REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że podatnicy VAT świadczący usługi turystyczne mają prawo (i to od 1 grudnia 2008 r.) odliczać VAT od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych. Wyrok ten otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT. Podatnicy VAT świadczący usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione.

Wyrok TSUE to zwycięstwo polskich hotelarzy, biur podróży, a także – jak mówią eksperci – podmiotów odsprzedających usługi turystyczne.

REKLAMA

TSUE jasno bowiem wskazał, że istotne jest to, czy podatnik, który chce odliczać VAT od usług gastronomicznych i noclegowych, sam świadczy usługi turystyki, czy nie. Tylko w tym pierwszym przypadku ma prawo do odzyskania podatku.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Trybunał: Przepisy zostały naruszone

REKLAMA

Problem dotyczy stanu prawnego obowiązującego od 1 grudnia 2008 r., kiedy zmieniła się ustawa o VAT. Przed nowelizacją podatek od nabywanych usług noclegowych i gastronomicznych mogły odliczyć podmioty świadczące usługi turystyki. Po zmianach zostały one pozbawione tego prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z wyroku TSUE wynika, że problemu nie było od 1 maja 2004 r. do 1 grudnia 2008 r., bo wszelkie zakazy odliczenia podatku, które obowiązywały w chwili, gdy Polska wchodziła do Unii Europejskiej, mogły zostać utrzymane. Taka właśnie restrykcja dotyczyła przedsiębiorców kupujących usługi gastronomiczne i noclegowe (z wyjątkiem branż turystycznej oraz przewozu osób). To jednak oznaczało, że rozszerzenie polskiego zakazu od 1 grudnia 2008 r. i w efekcie pozbawienie podatników świadczących usługi turystyki prawa do odzyskania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych naruszyło unijną dyrektywę.

Orzeczenie europejskiego trybunału otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT.

TSUE nie rozstrzygnął jednoznacznie, co to oznacza w praktyce dla Grupy Lotos, bo jak zwrócił uwagę, w dostępnych mu aktach sprawy nie ma ani słowa, czy spółka faktycznie świadczy usługę turystyki. Problem będzie musiał rozstrzygnąć polski Naczelny Sąd Administracyjny. Jeśli stwierdzi, że Lotos nie świadczył usług turystyki, nie miał on prawa do odliczenia VAT od usług noclegowych i gastronomicznych.

Problematyczne ograniczenie

REKLAMA

Zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych obowiązywał już w starej ustawie o VAT i podatku akcyzowym z 1993 r. Zgodnie z ówczesnymi przepisami podatek mogli odzyskać m.in. przedsiębiorcy z branży turystycznej, jeśli takie zakupy były im niezbędne w ramach świadczonych usług.

Gdy w 2004 r. Polska weszła do Unii Europejskiej, wprowadzono nową ustawę o VAT, ale przepisy ograniczające odliczanie podatku pozostały bez zmian. Od 1 grudnia 2008 r. weszła jednak nowelizacja, a wraz z nią zakaz odliczania VAT od wydatków na gastronomię czy noclegi również w branży turystycznej. Powstało wtedy jednak pytanie, czy Polska nie naruszyła w ten sposób klauzuli standstill z dyrektywy.

Większość ekspertów nie miała co do tego wątpliwości. Naruszenie potwierdził również NSA w wyrokach z 2 lipca 2015 r., sygn. akt I FSK 763/14, czy z 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1637/15, oraz sądy wojewódzkie np. warszawski WSA w nieprawomocnych orzeczeniach z 13 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 360/18, i z 29 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 359/18. W czwartek potwierdził to też TSUE w sprawie Grupy Lotos.

NSA pyta, czy wystarczy refaktura

Spór rozpoczął się od pytania, które koncern zadał dyrektorowi jednej z izb skarbowych (obecnie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej). Chciał wiedzieć, czy ma prawo odliczyć VAT od wydatków na usługi noclegowe i restauracyjne, które refakturował na spółki zależne.

