REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Klauzula generalna przeciwko unikaniu opodatkowania

Subskrybuj nas na Youtube
Klauzula generalna przeciwko unikaniu opodatkowania
Klauzula generalna przeciwko unikaniu opodatkowania
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Negatywne zjawisko „unikania opodatkowania” istnieje w każdym kraju o gospodarce rynkowej. Wszystkie rozwinięte gospodarczo kraje zwalczają unikanie opodatkowania, w zdecydowanej większości poprzez klauzule generalne. Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania jest mocno zalecane przez Komisję Europejską i OECD. Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej w tym zakresie jest obecnie przedmiotem ustaleń Rady Ministrów a w grudniu 2014 r. powinien trafić do Sejmu.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, proponowana w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, będzie miała zastosowanie w odniesieniu do podatników podejmujących fikcyjne działania gospodarcze i tworzących sztuczne konstrukcje prawne, które mają im przysporzyć znaczne korzyści podatkowe.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Klauzula nie jest kierowana przeciwko optymalizacji podatkowej rozumianej jako prowadzenie realnego biznesu w sposób minimalizujący obciążenia podatkowe i korzystanie z ulg i korzystnych rozwiązań prawnych. Klauzula jest skierowana przeciwko unikaniu opodatkowania polegającym na tworzeniu sztucznych konstrukcji prawnych, oderwanych od realnego biznesu, których głównym celem jest uniknięcie podatku lub jego obniżenie.

Unikanie opodatkowania zaburza konkurencyjność. Korporacja dysponująca wysokokwalifikowaną obsługą prawną i środkami do budowy sztucznych, międzynarodowych schematów „parabiznesowych” unika podatku i przez to zyskuje przewagę rynkową nad przedsiębiorcą rzetelnie płacącym podatki w Polsce. Unikanie opodatkowania jest podwójnie groźne. Bezpośrednio, bo pozbawia budżet należnych podatków, a pośrednio bo sprzyja rynkowemu niszczeniu przedsiębiorców płacących uczciwie podatki w Polsce.

Nowe wzory deklaracji i informacji PIT 2014 / 2015

REKLAMA

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w żaden sposób nie ograniczy wolności gospodarczej i nie zagrozi przedsiębiorcom prowadzących rzeczywistą działalność gospodarczą. Klauzula jest potrzebna dla zapewnienia równego traktowania wszystkich podatników wykonujących podobną działalność gospodarczą. W przypadku jej braku podatnik unikający opodatkowania byłby się w lepszej sytuacji niż podatnik płacący podatek, chociaż obydwaj osiągnęli identyczny efekt gospodarczy. Najistotniejszą funkcją klauzuli będzie prewencja. Działanie podatnika prowadzące do unikania opodatkowania będzie wiązało się z ryzykiem określenia zobowiązania podatkowego w sposób niweczący korzyść podatkową uzyskaną w wyniku tego działania. Zakłada się, że dziś stosowane agresywne schematy unikania opodatkowania zostaną zamknięte i nie będą tworzone nowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wynikiem zastosowania klauzuli będzie uprawnienie organu podatkowego do wymiaru wysokości zobowiązania podatkowego bazując na zdarzeniu gospodarczym i adekwatnych do jego osiągnięcia typowych konstrukcjach prawnych, a także pomijając w opodatkowaniu sztuczne konstrukcje prawne.

Ciężar dowodu unikania opodatkowania będzie spoczywać na organie podatkowym.

Aby zastosować klauzulę organ podatkowy będzie musiał wykazać, że korzyści podatkowe uzyskane przez fikcyjne konstrukcje prawne mają znaczny rozmiar, tj. przekraczają kwotę 50.000 zł za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy. Limit 50.000 zł oszacowano bazując na realnych cenach oferowanych przez konsulting za założenie i utrzymanie za granicą fikcyjnej spółki oraz obsługę prawną całego schematu unikania opodatkowania. Takie ujęcie bezpośrednio wskaże, że klauzula jest adresowana do dużych korporacji i bardzo zamożnych osób, bo w praktyce tylko tam są środki finansowe na taką „inwestycję”, która ma się zwrócić w postaci uchylenia się podatku w Polsce. Limit korzyści dotyczy odrębnie każdego roku podatkowego w podatkach dochodowych lub okresu rozliczeniowego w VAT.

Klauzula będzie tylko dotyczyła zdarzeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz zdarzeń związanych z uczestnictwem w podmiotach gospodarczych (posiadanie udziałów, akcji, zarządzanie).

Klauzula proponowana w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw w największym stopniu opiera się na zaleceniach KE i ostatnich rozwiązaniach brytyjskich, które są najbardziej rozbudowane i szczegółowe. Większość krajów ma klauzule znacznie bardziej ogólne niż projektowana obecnie przez Ministerstwo Finansów. Cechą tego typu norm jak klauzula generalna jest jednak zawsze pewien element ogólności, ponieważ nie da się stworzyć zamkniętego katalogu wszystkich sytuacji, do jakich można ją stosować. Wynika to z kreatywności sektora konsultingowego w tworzeniu sztucznych konstrukcji prawnych do unikania opodatkowania, opartych na rozwiązaniach podatkowych innych państw.

Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia

Stosowanie klauzuli będzie powiązane z licznymi nowymi rozwiązaniami zabezpieczającymi:

- wydawanie na wniosek podatnika opinii zabezpieczających,

- niezależna od administracji, ekspercka Rada ds. Unikania Opodatkowania opiniująca sporne sprawy, niewykonalność spornych decyzji,

- zakaz przymusowego wykonywania decyzji wymierzającej podatek przy zastosowaniu klauzuli na każdym etapie sporu,

- wyłączna właściwość Ministra Finansów w sprawach klauzuli i opinii zabezpieczających,

- możliwość korekty deklaracji w końcowej fazie postępowania podatkowego w zakresie stosowania klauzuli.

Tworząc te rozwiązania zabezpieczające korzystano z najlepszych wzorców międzynarodowych, w szczególności z Francji, Kanady i Australii.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania w wybranych krajach OECD (członkowskich i współpracujących)

Kraj

Rok wprowadzenia

Rozwiązania funkcjonujące w zakresie klauzuli o unikaniu opodatkowania (GAAR)

Panel ekspercki

Opinie zabezpieczające

Ciężar dowodu

Dodatkowe sankcje administracyjne

Australia

1915
(nowa wersja od 1981)

tak

tak

Podatnik

Do 50% kwoty podatku niezapłaconego.

Austria**

1961

nie

nie

Organ podatkowy

nie

Belgia**

1993

(nowa wersja od 2012)

nie

tak

Organ podatkowy

nie

Francja**

1941
(nowa wersja od 2008)

tak

tak

Organ podatkowy i podatnik

Do 80% podatku nałożonego na podatnika.

Hiszpania

1960

nie

nie

Organ podatkowy i podatnik

nie

Holandia

1987

nie

tak

Organ podatkowy

nie

Indie

2016

tak

tak

Organ podatkowy i podatnik

nie

Irlandia

1989

tak

nie

Podatnik

Do 20% dopłaty.

Kanada**

1988

tak

tak

Organ podatkowy i podatnik

nie

Niemcy**

1919
(nowa wersja od 2008)

nie

nie

Organ podatkowy

nie

Nowa Zelandia

1891
(nowa wersja od 1976)

nie

tak

Podatnik

Do 100% pokrycia niedoboru.

RPA

2006

nie

nie

Organ podatkowy i podatnik

nie

Szwecja

1980

nie

tak

Organ podatkowy

nie

USA

2010

nie

nie

Podatnik

Do 40% kwoty niedoboru.

Węgry

2003

nie

tak

Podatnik

Do 200% zaległości podatkowych.

Wielka Brytania**

2013

tak

nie

Organ podatkowy

nie

Chile

brak klauzuli

Dania

brak klauzuli

Meksyk

brak klauzuli

Polska*

projektowana

tak

tak

Organ podatkowy

nie

Opracowanie: MF – Departament Polityki Podatkowej

*Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (projekt z 4 listopada 2014 r.). Projekt został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce „Rządowy proces legislacyjny”

**Modele regulacyjne klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w wybranych państwach oraz Zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie agresywnego planowania podatkowego [C(2012)8806] z rekomendowaną treścią klauzuli generalnej, która może zostać wprowadzona przez państwa członkowskie Unii Europejskiej (źródło: monografia Agnieszki Olesińskiej, „Klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania”, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2013 r.)

Rada do spraw Unikania Opodatkowania

Rada  będzie niezależnym od administracji kolegialnym organem doradczo-opiniodawczym (12 osób), który będzie wydawać bezpłatne opinie o zasadności zastosowania klauzuli w indywidualnych sprawach. Opinia będzie wydawana w spornych sprawach na etapie postępowania podatkowego.

Opinia Rady nie będzie formalnie wiążąca dla Ministra Finansów, ale będzie on zobowiązany odnieść się do tej opinii. Zakłada się, że Rada - działając siłą swojego autorytetu - będzie też wpływać na ujednolicenie praktyk stosowania klauzuli. Rada będzie podmiotem eksperckiego i społecznego nadzoru nad stosowaniem klauzuli.

Członków Rady oraz jej przewodniczącego będzie powoływał Prezes Rady Ministrów na 4-letnią kadencję. W skład Rady wchodzić będą eksperci z zakresu prawa podatkowego, rynków finansowych, obrotu gospodarczego, międzynarodowego prawa finansowego i gospodarczego.

Kalkulatory

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Opinie zabezpieczające

Przedmiotem opinii zabezpieczającej będzie ocena, czy w okolicznościach przestawionych we wniosku istnieją przesłanki do zastosowania klauzuli. Nowa procedura wydawania opinii w indywidualnych sprawach nie będzie ograniczona tylko do interpretacji przepisów prawa podatkowego, ale będzie szeroko ujmowała stosowalność klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, uwzględniając też zawarte w tej klauzuli aspekty gospodarcze planowanych działań i relacje korzyści gospodarczych i podatkowych.


Opinie zabezpieczającą będzie wydawał Minister Finansów na wniosek zainteresowanego. Uwzględniając specyfikę nowej procedury, jej większą pracochłonność i stopień skomplikowania rozstrzyganych zagadnień opłata za wniosek będzie wynosiła  15.000 zł, a jeżeli planowane czynności prawne mają być dokonywane z podmiotami będącymi nierezydentami albo kontrolowanymi bądź zarządzanymi przez nierezydentów, proponuje się aby opłata wynosiła 30.000 zł.

Opinie zabezpieczające będą wydawane bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Przekroczenie tego terminu skutkowało będzie przyjęciem fikcji pozytywnego załatwienia wniosku, czyli tzw. „milczącą opinią”.

Na opinię będzie służyć skarga do sądu.

Zakres ochrony prawnej związanej z zastosowaniem się wnioskodawcy do uzyskanej opinii będzie analogiczny jak w przypadku interpretacji podatkowych. Analogiczny będzie też tryb zmiany nieprawidłowej opinii.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Ministerstwo Finansów

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Ministerstwo Finansów

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

REKLAMA

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te dla osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

REKLAMA