Kowalscy bez NIP od 1 stycznia 2012 r.

PESEL wystarczy

Zatem od 2012 roku jedynym identyfikatorem podatkowym dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej i nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT jest numer PESEL.

Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że osoby fizyczne objęte rejestrem PESEL nieprowadzące działalności gospodarczej lub niebędące zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług od 1 stycznia 2012 r., nie będą składały organom podatkowym zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych.

Fiskus będzie aktualizował dane tych podatników automatycznie po ich otrzymaniu z rejestru PESEL.

Pozostanie jedynie obowiązek aktualizacji adresu zamieszkania (w szczególności, gdy adres zamieszkania osoby fizycznej będzie inny niż zameldowania), której będzie można dokonać zarówno w składanej deklaracji podatkowej lub w każdym innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym.

Jeżeli jednak podatnik będzie chciał dokonać aktualizacji adresu miejsca zamieszkania w trakcie roku podatkowego, pomimo braku obowiązku do złożenia deklaracji lub innego dokumentu, będzie mógł zgłosić taki adres na formularzu, którego wzór określony został rozporządzeniem Ministra Finansów (formularz ZAP-3).

Ministerstwo Finansów podkreśla, że w sytuacji gdy adres miejsca zamieszkania podatnika będzie taki sam, jak adres miejsca zameldowania, który znajduje się w rejestrze PESEL, podatnicy, o których mowa wyżej, nie będą musieli zgłaszać tego  adresu urzędowi skarbowemu.

Na formularzu ZAP-3 można również zgłosić numer rachunku bankowego, jeżeli np. podatnik będzie chciał uzyskać zwrot nadpłaty podatku na rachunek bankowy, a nie za pośrednictwem przekazu pocztowego.

Formularz ten został znacznie uproszczony w stosunku do obecnego wzoru NIP-3, poprzez ograniczenie zakresu danych koniecznych do uzupełnienia przez podatnika do niezbędnego minimum identyfikacyjnego.

Firmy nadal z NIP

Oczywiście osoba, która będzie rozpoczynała działalność gospodarczą musi postarać się o NIP.

Omawiana nowelizacja sprecyzowała, że podatnicy VAT lub podatku akcyzowego są obowiązani dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego (NIP-1 lub NIP-2) przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu jednym z tych podatków, z tym że osoby fizyczne są obowiązane dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego tylko w przypadku dokonywania zgłoszenia rejestracyjnego dla potrzeb VAT, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się niezależnie od zgłoszenia rejestracyjnego.

Ponadto

- podatnicy, z wyłączeniem osób fizycznych objętych rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług, oraz

- płatnicy podatków podlegający obowiązkowi ewidencyjnemu

są obowiązani dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego nie później niż w terminie przewidzianym do złożenia pierwszej deklaracji, zeznania, informacji bądź oświadczenia, albo wraz z dokonaniem pierwszej wpłaty podatku lub zaliczki na podatek.

Firmom, które nadal będą musiały posiadać NIP, będzie on nadawany od razu (za pośrednictwem Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników), a nie w drodze decyzji administracyjnej naczelnika urzędu skarbowego, co ma w założeniu przyśpieszyć procedurę.

Zgodnie z nowymi przepisami art. 8a-8d ustawy o zasadach ewidencji (…) nadanie NIP następuje przy użyciu Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników, zwanego dalej „CRP KEP”, po dokonaniu zgłoszenia identyfikacyjnego.

Naczelnik urzędu skarbowego wydaje jedynia potwierdzenie nadania NIP. W przypadku osób fizycznych objętych rejestrem PESEL potwierdzenie nadania NIP zawiera również numer PESEL.

Potwierdzenie nadania NIP jest wydawane niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpływu poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego.

W przypadku osób fizycznych rozpoczynających działalność gospodarczą potwierdzenie nadania NIP wydaje się nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu do naczelnika urzędu skarbowego poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego.