We wniosku o interpretację zwracał uwagę, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przedsiębiorca, który nabywa we własnym imieniu usługi w celu ich dalszej odsprzedaży, jest traktowany jako świadczący usługę. Dodatkowo, skoro koncern rozliczył daninę od takich zakupów, powinien mieć też prawo do odzyskania podatku, bo wymagają tego unijne zasady neutralności i proporcjonalności VAT. Zdaniem Lotosu nie ma w tym przypadku znaczenia zakaz odliczania podatku od usług gastronomicznych i noclegowych, skoro nie działa jako ich konsument, a jako świadczący usługę.

Dyrektor izby skarbowej i WSA nie zgadzali się z tym. Wskazali, że nie ma tu znaczenia, czy firma działa jako ostateczny konsument czy usługodawca. W obu przypadkach obejmie ją zakaz odliczania podatku. Wątpliwości nabrał dopiero NSA, który zadał pytanie prejudycjalne. Zdaniem sądu kasacyjnego zakaz odliczenia nie powinien dotyczyć refakturowania usług, bo jeśli przedsiębiorca je kupuje i potem odsprzedaje, to poniesione przez niego wydatki pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Restrykcje prowadziłyby więc do podwójnego opodatkowania tych usług.

Skutki może odczuć wiele firm

– Wyrok TSUE może wcale nie być dobrą nowiną dla Grupy Lotos, która teraz będzie musiała spierać się z fiskusem, czy działała podobnie jak firmy turystyczne, czy też nie. Odpowiedzi nie ułatwi na pewno brak definicji usług turystyki w przepisach podatkowych. W konsekwencji ciągle nie jest jasne, czy obejmuje ona refakturę pojedynczej usługi hotelowej – tłumaczy Radosław Żuchowski, starszy konsultant w Crido Taxand.

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego i partnera w KNDP, najprawdopodobniej Lotos będzie mógł odliczyć VAT, podobnie jak inne podmioty odsprzedające np. usługi hotelowe. Ekspert zwraca uwagę, że zgodnie z orzecznictwem polskich sądów wchodzą one w skład usług turystyki.

– Należy więc przyjąć, że podmiot, który kupuje i odsprzedaje usługi noclegowe i gastronomiczne, jest świadczącym usługi turystyki. Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, kto kupuje usługi i je odsprzedaje, sam je świadczy – mówi Andrzej Nikończyk.

Dodaje, że wyrok TSUE jest korzystny również dla innych podmiotów, które kupują i odsprzedają usługi hotelowe, np. agencji, które kupują je dla firm.


Kto będzie mógł odzyskać pieniądze

Radosław Żuchowski przyznaje, że orzeczenie TSUE otwiera drogę do odzyskania podatku. Tłumaczy, że podmioty świadczące usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione. Podatnicy, w których sprawach toczą się postępowania, mogą powołać się wprost na wskazówki TSUE przed fiskusem. Ci, którym wydano już prawomocną decyzję, mogą zgodnie z art. 240 par. 1 pkt 11 ordynacji podatkowej składać wnioski o wznowienie postępowań i w konsekwencji o odzyskanie nadpłaconych pieniędzy.

– Muszą jednak pamiętać, by zrobić to najpóźniej w ciągu miesiąca od publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE – podkreśla ekspert.

Andrzej Nikończyk zauważa, że odzyskanie pieniędzy wcale nie jest przesądzone. Nie wyklucza, że organy podatkowe uznają, że firmy bezpodstawnie by się w ten sposób wzbogaciły. Przerzuciłyby bowiem VAT na nabywcę (konsumenta), a więc to nie one poniosły ekonomiczny ciężar podatku.

– Gdyby dostały jego zwrot, firmy by na tym ekonomicznie zyskały – kosztem budżetu państwa. To oznacza, że nadpłaty, o które będą wnioskować firmy, i tak pozostaną w budżecie, a wskazówki TSUE będą dobrą nowiną tylko na przyszłość – komentuje ekspert. ©℗

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (ósma izba) z 2 maja 2019 r. w sprawie C‑225/18 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 23 października 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 marca 2018 r., w postępowaniu: Grupa Lotos S.A. przeciwko Ministrowi Finansów.

Mariusz Szulc, Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA