REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Korekta podatku należnego z tytułu ulgi na złe długi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Czekalski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę działalność w zakresie sprzedaży części samochodowych w ramach spółki z o.o. W okresie całego 2005 r. kilku moich byłych odbiorców nie regulowało swoich zobowiązań z tytułu nabycia towarów od mojego przedsiębiorstwa. Czy mogę „odzyskać” VAT z tytułu niezapłaconych faktur? Nadmieniam, że wszystkie podatki (VAT i CIT) z tych transakcji zostały zapłacone, a wierzytelności zostały odpisane jako koszty podatkowe. Jakie przesłanki należy spełnić, by odzyskać VAT z 2005 r.? Czy mam korygować podatek należny wstecz czy też na bieżąco, w danym miesiącu?

Tak, ma Pan prawo w przedstawionym przypadku do „odzyskania” VAT w ramach tzw. ulgi na złe długi. Fakt, że kontrahenci nie płacili za nabywane towary, uprawnia Pana do skorygowania należnego VAT. Jednakże prawo to dotyczy jedynie faktur wystawionych po 1 czerwca 2005 r. Przepisy o VAT wyraźnie wskazują tę datę jako granicę do „odzyskania” VAT. Wobec tego regulacji o rozliczeniu podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności nie stosuje się do faktur wystawionych w terminie do 31 maja 2005 r. Przepisy o VAT przewidują, że podatnik VAT może skorygować podatek należny z tytułu dostawy (odp. świadczenia usług) na terytorium Polski, w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiących koszty uzyskania przychodów. Tytułem uzupełnienia należy dodać, że korekta podatku może dotyczyć również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalne.

REKLAMA

Autopromocja

Należy podkreślić, że oprócz spełnienia przesłanek wynikających z przepisów o VAT w celu skorzystania z ulgi na tzw. złe długi wierzytelności powinny być odpisane jako nieściągalne (stanowiące koszt uzyskania przychodów). Z informacji przedstawionych przez Pana wynika, że wierzytelności zostały uznane za koszty uzyskania przychodów. W związku z tym kwestie dotyczące ujęcia wierzytelności w podatku CIT pozostaną bez dalszej analizy.

Status podatnika VAT czynnego

W ustawie o VAT ustawodawca wskazuje enumeratywny katalog warunków, które należy spełnić, by móc dokonać korekty VAT. Przede wszystkim nabywca towarów (usług) musi być podatnikiem VAT czynnym (niebędącym w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji). W zakresie potwierdzenia statusu nabywcy jako podmiotu w likwidacji (upadłości) należy uznać, że analiza tego stanu powinna być dokonana w chwili pierwotnej sprzedaży. Z odrębnych przepisów wynika bowiem, że podmiot w likwidacji (upadłości) ma obowiązek uwidocznić w danych firmy swój status. Jak przewiduje kodeks spółek handlowych w odniesieniu np. do spółki z o.o., otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd, powzięcia uchwały przez wspólników o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania. Likwidację prowadzi się pod firmą spółki z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”.

REKLAMA

Korekta podatku należnego jest wykluczona, w przypadku gdy nabywcą była osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej oraz rolnik ryczałtowy (względnie inny podmiot niebędący podatnikiem VAT). Ustawodawca wprost odwołuje się do nazwy podatnik VAT czynny, co oznacza, że jeżeli dłużnik jest podatnikiem VAT, ale zwolnionym, uniemożliwia to dokonanie korekty podatku należnego. Jednocześnie wymaga się, by podatnicy (tak wierzyciel, jak i dłużnik) byli podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni (na dzień dokonania korekty). W związku z tym powinien Pan ustalić, czy kontrahenci są zarejestrowani jako podatnicy VAT. Brak potwierdzenia statusu dłużnika jako podatnika VAT może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe. Przepisy prawa podatkowego dają każdemu podatnikowi prawo do uzyskania informacji o statusie podatkowym swoich kontrahentów. Na wniosek zainteresowanego naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany potwierdzić, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny czy zwolniony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zainteresowanym w rozumieniu przepisów o VAT może być zarówno sam podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku. W Pana przypadku interesem prawnym uprawniającym do złożenia wniosku jest dokonanie korekty podatku, o której mowa w art. 89a ustawy o VAT. Przepisy nie określają formy i treści tego wniosku. W związku z tym należy kierować się wytycznymi z ordynacji podatkowej dotyczącymi składania pism i podań. Wniosek powinien zawierać określenie, od kogo pochodzi (nazwa firmy - spółki, adres, numer NIP), treść żądania (potwierdzenie zarejestrowania kontrahenta jako podatnika VAT) oraz dokładne wskazanie danych dłużnika (nazwa, adres, numer NIP itp.). Dodatkowo w piśmie należy wskazać na fakt przygotowywania korekty podatku należnego (z tytułu ulgi na tzw. złe długi). Ponadto stosownie do przepisów o zasadach ewidencji i identyfikacji płatników i podatników podatnicy mają obowiązek podawać NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe oraz celne. Przepisy nie wskazują terminu, w jakim urząd skarbowy powinien potwierdzić status dłużnika jako podatnika VAT czynnego. Należy uznać, że powinno to nastąpić bez zbędnej zwłoki.

