REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedsiębiorca zagraniczny i jego oddział z jednym NIP

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rödl & Partner
Audyt, BPO, doradztwo podatkowe, doradztwo prawne, consulting
Jeden NIP dla przedsiębiorcy zagranicznego i jego oddziału w Polsce
Jeden NIP dla przedsiębiorcy zagranicznego i jego oddziału w Polsce

REKLAMA

REKLAMA

31 stycznia 2020 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok (sygn. akt II FSK 509/18) dotyczący Numeru Identyfikacji Podatkowej, którym powinny się posługiwać polskie oddziały przedsiębiorców zagranicznych. W ustnym uzasadnieniu do wyroku Sąd wskazał, że oddział zagranicznego podmiotu w Polsce nie jest zobowiązany do identyfikowania się odrębnym od spółki macierzystej Numerem Identyfikacji Podatkowej w celu pełnienia funkcji płatnika.

Praktyka organów podatkowych - dwa NIP-y dla przedsiębiorcy zagranicznego i jego oddziału

Na wstępie warto przypomnieć, że organy podatkowe wykształciły praktykę, w ramach której przedsiębiorcy zagranicznemu będącemu osobą prawną, jako podatnikowi podatku VAT oraz CIT, nadaje się jeden NIP, a polskiemu oddziałowi tegoż przedsiębiorcy, który jako pracodawca pełni funkcję płatnika zaliczek na podatek PIT oraz funkcję płatnika składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, nadaje się odrębny NIP dla celów tychże rozliczeń.
W rezultacie, przedsiębiorca zagraniczny posiada dwa numery NIP, co – oprócz wątpliwości dopuszczalności takiej praktyki na gruncie prawnym - rodzi wiele praktycznych problemów w rzeczywistości gospodarczej. Omawiane orzeczenie odnosi się do tej problematyki.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)
Polecamy:
Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków
Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Którym NIP powinien posługiwać się oddział przedsiębiorcy zagranicznego?

Oddział zagranicznego przedsiębiorcy złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w sprawie posługiwania się odpowiednim Numerem Identyfikacji Podatkowej. Jak wynika ze stanu faktycznego, spółce zagranicznej nadano Numer Identyfikacji Podatkowej po złożeniu wniosku. Następnie spółka ta założyła w Polsce oddział, któremu podczas rejestracji nadano odrębny - od tego przydzielonego spółce zagranicznej - NIP. Oddział posiada status płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i status płatnika składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w myśl właściwych ustaw, nie jest natomiast podatnikiem podatku VAT

Skutkiem takich rozstrzygnięć, do rozliczeń jak podatnik, przedsiębiorca zagraniczny działający poprzez oddział powinien posługiwać się NIP-em nadanym spółce zagranicznej, natomiast w celu wykonywania roli płatnika podatku PIT oraz składek ZUS oddział powinien posługiwać się odrębnym, nadanym mu NIP-em . W powyższym zakresie oddział powziął wątpliwość, czy na potrzeby wszystkich rozliczeń podatkowych w Polsce oddział zagraniczny przedsiębiorcy może występować pod NIP-em nadanym uprzednio zagranicznemu przedsiębiorstwu.

REKLAMA

Zdaniem oddziału, zgodnie z przepisami ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (dalej: „ustawa o NIP”) uzasadnionym jest, aby do rozliczeń zarówno podatku VAT, którego podatnikiem jest spółka zagraniczna, jaki i pełnienia przez oddział funkcji płatnika podatku PIT oraz składek na ubezpieczenie społeczne posługiwał się on NIP-em nadanym spółce zagranicznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach podejście oddziału jest niewłaściwe. Organ podniósł, że podmiot zagraniczny, prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb VAT, traktowany jest wraz ze swoim oddziałem jako jeden podmiot - przedsiębiorca zagraniczny. Rejestracja oddziału w Polsce jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego. Jednakże oddział, z racji posiadania statusu płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenia społeczne, powinien posługiwać się własnym, odrębnym od jednostki macierzystej Numerem Identyfikacji Podatkowej. Przy czym oddział powinien wykorzystywać własny NIP jedynie w celu wykonywania obowiązków płatnika, gdyż wyłącznie w tym celu został on nadany.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, który zgodził się ze stanowiskiem oddziału i wyrokiem z 18.10.2017 (sygn. akt I SA/Łd 644/17) uchylił zaskarżoną interpretację.

