Odsetki od zaległości podatkowych - zmiany od 2015 r.

Zdaniem resortu finansów obowiązująca stawka obniżona odsetek za zwłokę, w wysokości 75% stawki podstawowej, jest zbyt słabym bodźcem pozytywnym, aby mogła skutecznie zachęcać podatników do dobrowolnego ujawniania zaległości podatkowej w drodze korekty deklaracji, bez działań ze strony organu podatkowego. W razie wykrycia nieprawidłowości przez organ podatkowy podatnik może złożyć korektę „pokontrolną” i zapłacić zaległości z nieznacznie wyższymi odsetkami, naliczonymi według stawki podstawowej.

W opinii Ministerstwa brak jest skutecznych, pozakarnych instrumentów prewencji finansowej wobec szczególnie nagannych zachowań podatników w obszarach o podwyższonym ryzyku (podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, cło). Penalizacja tego rodzaju zachowań w ramach odpowiedzialności karnej skarbowej okazuje się nie zawsze skuteczna (długotrwałość postępowania, względna łagodność kar, problem efektywności egzekwowania kar).

Odsetki podatkowe (od zaległości podatkowych) 2014

Dlatego Ministerstwo Finansów proponuje wyraźne zróżnicowanie stawek odsetek za zwłokę, w zależności od sposobu zachowania podatnika, a mianowicie:

1. zmniejszenie obniżonej stawki odsetek za zwłokę (do wysokości 50% stawki podstawowej) dla tych podatników, którzy sami znajdą  u siebie nieprawidłowości w pierwotnej deklaracji, skorygują ją (w terminie pół roku od złożenia pierwotnej deklaracji) i niezwłocznie zapłacą zaległość podatkową,

2. wprowadzenie sankcyjnej stawki odsetek za zwłokę (200% stawki podstawowej) stosowanej jednak tylko do zaległości w podatku od towarów i usług, podatku akcyzowym i długu celnego; ta sankcyjna stawka będzie stosowana w przypadkach nieskładania deklaracji, mimo istniejącego obowiązku oraz ujawnionego przez organy podatkowe znacznego zaniżania wysokości deklarowanych należności podatkowych i celnych.

Zmiany legislacyjne

W Ordynacji podatkowej nastąpić ma zatem:

- zmniejszenie wysokości obniżonej stawki odsetek za zwłokę, do wysokości 50% stawki podstawowej, dla podatników przejawiających inicjatywę w skorygowaniu nieprawidłowości w pierwotnej deklaracji i bezzwłocznym uregulowaniu zaległości podatkowej, przy jednoczesnym wprowadzeniu sześciomiesięcznego ograniczenia czasowego możliwości składania korekty deklaracji uprawniającej do obniżonej stawki odsetek; ta zmiana dotyczyć ma wszystkich podatników, płatników i inkasentów obowiązanych do składania deklaracji.

- wprowadzenie podwyższonej stawki odsetek za zwłokę (w wysokości 200% stawki podstawowej), stosowanej w podatkach od towarów i usług oraz akcyzowym, wobec podatników, którzy bądź nie wywiązują się z obowiązku składania deklaracji, bądź zaniżają wysokość deklarowanego zobowiązania (zawyżają wysokość nadpłaty/zwrotu podatku) o ponad 25% kwoty należnej.

W ustawie – Prawo celne zostanie wprowadzone odesłanie, które pozwoli na odpowiednie stosowanie podwyższonej (200% stawki podstawowej) stawki odsetek, na zasadach określonych w Ordynacji podatkowej, do długu celnego.

Zmiany w zakresie wprowadzenia podwyższonej stawki odsetek za zwłokę dotyczyć mają tylko podatników podatku VAT, podatku akcyzowego i dłużników celnych.

PIT-11 w 2015 r. w formie papierowej - składany do 31 stycznia

Deklaracje PIT i CIT wyłącznie przez internet od 2015 roku

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Wprowadzając te zmiany Ministerstwo Finansów chce przede wszystkim:

- nagrodzić dobrowolne, jak najszybsze, ujawnianie i regulowaniu zaległości przez podatników,

- zwiększyć dolegliwość finansową dla nierzetelnych podatników w obszarach o podwyższonym ryzyku (VAT, akcyza).

Wątpliwości budzi jednak pomysł zróżnicowania traktowania w tym zakresie podatników różnych podatków. Podatnicy VAT i akcyzy będą bowiem narażeni na wyższe odsetki za zwłokę niż np. podatnicy PIT i CIT.

Ministerstwo Finansów wskazuje także, że omawiane zmiany realizują kierunek wskazany przez Komisję Europejską w Komunikacie Komisji do Parlamentu  Europejskiego i Rady w sprawie konkretnych sposobów usprawnienia walki z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania, w tym w odniesieniu do państw trzecich z dnia 27 czerwca 2012 r. COM(2012) 351. Komisja proponowała wtedy rozważyć:

- przygotowanie zachęty motywacyjnej w postaci programów dobrowolnego ujawniania, zachęcanie podatników do samorzutnego korygowania swoich błędów,

- możliwość wprowadzenia przepisów wymierzonych przeciwko oszustom podatkowym i osobom uchylającym się od opodatkowania, w odniesieniu do określonych rodzajów przestępstw podatkowych, obejmujących sankcje administracyjne lub karne.

Planowane zmiany w zakresie zróżnicowania odsetek mają wejść w życie w 2015 roku.

Źródło: Pakiet działań podatkowych przyjęty przez Kierownictwo Ministerstwa Finansów w dniu 8 kwietnia 2014 r. - opracowany przez Ministerstwo Finansów w ramach Aktualizacji Programu Konwergencji realizującej założenia Rady UE ds. ekonomicznych i finansowych (ECOFIN) w latach 2014-2017.