Jakich aut dotyczy zakaz odliczenia VAT od paliwa?

Zakaz odliczenia VAT dotyczy również innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652).

Zdaniem Ministra Finansów ograniczenie to dotyczy nabywanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. paliw wykorzystywanych do napędu ww. samochodów i pojazdów bez względu na okres, w jakim dokonano nabycia tych samochodów i pojazdów, których kryteria określono w art. 3 ust. 1 ww. ustawy (z uwzględnieniem ust. 2 tego artykułu).

Jednak w ostatnim czasie pojawiły się wątpliwości czy ten zakaz dotyczy również samochodów kupionych przed 1 stycznia 2011 r.

Analiza art. 4 w związku z art. 3 ust. 1 w/w ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym może prowadzić do wniosku, iż osoby, które dokonały zakupu samochodu osobowego bądź samochodu z kratką przed 1 stycznia 2011 r. mogą odliczyć cały podatek naliczony od zakupionego do takiego samochodu paliwa.

Czy taki wniosek jest prawidłowy?

Z uzasadnienia do projektu w/w ustawy można m.in. wyczytać, iż intencją wprowadzanych zmian było odebranie w latach 2011-2012 prawa do odliczenia podatku od zakupionego paliwa wykorzystywanego do napędu samochodów z kratką, w konsekwencji zrównania w tym względzie sytuacji podatników wykorzystujących do prowadzonej działalności samochody z kratką i samochody osobowe.

W uzasadnieniu tym podano:

„W zakresie wyłączenia prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu paliwa do napędu niektórych pojazdów samochodowych - projekt przewiduje, aby w związku z przeprowadzoną w dniu 30 września 2009 r. konsultacją z Komitetem ds. VAT (co stanowi wypełnienie wymogu formalnego, określonego w art. 177 dyrektywy 2006/112/WE do wprowadzania przedstawionego rozwiązania) w kwestii wyłączenia podatnikom podatku VAT prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od zakupu paliwa wykorzystywanego do napędu niektórych pojazdów samochodowych, wprowadzić na okres 2 lat regulację, która objęłaby tym wyłączeniem również paliwa do napędu pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajacej 3,5 tony, z wyjątkiem pojazdów, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej, o których mowa w art. 3 projektu ustawy. Powyższe ograniczenie obowiązywałoby do dnia 31 grudnia 2012 r. Proponowane rozwiązanie wprowadziłoby zatem analogiczne ograniczenia w odliczaniu podatku od paliwa do napędu samochodów z tzw. "kratką", jak obowiązujące do samochodów osobowych.”

Zgodnie z treścią art. 4:

„W okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 grudnia 2012 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1.”

Natomiast art. 3 ust. 1 stanowi:

„W okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 grudnia 2012 r., w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, stanowi 60 % kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca - nie więcej jednak niż 6.000 zł, z zastrzeżeniem ust. 2.”

VAT 2011 - wszystkie zmiany w jednym miejscu

Polecamy: Zwrot VAT za materiały budowlane - poradnik

Cytowany powyżej art. 4 pozbawia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupionego paliwa do napędu samochodów wymienionych w art. 3 ust. 1.

W art. 3 ust. 1 jest natomiast mowa o samochodach:

1. osobowych oraz innych pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, które zostały
2. nabyte w okresie od 1 stycznia 2011 r.. do 31 grudnia 2012 r.

Z jednej więc strony można mówić o kryterium rodzajowym (punkt 1), gdzie jest mowa o samochodach osobowych oraz innych pojazdach, które spełniają określone wymogi, z drugiej strony o kryterium czasowym (punkt 2), gdzie istotne jest kiedy pojazd został nabyty.

Dokonując powyższego wyróżnienia można postawić pytanie czy ustawodawca w art. 4 dokonując odesłania do samochodów wymienionych w art. 3 ust. 1 dokonał wskazania samochodów spełniających obydwa kryteria (wymienione w punktach 1 i 2), czy jedynie do pierwszego – określającego samochody rodzajowo.

Niewątpliwie treść w/w uzasadnienia do projektu może prowadzić do wniosku, iż w zamyśle dokonywanych zmian było pozbawienie podatników prawa do odliczenia podatku od paliwa zakupionego do napędu samochodów osobowych oraz samochodów z kratka i to niezależnie od czasu w jakim pojazd został nabyty. Kwestie te były zresztą przedmiotem negocjacji z instytucją wspólnotową.

Dodatkowo należy zauważyć, iż regulacje ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym jeszcze w kilku innych przepisach stosują odesłanie do treści art. 3 ust. 1. Warto się więc przyjrzeć czy również w innych przypadkach istnieje zasadność określenia samochodów w oparciu o obydwa kryteria tj. rodzajowe i czasowe.

Przepis art. 3 ust. 6 ogranicza prawo do odliczenia do 60 % kwoty podatku naliczonego - nie więcej jednak niż 6.000 zł z tytułu umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, których przedmiotem są samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe o których mowa w art. 3 ust. 1.

Z uwagi na przedmiot powyższej regulacji kryterium dotyczące czasu zakupu samochodu nie może mieć zastosowania – przepis bowiem obejmuje inne umów niż nabycie.

Odsyłając więc do art. 3 ust. 1 i wymienionych tam samochodów chodzi o samochody osobowe i inne pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Analogia w odesłaniu zawartym w art. 3 dst. 6 do art. 3 ust. 1 może więc wywołać wątpliwość jak odczytać identyczne odesłanie zawarte w art. 4.

Ministerstwo Finansów stoi wyraźnie na stanowisku, że zakaz dotyczy paliwa wszystkich samochodów tego rodzaju, bez względu na datę ich zakupu.

Nie wiemy jeszcze natomiast jak będą interpretować wskazane przepisy sądy administracyjne.