Sąd wskazał przede wszystkim na wyróżnienie w ustawie o NIP dwóch kategorii podmiotów podlegających rejestracji. Ustawodawca różnicuje podmioty objęte obowiązkiem podatkowym na "podatników jakichkolwiek podatków” oraz „płatników jakichkolwiek podatków lub składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne, którzy na mocy odrębnych przepisów nie są podatnikami”. WSA w Łodzi podkreśla ponadto zasadę
jednokrotności zgłoszenia identyfikacyjnego, która stanowi, że zgłoszenia dokonuje się jednokrotnie bez względu m.in. na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków. Konsekwencją tak skonstruowanej przez ustawodawcę regulacji jest to, że dany podmiot, będący podatnikiem lub płatnikiem, tylko jednokrotnie dokonuje zgłoszenia identyfikacyjnego, którego następstwem jest nadanie jednego NIP. Odnosząc to do stanu faktycznego, WSA w Łodzi ostatecznie stwierdził, że nadanie oddziałowi przedsiębiorcy zagranicznego NIP odrębnego od NIP przedsiębiorcy zagranicznego, godzi właśnie w zasadę jednokrotności rejestracji.

Naczelny Sąd Administracyjny także przychylił się do stanowiska Oddziału. NSA wskazał, że oddział zagranicznego podmiotu w Polsce nie jest zobowiązany do identyfikowania się odrębnym od tego podmiotu numerem NIP. W ustnym uzasadnieniu (uzasadnienie pisemne nie zostało jeszcze opublikowane) Sąd przywołał wyrok NSA z dnia 18 marca 2011 r. (sygn. II FSK 1773/09), z którego rozstrzygnięciem zgodził się, że ustawodawca jak gdyby dzieli obowiązek ewidencyjny na odrębne kategorie i w sytuacji, gdy dany płatnik jest jednocześnie podatnikiem to wówczas ten obowiązek ewidencyjny dotyczy tego podmiotu jako całości. Zdaniem NSA wyodrębnienie, o którym mowa w art. 2 ustawy o NIP dotyczy tych podmiotów, które są tylko płatnikami, a nie są podatnikami, czego nie można stwierdzić w przypadku oddziału przedsiębiorcy zagranicznego – jeśli przedsiębiorca zagraniczny jest podatnikiem, to nie można uznać, że oddział (nieposiadający odrębności prawnej od spółki) jest tylko płatnikiem.

W świetle art. 2 ust. 2 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy o NIP oddział spółki zagranicznej, będącej podatnikiem na mocy odrębnych przepisów, nie jest zobowiązany do zgłoszenia ewidencyjnego, nawet tylko jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych oraz płatnik składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, ponieważ w obrocie gospodarczym powinien posługiwać się NIP nadanym spółce macierzystej.

Korzystny wyrok dla podatników. Czy zmieni praktykę fiskusa?

Komentowany wyrok NSA z 31 stycznia 2020 r. jest niewątpliwie korzystnym rozstrzygnięciem dla przedsiębiorców zagranicznych i ich oddziałów funkcjonujących w Polsce. W praktyce oddziały przedsiębiorców zagranicznych napotykają wiele problemów związanych z posiadaniem dwóch numerów podatkowych.

Przede wszystkim jest to utrudnienie w kontaktach z kontrahentami, powodując szereg nieporozumień także w kwestii dokumentowania fakturami nabycia towarów i usług. Problem powstaje wówczas, gdy kontrahent świadcząc usługi na rzecz przedsiębiorcy zagranicznego działającego poprzez oddział, chciałby zweryfikować podatnika do celów podatkowych i sprawdzić w tym celu odpis z Krajowego Rejestru Sądowego i inne dostępne bazy podatników (np. białą listę). W odpisie KRS znajduje się NIP nadany dla oddziału w Polsce, który służy wyłącznie w celu pełnienia przez niego funkcji płatnika składek ZUS oraz zaliczek na PIT dla zatrudnionych pracowników.
Z kolei na „białej liście” uwidoczniony jest NIP przedsiębiorcy zagranicznego będącego podatnikiem VAT. Kontrahenci, nie mając świadomości, iż NIP wskazany w odpisie KRS nie jest właściwym do celów rozliczania podatku VAT, wykazują go błędnie w rozliczeniach VAT. Trzeba także wskazać, iż NIP nadany spółce zagranicznej, służy także do rozliczeń podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie osiąganych przez spółkę zagraniczną za pośrednictwem oddziału na terytorium Polski, przychodów oraz ponoszonych kosztów.

O ile NIP nadany przedsiębiorcy zagranicznemu będącemu podatnikiem VAT można zweryfikować na  białej liście, o tyle w przypadku przedsiębiorcy zagranicznego działającego poprzez oddział w Polsce a niebędącym podatnikiem VAT (posiadającym NIP dla rozliczeń podatku CIT) nie ma możliwości weryfikacji w żadnym ogólnodostępnym rejestrze poprawności tego numeru. Taka praktyka sprawia, że zagranicznym przedsiębiorcom posiadającym oddziały w Polsce trudno jest zrozumieć rozbieżność jaka funkcjonuje w przypadku nadawania NIP oddziałom.

Omawiany wyrok NSA co prawda jest jednym z niewielu w tej sprawie rozstrzygnięć na korzyść podatnika, jednakże nie przesądza jeszcze o trwałej zmianie linii interpretacyjnej i praktyki organów nadających numer podatkowy.

Aleksandra Łączna, Katarzyna Mazan, Rödl & Partner

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA