał się przy tym na art. 165a Ordynacji podatkowej.

Podatnicy nie pogodzili się z takim sposobem załatwienia sprawy, więc złożyli stosowną liczbę zażaleń. Nie doprowadziło to jednak to natychmiastowego sukcesu. Dyrektor IS, który tym razem działał jako organ drugiej instancji, ponownie uznał, że sposób sformułowania wniosków był niedopuszczalny, a odmowa wszczęcia postępowania była słuszna. Wobec tego podatnicy zaskarżyli wszystkie postanowienia do sądu administracyjnego (WSA w Krakowie).

Podatek od odsetek z pieniędzy na rachunku bankowym przedsiębiorcy

Rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności podatku oraz ograniczenie poboru zaliczek

Optymalizacja nie jest niczym nagannym

Sąd objął wszystkie skargi wspólnym rozpoznaniem, co doprowadziło do tego, że cztery  wszczęte sprawy zostały zakończone wydaniem dwóch wyroków – o dacie i sygnaturach sygnalizowanych na początku artykułu. Jeśli idzie o meritum, WSA uznał, że stanowisko organu podatkowego jest nieprawidłowe i uchylił zaskarżone postanowienia. W ustnych uzasadnieniach wyroków sąd zauważył, że wnioski o interpretację były złożone prawidłowo, więc odmowa wszczęcia postępowania nie miała podstaw prawnych. 

Nie były taką podstawą powody wskazywane przez dyrektora IS. Odnosząc się do zarzutu, że podatnicy próbowali uzyskać opinię optymalizacyjną, a nie zwykłą interpretację, sąd zauważył, że optymalizacja podatkowa nie jest niczym nagannym. To działanie, które jest dopuszczalne w świetle prawa i – jak się wyraziła sędzia Ewa Michna – „sądy od dawien dawna to akceptują” (ustne uzasadnienie wyroku o sygnaturze I SA/Kr 636/13). Pani sędzia przypomniała też, że przepisy dotyczące zasad wydawania interpretacji wprost zezwalają na zadawanie pytań o przyszłe stany faktyczne. Nie ma zatem przeszkód, by podatnik pytał o różne warianty przyszłych transakcji w celu zminimalizowania ryzyka podatkowego lub wybrania sposobu postępowania, który będzie dla niego najkorzystniejszy.