REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrot VAT w przypadku transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Odliczenie VAT w przypadku transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT /shutterstock.com
Odliczenie VAT w przypadku transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Obecnie organy podatkowe odmawiają zwrotu podatku VAT polskim podatnikom, którzy dokonali transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT. Na szczęście jednak podejście Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest inne, dzięki czemu prawdopodobnie polskie organy podatkowe będą musiały zmienić utrwaloną praktykę.

REKLAMA

Autopromocja

Praktyka organów podatkowych

Podejście polskich organów podatkowych do zwrotu VAT jest jednoznaczne: podmiot dokonujący transakcji z podmiotem wykreślonym z rejestru VAT nie odzyska podatku. Bez znaczenia pozostaną przy tym wszystkie inne okoliczności – m.in. to, czy transakcja została faktycznie dokonana, podatek wpłacony oraz z czego wynikał fakt, iż dany podmiot w rejestrze VAT nie figurował, a podatnik dokonał z nim transakcji. Dla organów podatkowych wystarczające jest stwierdzenie, że dany podmiot w ramach dokonywanej transakcji występował jako podatnik VAT, wystawiał fakturę i pobierał należność brutto, choć nie znajdował się w rejestrze. Organy skarbowe zdają się przy tym nie zauważać, że zgodnie z polskimi i unijnymi regulacjami o byciu podatnikiem VAT decydują zupełnie inne okoliczności, a samo ujęcie w urzędowym rejestrze nie ma żadnego znaczenia. Takie podejście jest także sprzeczne z orzecznictwem TSUE, czego polski fiskus dotychczas zdawał się nie zauważać.

Dodatkowo uzasadnienie takiego podejścia zdaje się pozostawać w sprzeczności nie tylko z samą istotą podatku VAT wyrażoną w przepisach unijnych, ale także z regulacjami polskiej ustawy o podatku od towarów i usług.

Organy podatkowe traktują podmioty nieznajdujące się w rejestrze czynnych podatników podatku VAT jak podmioty nieistniejące w rozumieniu art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT i na tej podstawie odmawiają zwrotu. Zgodnie z tym przepisem nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący.

Sam przepis nie budzi większych wątpliwości – dokonywanie płatności na rzecz podmiotów, które faktycznie nie istnieją, może być sposobem na wyłudzenie podatku. Czym innym jest jednak nieistnienie podmiotu (co samo w sobie wyklucza także możliwość dokonania z nim transakcji opodatkowanej) i faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej i występowanie jako podatnik VAT, mimo że nie jest się ujętym w rejestrze VAT. Fiskus zdaje się tego nie zauważać i to niezależnie od tego, czy taka transakcja była związana z oszustwem podatkowym czy nie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak to się ma do przepisów?

Opisana praktyka stoi w jawnej sprzeczności z regulacjami polskimi i unijnymi, które zostały, często nieudolnie, implementowane w polskiej ustawie o podatku od towarów i usług. Zgodnie z dyrektywą 2006/112, czyli tzw. dyrektywą VAT, z którą polskie regulacje nie mogą być sprzeczne, podatek VAT jest co do zasady neutralny dla przedsiębiorców, co oznacza, że nie ponoszą oni ekonomicznego ciężaru tego podatku. Podstawowym mechanizmem urzeczywistniającym tę zasadę jest umożliwienie odliczenia podatku lub, gdy nie jest to możliwe, uzyskania jego zwrotu. Prawo to co do zasady nie powinno być ograniczane przez niewypełnienie wymogów formalnych, choć nakładanie ich jest konieczne.

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Takie rozumienie przepisów także na gruncie polskiej ustawy powinno prowadzić do konkluzji, że dokonywanie transakcji z podmiotami niefigurującymi w rejestrze VAT, choć faktycznie działającymi w charakterze podatników tego podatku, nie powinno pozbawiać kontrahentów tych podmiotów prawa do odzyskania podatku. Podobną tezę wyraził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w jednym z ostatnich wyroków.


Trybunał konsekwentnie po stronie podatników

Korzystne dla podatników rozstrzygnięcie omawianego zagadnienia znalazło się w wyroku TSUE z dnia 19 października 2017 r., sygn. C-101/16. We wskazanym orzeczeniu Trybunał rozważał, czy można odmawiać prawa do odliczenia podatku VAT z tego względu, że fakturę dokumentującą transakcję wystawił podmiot uznany przez organy danego państwa za podmiot nieaktywny, choć faktycznie prowadzący działalność. Problem był więc analogiczny do opisanego powyżej i sprowadzał się do rozważania, czy czysto formalne warunki prowadzenia działalności jako podatnik VAT przez sprzedającego mogą wpłynąć na prawo do odzyskania podatku przez jego kontrahenta. Trybunał nie miał wątpliwości, wskazując, że możliwość odzyskania podatku stanowi integralną część mechanizmu VAT i co do zasady nie podlega ograniczeniu.

Trybunał podkreślił wprawdzie, że zawsze konieczne jest spełnienie także formalnych wymogów, jednak tylko tych mających kluczowy charakter, w tym przede wszystkim posiadanie faktury dokumentującej transakcję i udowodnienie na tej podstawie spełnienia wymogów materialnych, które zawsze muszą być rozstrzygające (głównie dokonanie transakcji). Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą TSUE, podzielaną także w omawianym wyroku, od podatnika nie można wymagać dokonania kompleksowej i dogłębnej weryfikacji kontrahenta, a można nakładać na niego jedynie obowiązek podjęcia działań, których racjonalnie można od niego oczekiwać, w celu upewnienia się, że nie bierze on udziału w przestępstwie wyłudzenia podatku. Tym samym nie można odmówić prawa do odliczenia lub zwrotu podatku w przypadku stwierdzenia, że dana transakcja została dokonana z podmiotem nieznajdującym się w rejestrze.

Przedstawione rozstrzygnięcie bez wątpienia powinno wpłynąć na podejście polskich organów podatkowych, które od początku 2017 r. dokonały już ponad 60 tys. wykreśleń podatników z rejestru VAT, i to bez zawiadamiania o tym podatnika, bądź uznały dany podmiot za nieaktywny. Stosowanie prawa zgodnie z orzeczeniami TSUE jest bowiem obowiązkiem polskich organów skarbowych.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

REKLAMA