Zwrot VAT w terminie 25 dni a kompensata wzajemnych wierzytelności

Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z 29 listopada 2016r., III SA/Wa 3052/15.

Sprawa dotyczyła spółki, która jest spółką prawa Korei Południowej, posiadającą oddział w Polsce, zarejestrowanym podatnikiem VAT w Polsce. Spółka zawarła kontrakt w wyniku postępowania polegającego na wyborze partnera prywatnego do projektu polegającego m.in. na zbudowaniu sieci szerokopasmowej. Spółka może zlecić poszczególne roboty i/lub usługi podwykonawcom. Zlecone roboty budowlano-montażowe będą realizowane przez czynnych podatników VAT i dokumentowane fakturami VAT. Z uwagi na długość realizacji prac i stopień skomplikowania przedsięwzięcia płatność wynagrodzenia na rzecz podwykonawców będzie następować w częściach i będzie obejmowała wartość wykonanych w danym okresie rozliczeniowym robót, wynikających z wykonania umowy. Spółka będzie zabezpieczać swoje roszczenia wobec podwykonawców z tytułu wad i usterek na okres gwarancji i rękojmi za wady poprzez gwarancję należytego wykonania umowy (zwaną też zamiennie kaucją gwarancyjną). Zabezpieczenie to będzie wynosić 5% wynagrodzenia podwykonawcy, liczonej od należności brutto wynikającej z każdej faktury wystawionej przez podwykonawcę. W sytuacji niewystąpienia wad czy usterek, albo po ich usunięciu przez podwykonawcę kwota gwarancji będzie zwracana częściami, w wysokości 20% łącznej kwoty depozytu, na koniec każdego roku trwania gwarancji.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Na tym tle spółka zapytała organ podatkowy czy będzie uprawniona do otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego w przyśpieszonym terminie 25 dni, o którym mowa w art. 87 ust. 6 ustawy o VAT, jeżeli faktury obejmujące wynagrodzenie dla podwykonawcy za roboty budowlane będą częściowo regulowane przez potrącenie wzajemnych wierzytelności (tj. kaucji gwarancyjnej oraz wynagrodzenia za wykonane prace)?

Prezentując własne stanowisko spółka wskazała, że kompensata (potrącenia) wzajemnych wierzytelności stanowi jedną z możliwych form zapłaty i w związku z tym spółka będzie uprawniona - po spełnieniu pozostałych warunków, o których mowa w art. 87 ust. 6 ustawy o VAT - do otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego w przyspieszonym terminie 25 dni. Aby spełnić pozostałe warunki:

1) podatnik musi opłacić wszystkie faktury lub dokumenty celne dokumentujące zakupy rozliczane w deklaracji VAT,

2) zapłata za faktury zostanie dokonana z uwzględnieniem przepisów art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Organ uznał to stanowisko za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał, że spółka chcąc skorzystać z tego uprawnienia szczególnego, tzn. otrzymać zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni, jest zobowiązany dokonać zapłaty gotówką lub przelewem za faktury dotyczące transakcji poniżej 15.000 euro oraz wyłącznie przelewem z rachunku bankowego w odniesieniu do transakcji udokumentowanych fakturami, gdy należność przekracza kwotę 15.000 euro. W konsekwencji zdaniem organu, spółka nie będzie mieć prawa do ubiegania się o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w przyśpieszonym terminie 25 dni, jeśli dokona potrącenia w formie kompensaty jakiejkolwiek należności za faktury, z których podatek naliczony uwzględnił w deklaracji VAT.

Polecamy: Biuletyn VAT

Sprawa trafiła do WSA w Warszawie, który nie zgodził się ze stanowiskiem organu. Zdaniem sądu dokonanie uregulowania płatności zobowiązania z faktury w drodze potrącenia ma skutki równoznaczne z dokonaniem zapłaty tego zobowiązania w formie pieniężnej. W ocenie sądu dokonanie potrącenia jest tak samo łatwe do skontrolowania przez organy, jak dokonanie zapłaty w formie pieniężnej z zastosowaniem obrotu bezgotówkowego. W związku z tym nie ma powodu, aby w zakresie stosowania art. 87 ust. 6 ustawy o VAT wyłączać także uregulowanie zobowiązania dokonane w formie potrącenia.