Naczelnik urzędu skarbowego może wydać decyzję o odmowie nadania NIP w przypadku:

1) braku możliwości potwierdzenia tożsamości lub istnienia podmiotu;

2) stwierdzenia, że dokonane zgłoszenie identyfikacyjne nie spełnia wymogów określonych dla tego zgłoszenia;

3) gdy podmiotowi został nadany NIP;

4) wystąpienia o nadanie NIP przez podatnika, o którym mowa w art. 5 ust. 2a.

NIP 2012 - nowe druki oraz ZAP-3

Od 2012 roku NIP tylko dla firm, pojawił się druk ZAP-3

Naczelnik urzędu skarbowego może też unieważnić z urzędu, w drodze decyzji, NIP nadany podmiotowi, w przypadku:

1) wielokrotnego nadania NIP, biorąc pod uwagę interes prawny i gospodarczy podmiotu;

2) nadania NIP na podstawie fałszywych lub fikcyjnych danych.

Oczywiście nie można posługiwać się unieważnionym NIP, a unieważniony NIP nie może zostać ponownie nadany.

W zakresie nieuregulowanym w art. 8b i art. 8c do postępowań w sprawie odmowy nadania NIP i unieważnienia z urzędu nadanego NIP stosuje się odpowiednio przepisy działu IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Natomiast w zakresie wydawania potwierdzeń nadania NIP oraz zaświadczeń i informacji o nadanym NIP stosuje się odpowiednio przepisy działu VIIIa ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Warto też wiedzieć, że podatnicy posiadający NIP mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Jak posługiwać się NIP lub nr PESEL w sprawach podatkowych

Podatnicy są obowiązani podawać identyfikator podatkowy (czyli NIP albo PESEL) na dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru są obowiązane organy podatkowe lub celne.

W sprawach dotyczących zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych podatnicy mają obowiązek podawać identyfikator podatkowy  na żądanie:

1) organów administracji rządowej i samorządowej;

2) organów kontroli skarbowej;

3) przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli;

4) banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;

5) stron czynności cywilnoprawnych;

6) płatników oraz inkasentów podatków i niepodatkowych należności budżetowych.

Płatnicy i inkasenci   są obowiązani żądać od podatników podania identyfikatora podatkowego i podawać go organom podatkowym na dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru są obowiązane organy podatkowe lub celne.”;

Naczelnik urzędu skarbowego ma obowiązek wydać:

1) zaświadczenie o nadaniu NIP podmiotowi, który się nim posługuje, na wniosek tego podmiotu;

2) informację o nadanym NIP podmiotowi, na wniosek osoby trzeciej zawierający dane podmiotu, o którego NIP wystąpiono.

Krajowa Ewidencja Podatników

Zgodnie z nowelizacją ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników 1 września 2011 r. ma ruszyć Centralny Rejestr Podmiotów - Krajowa Ewidencja Podatników.

W swoim założeniu instytucja ta skrócić ma obieg informacji w urzędach skarbowych i przyspieszyć obsługę podatników.

Rejestr będzie zawierał dane ewidencyjne z rejestru PESEL, które będą wiążące dla administracji podatkowej. Znajdą się tam także dane z niektórych dokumentów związanych z obowiązkami wynikającymi z przepisów podatkowych.

Chodzi o informacje dotyczące m.in.: obowiązków podatkowych, okresu zawieszenia działalności gospodarczej, wyboru przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dane zgromadzone w CRP KEP są objęte tajemnicą skarbową, z wyjątkiem NIP oraz numeru identyfikacyjnego REGON.

Likwidacja NIP jest na pewno krokiem w dobrym kierunku ale w naszym skomplikowanym systemie podatkowym są setki, jeżeli nie tysiące kwestii wymagających pilniejszej interwencji ustawodawcy. Akurat NIP dla osób fizycznych nieprowadzących działalności nie jest jakimś szczególnie uciążliwym, czy budzącym kontrowersje obowiązkiem.

Pełna treść omawianej nowelizacji ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po nasze publikacje

KOMPLET: VAT zmiany od 1 lipca 2021 + JPK_VAT + VAT w e-commerce

Tylko teraz

99,00 zł

119,70 zł

Przejdź do sklepu