Obrót opodatkowany

Drugim z warunków niezbędnych do dokonania korekty VAT należnego jest fakt, by wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji podatkowej VAT-7 jako obrót opodatkowany. Obrotem jest kwota należna (całość świadczenia należnego) od nabywcy. Fakt nieuregulowania przez nabywcę należności nie determinuje braku możliwości wykazania kwoty z faktury jako podatku należnego. Ponadto ustawa wymaga, by wierzytelności nie zostały uregulowane w jakikolwiek sposób oraz nie zostały zbyte. W tym miejscu należy podkreślić, by od daty wystawienia faktury (będącej podstawą do odpisania wierzytelności) nie upłynęło więcej niż 5 lat - licząc od początku roku, w którym wystawiono fakturę.

Zawiadomienie dłużnika

Ostatnim warunkiem przewidzianym w ustawie o VAT jest zawiadomienie dłużnika przez wierzyciela o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnej, a dłużnik w terminie 28 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie. Do zawiadomień, o których mowa powyżej, stosuje się odpowiednio przepisy o doręczeniach z ordynacji podatkowej. Jest to jedna z niewielu regulacji, które przewidują, że przepisy właściwe dla organów podatkowych mogą być stosowane również przez podatników. W celu potwierdzenia doręczenia pisma (zawiadomienia) dłużnikowi oraz dla celów dowodowych przed organami podatkowymi wystarczy zwrotne potwierdzenie odbioru podpisane przez dłużnika (przy korzystaniu z usług Poczty Polskiej). W tym miejscu należy przybliżyć zasady, w sytuacji gdy dłużnik zwleka z odbiorem pisma. W takim przypadku trzeba skorzystać z instytucji doręczenia zastępczego. Jeżeli nie ma możliwości doręczenia pisma, Poczta Polska przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej. Adresata zawiadamia się dwukrotnie o pozostawieniu pisma. Ponowna próba doręczenia następuje w razie niepodjęcia pisma w terminie 7 dni. W przypadku dalszego braku odbioru pisma doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa powyżej, a pismo (zawiadomienie wierzyciela) pozostawia się w dokumentacji podatkowej. Ponadto, jeżeli podany przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej adres jej siedziby nie istnieje lub jest niezgodny z odpowiednim rejestrem i nie można ustalić miejsca prowadzenia działalności, pismo pozostawia się w dokumentacji wierzyciela ze skutkiem doręczenia. Analogicznie, jeżeli adresat odmawia przyjęcia zawiadomienia, pismo zwraca się wierzycielowi z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy. W takim przypadku uznaje się, że pismo zostało doręczone w dniu odmowy jego przyjęcia przez dłużnika.

Termin korekty

REKLAMA

Po otrzymaniu potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia lub upływu stosownego terminu (w przypadku doręczenia zastępczego) podatnik może dokonać korekty podatku należnego. Korekta rozliczenia może nastąpić w miesiącu następującym po miesiącu, w którym dłużnik otrzymał zawiadomienie. Jeżeli podatnik (wierzyciel) nie dokona korekty w tym miesiącu, nie może jej dokonać w rozliczeniu za miesiąc następny. W takiej sytuacji może jedynie zrobić korektę podatku w drodze deklaracji korygującej za właściwy (pierwotny) miesiąc. Obowiązkiem podatnika jest przesłanie wraz z deklaracją podatkową (w której jest dokonywana korekta) zawiadomienia o korekcie do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Zawiadomienie powinno zawierać również określenie kwot korekty podatku należnego. Moim zdaniem, zawiadomienie nie wymaga odrębnego pisma i może być ujęte w pisemnym uzasadnieniu przyczyn korekty deklaracji, o którym mowa w ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 81 § 2 ww. ustawy skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie deklaracji korygującej wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Ustawa o VAT wymaga dodatkowo od wierzyciela, by w terminie 7 dni od dnia dokonania korekty zawiadomił dłużnika o tej czynności. Kopię zawiadomienia należy przesłać do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Warto podkreślić, że ustawodawca wyłącza możliwość skorzystania z ulgi na tzw. złe długi, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem zachodzi związek o charakterze kapitałowym, zarządczym lub rodzinnym. Innymi słowy, jeżeli pomiędzy Pana spółką a dłużnikami zachodzi jeden z ww. związków, to nie ma Pan prawa do korekty podatku należnego. Powiązaniami rodzinnymi w rozumieniu przepisów o VAT jest małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. Powiązaniami o charakterze „zarządczym” są takie powiązania, gdy pomiędzy kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także wówczas, gdy jedna z ww. osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów. Natomiast powiązaniami kapitałowymi są przypadki, w których jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5 proc. wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem.

Adam Czekalski

doradca podatkowy,

uczestnik seminarium doktoranckiego na Wydziale Prawa i Administracji UW

Podstawa prawna:

• art. 32, 89a-89b, art. 96 ust. 13 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.),

• art. 8 ustawy z 21 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 90, poz. 756).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych w 2025 r. Są 3 limity kwotowe zwolnień podatkowych: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Jest kilka sposobów na uniknięcie obowiązkowego KSeF. Przykład: uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

REKLAMA